Բրիտանական The Independent թերթում հրապարակվել է Շոն Ուոքերի «Արկտիկայի հարստության գաղտնի պայքարը» խորագրով հոդվածը.
«Wikileaks-յան նոր հրապարակումների համաձայն` Արկտիկյան խորհուրդը, որի կազմում են գտնվում են 8 երկրներ (ԱՄՆ, Ռուսաստան, Կանադա, Դանիա, Նորվեգիա, Ֆինլանդիա, Շվեդիա, Իսլանդիա) ոչ վաղ անցյալում հավաքվել է Գրենլանդիայի Նոուկ քաղաքում` արկտիկյան տարածքներում միջազգային համագործակցության պայմանավորվածության շուրջ:
Wikileaks-յան փաստաթղթերում նշված է, որ Վաշինգտոնը ներկայումս դիտարկում է Դանիայի պրոտեկտորատի տակ գտնվող Գրենլանդիային անկախություն շնորհելու տարբերակը, ինչպես նաև այնտեղ սեփական դիրքերի ամրապնդումը (երկրաբանների գնահատմամբ` Գրենլանդիայի ածխաջրածնային պաշարները համեմատելի են Հյուսիսային ծովի պաշարների հետ):
2007 թվականին ամերիկյան դիվանագետների ուղարկած հաղորդագրություններում նշված է, որ հորիզոնում երևացող Գրենլանդիայի անկախացումն ԱՄՆ-ի առջև եզակի հնարավորություններ կբացի` տնտեսական ու անվտանգության պլանում:
Գրենլանդական գագաթաժողովում ԱՄՆ պետքարտուղար Հիլարի Քլինթոնի մասնակցությունը վկայում է արկտիկյան ջրերի հանդեպ ԱՄՆ մեծ հետաքրքրության մասին: Դրա նախօրեին Քլինթոնը հայտարարեց, որ ԱՄՆ-ի կողմից ծովի հատակի կարգավիճակին առնչվող միջազգային օրենսդրության շուրջ ՄԱԿ-ի պայմանագրի վավերացումը կարելի է ուշացած համարել: Ռուսաստանն ու Արկտիկայի մյուս երկրները պայմանագիր են ստորագրել, սակայն Արկտիկայի ջրերի մեծ մասի կարգավիճակը շարունակում է մշուշոտ մնալ:
Նախորդ շաբաթ հրապարակված միջազգային հետազոտություններում ասվում է, որ առաջիկա 90 տարիների ընթացքում համաշխարհային օվկիանոսի մակարդակը կարող է բարձրանալ մինչև 1.6 մետր: Այս կանխատեսումներն ի հայտ բերեցին արկտիկյան պաշարների լավագույն կերպ յուրացնելու խնդիրը:
Մասնագետները վստահ են, որ Արկտիկայում են գտնվում աշխարհի չհետախուզված նավթի ու գազի պաշարների 1/4-ը:
Greenpeace կազմակերպության ներկայացուցիչ Բեն Էյլիֆի խոսքերով` արկտիկյան առաջատար երկրները պատրաստվում են լուրջ պայքար մղել սառցային շերտից ազատվելիք օգտակար հանածոների արդյունահանման հարցում:
Ռուսաստանն ունի ամենամեծ արկտիկյան ծովափը: Բացի այդ, նա օժտված է ռազմական ու քաղաքացիական սառցահատների նավատորմով, որոնք երթևեկում են Արկտիկայի միջով անցնող երթուղիներով: Ի տարբերություն մյուս արկտիկյան երկրների, որոնք իրենց հյուսիսային հատվածներում ունեն միայն փոքր ավաններ կամ հետազոտական կայաններ, Ռուսաստանն ունի խոշոր քաղաքներ, որոնց թվում է Մուրմանսկը:
Աշխարհն Արկտիկայում Ռուսաստանի ամբիցիաների մասին իրազեկվեց 2007 թվականին, երբ Վլադիմիր Պուտինի հրամանով բևեռախույզ ու պատգամավոր Արթուր Չիլինգարովի գլխավորած խումբը սուզանավով հասավ Հյուսիսային բևեռ և տեղադրեց ռուսական վիթխարի եռագույնը: Սա անհանգստություն առաջացրեց Վաշինգտոնում և տվյալ տարածաշրջանի նկատմամբ հավակնություններ ունեցող մյուս երկրներում:
Կանադայի արտգործնախարար Փիթեր ՄաքՔեյը հայտարարեց, որ այժմ 15-րդ դարը չէ, որպեսզի պարզապես դրոշ տեղադրեն: Փաստաթղթերից մեկում էլ մեջբերում էր արված ռուսական նավատորմի հրամանատարից, ըստ որի` հետագայում ակտիկյան ավազանում չպետք է բացառել ուժերի վերաբաշխումը` ընդհուպ մինչև ռազմական միջամտություն»:
Հիշեցնենք, որ 2008 թվականի դեկտեմբերին ռուս փորձագետ Մաքսիմ Կալաշնիկովն իր «Գլոբալ տաքացումը մեր դաշնակի՞ցն է» խորագրով հոդվածում նշել էր. «ԱՄՆ Ազգային հետախուզության խորհրդի և Անվտանգության եվրոպական ինստիտուտի կողմից պատրաստված «Գլոբալ կառավարումը 2025 թվականին» կանխատեսումային զեկույցում նշված է, որ սառցային շերտի վերացումը երկու խոշոր հեռանկար է առաջացնում.
ա) հեշտանում է Հյուսիսային Սառուցյալ օվկիանոսի հատակին ընկած բնական պաշարների արդյունահանումը, բ) հեղաշրջում կառաջանա լոգիստիկայի բնագավառում, քանի որ Հյուսիսային Ատլանտիկան Խաղաղ օվկիանոսի հյուսիսային ջրերին կապող ռուսական Հյուսիսային ծովային ճանապարհը 5000 ծովային մղոնով առավել կարճ է, քան Սուեզի ջրանցքի պարագայում:
Դրանով հնարավոր կլինի նաև 1 շաբաթով տնտեսել ժամանակը: Փաստորեն, ԱՄՆ-ին ու Եվրոպային արդյունաբերական Ասիային կապող ճանապարհը կանցնի Ռուսաստանի հյուսիսային հատվածին հարակից ջրերով:
Նույնը վերաբերում է Կանադայի հյուսիսային ափերի մոտով անցնող և Ատլանտյան ու Խաղաղ օվկիանոսները միմյանց կապող Հյուսիս-արևմտյան երթուղուն, որն իր հերթին 4000 ծովային մղոնով առավել կարճ է, քան Պանամայի ջրանցքի պարագայում:
Ամերիկյան փորձագետները վստահ են, որ արկտիկյան ավազանը սառցե շերտից կձերբազատվի մինչը 2060 թվականը (National Snow and Ice Data Center)»:
