«Ռուսաստանը ճիշտ որոշում է կայացրել, որը սառը ցնցուղ կլինի Ադրբեջանում մի շարք տաք գլուխների համար, որոնք կոչ էին անում ռազմական ճանապարհով լուծել ղարաբաղյան հարցը»:
Ռուսաստանցի փորձագետները կարծում են, որ Ռուսաստանի կողմից Հայաստանին մատակարարվող սպառազինության հրապարակումը քաղաքական ուղերձներ է պարունակում ինչպես Ադրբեջանին, այնպես էլ Թուրքիային և անգամ Մերձավոր Արևելքի ահաբեկչական կազմակերպություններին:
Հայաստանի և Ռուսաստանի կառավարությունները դեռ 2015թ. հունիսին էին ստորագրել վարկային համաձայնագիրը՝ Ռուսաստանից 200 միլիոն ԱՄՆ դոլար արժողությամբ սպառազինություն գնելու վերաբերյալ: Եվ ընդամենը մի քանի օր առաջ՝ փետրվարի 18-ին, ռուսական կողմը իրավական տեղեկատվության պաշտոնական պորտալի միջոցով հրապարակեց այն զինատեսակների և ռազմական տեխնիկայի անունները, որոնք մատակարարվելու են հայկական կողմին: Այսպիսով, Ռուսաստանը փաստացի խախտել է պայմանագրի 10-րդ կետը, ըստ որի կողմերը պարտավոր են պահպանել համաձայնագրում նշված ինֆորմացիայի գաղտնիությունը:
Հայտնի չէ, թե ինչ քանակությամբ զինամթերք է տրամադրվելու հայկական զինված ուժերին և թե արդյո՞ք զենքերի ցանկն ամբողջական է: Ըստ «Ինտերֆաքս» գործակալության՝ Հայաստանը Ռուսաստանից կստանա «Սմերչ» համազարկային կրակի ռեակտիվ համակարգեր և ռազմամթերք, Игла-С զենիթային հրթիռային համակարգեր եւ դրա հրթիռներ, Автобаза-М ռադիոտեխնիկական հետախուզության ցամաքային համակարգեր, ТОС-1А ծանր կրականետ համակարգեր` ТЗМ-Т տրանսպորտային լիցքավորող մեքենաներով, 9М113М հրթիռներ, РПГ-26 ականանետներ, «B-429Е» պայթուցիչներ, «СВД» դիպուկահարի հրացաններ, զրահատանկային տեխնիկա, «Тигр» զրահապատ մեքենաներ, ինժեներական և կապի միջոցներ: Այս ցուցակում ամենանշանավորն, անշուշտ, «Սմերչ» համակարգերի ձեռքբերումն է, բայց չի հիշատակվում «Իսկանդեր» օպերատիվ-տակտիկական հրթիռների մասին ու հայտնի չէ՝ Հայաստանը ի վերջո կստանա «Իսկանդեր», թե՞ ոչ:
Ռուս փորձագետներից Ալեքսանդր Սկակովը չի բացառում, որ գուցե կան զինատեսակներ, որոնք չեն հրապարակվել:
«Մենք չգիտենք՝ ցուցակն ամբողջական է, թե ամբողջական չէ: Ոչ ոք չի կարող երաշխավորել»,- «Առաջին լրատվական»-ին ասաց Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի Արևելագիտության ինստիտուտի գիտաշխատող Ալեքսանդր Սկակովը:
Սկակովը կարծում է, թե ցանկի հրապարակումը նախազգուշացում է Ադրբեջանին, որ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության հետագա էսկալացիան անընդունելի է, բայց այնքան էլ համաձայն չէ, որ սա կարող է կապված լինել Ռուսաստան-Թուրքիա կամ Ռուսաստան-ՆԱՏՕ հարաբերությունների հետ. «Կարծում եմ՝ այստեղ ամեն ինչ պարզ է: Զենքերի ցանկը հենց այնպես չի հրապարակվում. դրանով ակնարկվում է, որ հակամարտության հետագա էսկալացիան անընդունելի է և հղի է բացասական հետևանքներով: Թուրքիան ՆԱՏՕ-ի անդամ է, այդ պատճառով թե՛ Ռուսաստանը և թե՛ ՆԱՏՕ-ն զգույշ են գործելու: Այնպես որ, սա ուղղված է ոչ թե Թուրքիայի, այլ տվյալ դեպքում՝ Ադրբեջանի դեմ: Հաշվի առնելով թուրք պաշտոնյաների վերջին այցերը Բաքու՝ հնարավոր է՝ սրանով նաև ակնարկվում է, որ Թուրքիան ևս պետք է հաշվի առնի Ռուսաստանի անհանգստությունը»:
Միջազգայնագետ Վիկտոր Միզինը ավելի լայն համատեքստում է վերլուծում ռուսական կողմի քայլը: Մոսկվայի միջազգային հարաբերությունների պետական ինստիտուտի (ՄԳԻՄՕ) վերլուծական կենտրոնի առաջատար գիտաշխատողը «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում հայտարարեց, որ Հայաստանին մատակարարվող սպառազինության հրապարակումը զսպման կամ նախազգուշացման յուրօրինակ միջոց է՝ ուղղված ոչ միայն Ադրբեջանին, այլև Թուրքիային և Մերձավոր Արևելքի ահաբեկչական կազմակերպություններին, առաջին հերթին «Իսլամական պետություն» խմբավորմանը: Մեր զրուցակիցը հորդորեց ոչ մի դեպքում չհամարել դա Ռուսաստանի ոչ բարեկամական քայլը հայկական կողմի հանդեպ:
«Սա ոչ թե ինչ-որ սխալ է կամ ոչ բարեկամական քայլ Հայաստանի հանդեպ, այլ զգուշացում բոլորին՝ «զգույշ եղե՛ք, տղաներ»: Բոլորս էլ հասկանում ենք, թե ինչ սպառնալիքների տակ է այժմ ձեր տարածաշրջանը տարբեր կողմերից, և հարևան երկրներն ամենևին էլ վերջին տեղում չեն այդ առումով: Սպառնալիք կա նաև այսպես կոչված՝ ԴԱԻՇ-ի կամ «Իսլամական պետության» կողմից: Ես արդեն չեմ խոսում Թուրքիայի մասին, որը հայտնի է, թե ինչպիսի հարաբերություններ ունի Հայաստանի հետ: Բայց հիմա սրվել են Թուրքիայի հարաբերությունները նաև Ռուսաստանի հետ: Թուրքիան կարծես դարձել է Ռուսաստանի գլխավոր թշնամին: Եվ հաշվի առնելով իմ կողմից նշված բոլոր այս սպառնալիքները, որոնք գալիս են Մերձավոր Արևելքից, Թուրքիայից, Ադրբեջանից, կարելի է ասել, որ դա արվել է որոշ տաք գլուխներ սառեցնելու համար»,- ասաց Վիկտոր Միզինը:
Թեմայի վերաբերյալ ուշագրավ հոդված է հրապարակել ռուսական gazeta.ru-ն՝ «Զինում ենք Հայաստանին, Էրդողանը մտքում» վերտառությամբ: Վերլուծության հեղինակն ընդհանուր անդրադարձ է կատարել մատակարարվող ռազմական տեխնիկային՝ նշելով, որ նախկինում Հայաստանը չի ունեցել «Սմերչ» համակարգեր այն դեպքում, որ Ադրբեջանն արդեն իսկ ձեռք էր բերել «Սմերչ»: Թեև մյուս կողմից՝ Հայաստանն ուներ այդ համակարգերի համանման չինական տարբերակը՝ AR1A: Անդրադառնալով հայկական զինված ուժերի մարտունակությանը՝ gazeta.ru կայքը նշում է, որ Հայաստանը աշխարհի 10 ամենառազմականացված պետություններից է և այդ ցուցանիշով գերազանցում է նախկին խորհրդային բոլոր պետություններին, այդ թվում Ռուսաստանին:
Ռազմավարությունների և տեխնոլոգիաների վերլուծության կենտրոնի ղեկավար Ռուսլան Պուխովը կայքին տված հարցազրույցում կարծիք է հայտնել, որ Ռուսաստանը այդ սպառազինությունը մատակարարում է Հայաստանին՝ Ադրբեջանի հետ ռազմական բալանսը վերականգնելու համար:
«Վերջին 5-7 տարիներին Ադրբեջանի ռազմական հնարավորությունները կտրուկ աճեցին նավթի բարձր գների շնորհիվ: Ադրբեջանը կարողացավ զգալի ռեսուրսներ կուտակել և գնել մեծ քանակությամբ սպառազինություն՝ մասնավորապես Ռուսաստանից: Այդպիսով, խախտվեց ուժերի բալանսը, և նախադրյալներ առաջացան կոնֆլիկտի՝ պատերազմի փուլին անցնելու համար: Ռուսաստանը ճիշտ որոշում է կայացրել, որը կվերացնի այդ շեղումը և սառը ցնցուղ կլինի Ադրբեջանում մի շարք տաք գլուխների համար, որոնք կոչ էին անում ռազմական ճանապարհով լուծել ղարաբաղյան հարցը»,- ասել է Պուխովը:
