Գործա՞րք է, թե՞ գործարք չէ: Հասարակությանը երևի թե արդեն սկսում է ձանձրացնել ամեն կողմից հնչող, քննվող, վերլուծվող, բացահայտվող և էլի շատ ող-երով լեցուն խոսքը, որով պարուրվել է Հայաստանի քաղաքական գործընթացների դիտարկման հասարակական պրիզման: Այդ ամենն արդեն սկսել է հիշեցել սուրճի մրուրով գուշակություն կամ երիցուկի թերթիկների հաշվարկ` գործարք է, գործարք չէ, գործարք է, գործարք չէ:
Ի վերջո, պետք է վեր կանգնել այդ կարգի դիտարկումներից, պետք է վերջ տալ բավական լուրջ հետևանք կամ արդյունք նախանշող գործընթացները պարզունակության հասնող դիտարկումների ենթարկելուն: Վերջին հաշվով, պետք է ընդամենը հասարակությանը տալ քաղաքական ցանկացած զարգացում գնահատելու պարզ մի սանդղակ, որով էլ կձևավորվի հանրային վերաբերմունքը առկա իրադարձությունների հանդեպ: Եվ այդ ամենի համար հեծանիվ հորինել պետք չէ, քանի որ կա քաղաքակիրթ պետությունների, կայացած քաղաքական համակարգով պետությունների փորձը, որոնք կարողացել են հասնել նշանակալի հաջողությունների հենց այն պատճառով, որ գործընթացների գնահատման միանգամայն պարզ ու հասկանալի սանդղակներ են կիրառել:
Իսկ դրանց առանցքում հետևյալն է` ինչքանո՞վ է տեղի ունեցող որևէ գործընթաց բավարարում հասարակության պահանջները: Իսկ հասարակության պահանջները կարծես թե Հայաստանում բավական հստակ են` մարդիկ ցանկանում են ունենալ իրավական երկիր, այդ երկրում լինել Սահմանադրությամբ և օրենքներով պաշտպանված, ունենալ կարծիք արտահայտելու, լսելու, պաշտպանելու և քարոզելու ազատություն, ունենալ ստեղծագործական պոտենցիալը իրացնելու ազատություն` լինի դա մտավոր, թե ֆիզիկական աշխատանքում: Ահա դրանք են մեր հասարակության անկյունաքարային պահանջները, հետևաբար դա է այն սանդղակը, որով քաղաքացիները պետք է գնահատեն ներքաղաքական որևէ գործընթաց, այդ գործընթացի մասնակից որևէ սուբյեկտի, քաղաքական որևէ ուժի կամ բևեռի գործունեությունը:
Եվ այստեղ անընդհատ մեջբերելով «գործարքների տեսությունը», «դավադրության տեսության» նման, բացի հասարակությանը մոլորեցնելուց, խճճելուց, որևէ այլ բանի, թերևս, հնարավոր չէ հասնել: Արդյունավետությունը գնահատման հստակ չափանիշների սահմանումն է, որը հասարակությանը դարձնում է ցանկացած քաղաքական գործընթացի արդյունավետ և անաչառ դատավոր, որը ինքն է խաղի կանոններ սահմանում գործընթացի մասնակիցների համար և պատասխանատվության ենթարկում նրանց, ովքեր խախտում են այդ կանոնները:
