Հայաստանի բաշխիչ էլցանցերում ստեղծված իրավիճակը վաղուց արդեն դուրս է եկել զուտ էներգետիկ ոլորտի շրջանակից, զուտ սոցիալական նշանակության հարցից, որն արտահայտվում է էլեկտրաէներգիայի թանկացման վտանգով: Հայաստանի էլցանցերի ֆինանսատնտեսական կոլապսի հարցը վաղուց արդեն պետական կոլապսի արտահայտում է, և սա արդեն չի փորձում հերքել գրեթե ոչ ոք, անգամ իշխանությունը:
Ըստ էության, ցանցերի օրինակով մենք տեսնում ենք այն, ինչ սպառնալու է Հայաստանին, եթե շարունակվի այն կառավարումը, այն որակի կառավարումը, որ առկա է ցանցերում: Համեմատենք. Մի՞թե «թանկարժեք վարձակալությունների» պրակտիկան կիրառելի չէ Հայաստանի պետական կառավարման համակարգում, երբ նախարարները, փոխնախարարները, այլ բարձրաստիճան պաշտոնյաներ գրեթե գուլպաների նման փոխում են իրենց ծառայողական թանկարժեք մեքենաները, իսկ գուցե նաև գուլպաներից ավելի հաճախ:
Այս ամենի մոտ ՀԷՑ-երի թանկարժեք «Լեքսուսների» վարձակալության դրվագը նույնիսկ ծիծաղելի է: Վերջին հաշվով, ՀԷՑ-ում, այսպես ասած, իրենց գումարներն են մսխել, և այլ հարց է, որ հիմա ուզում են հասարակության գումարներից լրացնել այդ մսխումը: Իսկ պետական համակարգում մսխում են անմիջապես հասարակության գումարները, հետո հարկային վարչարարությամբ հետ բերում դրանք, հետո նորից մսխում, և այսպես շարունակ: Եվ այդպես՝ բոլոր ոլորտներում, ոչ միայն ծառայողական մեքենաների: Հայաստանի ո՞ր մի նախարարի աշխատասենյակն է պակաս կորֆորտ և թանկարժեք, քան, օրինակ, ՀԷՑ-երի տնօրեն Բիբինինը կամ նրա ենթականերինը: Հայաստանի ո՞ր մի նախարարն է ավելի պակաս հարմարավետությամբ ապրում:
Եվ սա զուտ համեմատություն չէ: Սրանք պատճառահետևանքային կապեր են: Եթե նախարարը հարկադրված լինի հետևել իր վարքին, ապա նա կսկսի հետևել նաև պետական կարևոր ուղղություններին վերաբերող այլ հարցերում ներգրավված մասնավոր սուբյեկտների վարքին, օրենքին ու նաև բարոյական նորմերին այդ ամենի համապատասխանությանը: Երբ նախարարն ինքը ապրում է ինչպես ուզում է, ապա այդ ինչպես ուզել ապրելու համար նույնը պետք է անեն նաև պետական համակարգի կենսագործունեությունն ապահովող ռազմավարական կառույցները՝ լինեն դրանք մասնավոր թե պետական: Չի կարող պետական կառավարման համակարգը ցոփ ու շվայտ կյանքով ապրել, եթե ռազմավարական ենթակառուցվածքներում լինի աշխատանքի և արդյունավետության այլ որակ: Այս ամենը խիստ փոխկապակցված է: Իսկ թե մասնավորապես ինչպիսին ուղիղ հարաբերություններ, ինչ բնույթի հարաբերություններ է ենթադրում այդ փոխկապակցվածությունը, արդեն, այսպես ասած, պայմանավորվելու և հնարամտության հարց է: Այժմ առկա պայմանավորվածությունները հայտնվել են փակուղում, որովհետև առանձին վերցրած օղակում տեղի է ունեցել տապալում, ամեն ինչ ելել է ջրի երես:
Լուծումը, սակայն, չի կարող լինել այս առանձին վերցրած օղակում: Առանձին վերցրած օղակում կարող է լինել ընդհանուր համակարգի տրամաբանության մեջ նոր պայմանավորվածությունների, նոր «հնարամտությունների» սահմանումը: Իսկ առողջացման տանող լուծում կարող է լինել մի դեպքում՝ եթե առողջացման է գնում նաև Հայաստանի պետական կառավարման համակարգը ամբողջությամբ: Բայց Հայաստանի պետական կառավարման համակարգը կարծես թե ոչ մի տեղ էլ չի պատրաստվում գնալ: Կամ պարզապես պատրաստվում է հերթական թանկարժեք արձակուրդին գնալ:
