Երեկ Սերժ Սարգսյանը Երևանում հանդես է եկել աննախադեպ հայտարարությամբ` խոսելով Ադրբեջանին ռուսական զենքի վաճառքի մասին: Երևանում մեկնարկած «Արարատի ստորոտին» միջազգային մեդիաֆորումի մասնակից մոսկովյան լրագրողի հարցին ի պատասխան` Սերժ Սարգսյանն ասել է, որ Ադրբեջանին ռուսական զենքի մատակարարումը խնդիր է, որը պետք է լուծվի: Նա հայտարարել է նաև, որ անկախ զենքի որակից` սահմանին կանգնած հայ զինվորի մոտ գիտակցում է, որ իրեն ոչնչացնել են փորձում ռուսական զենքից:
Այս հայտարարությունն իսկապես աննախադեպ հայտարարություն է: Եվ անմիջապես, իհարկե, հարց է առաջ գալիս, թե ինչպես կարող են Հայաստանի իշխանությունները, որ մինչ այս կարծեք թե փորձել են արդարացնել ռուսական զենքի վաճառքը և դժգոհությանը զուգահեռ հայտարարել են, թե` դե ոչինչ, Հայաստանին էլ արտոնյալ պայմաններով են զենք տալիս, ուրեմն ահա այդ իշխանությունները ինչպես կարող են հանկարծ խոսել այն մասին, որ սա խնդիր է, որը պետք է լուծվի: Մի՞թե չեն վախենում Մոսկվայի բարկությունից: Եթե չեն վախենում, ապա ինչո՞ւ էին վախենում, ինչո՞ւ էին լռում մինչև հիմա: Ի՞նչ է փոխվել այս ընթացքում: Մոսկվա՞ն է դարձել ավելի քիչ սարսափելի, թե՞ Հայաստանի իշխանությունների դիրքերն են ավելի ուժեղացել: Սրանք հարցեր են, որոնց պատասխաններն այս պահին, իհարկե, շատ դժվար է տալ, և մնում է առայժմ գոնե արձանագրել լոկ փաստը, որ Հայաստանի իշխանությունները խոսում են ռուսական զենքի վաճառքի խնդրի մասին, խոսում են բավական հստակ և բարձրաձայնում այդ խնդիրը լուծելու անհրաժեշտությունը:
Մյուս կողմից, սակայն, սա իսկապես պատասխանատու հայտարարություն է, և այդ հարցում հետևողական չլինելու պարագայում Հայաստանի իշխանությունները պարզապես հերթական հարվածը կհասցնեն պետության հեղինակությանն ու ինքնիշխանությանը: Ասել կուզի` եթե այս հայտարարությունները ինչ-որ կուլիսային գործարքի արդյունք են Մոսկվայի հետ, ապա պետական շահի սպասարկման թեկուզ փոքր, թեկուզ հազվադեպ, գուցե նույնիսկ բացառիկ, սակայն շատ կարևոր այս դրվագը իրականում կվերածվի պետական խայտառակության հերթական դրվագի:
Բանն այն է, որ հայտարարությունը հնչել է առանձնահատուկ իրավիճակում, այն օրերին, երբ Հայաստանը բավական սերտ շփումների մեջ է եվրոպական ուղղության վրա, և այն օրերին, երբ Ռուսաստանը տոնում է Ղրիմի բռնակցման մեկ տարին: Հիմնարար մի իրադարձություն, որն ըստ էության էապես փոխել է համաշխարհային զարգացումների տրամաբանությունն ու լիովին նոր աշխարհաքաղաքական վեկտորներ է առաջ բերել, լիովին նոր աշխարհ ձևավորել, որտեղ առանցքային վեկտորը դարձել է Ռուսաստանի միջազգային մեկուսացումը: Իսկ այդ վեկտորն իր հերթին գլխիվայր շրջել է Հայաստանի ԵՏՄ անդամակցության տրամաբանությունը, և իշխանություններն այսօր տեսնում են, որ այս անդամակցությունը շատ ավելի արագ է աղետի վերածվում, քան կարելի էր պատկերացնել:
Հայաստանի իշխանությունների գործողություններն ամենայն հավանականությամբ պայմանավորված են հենց այդ աղետի գիտակցումով, երբ այլևս, ըստ էության, կորցնելու ոչինչ չի մնում: Սրան զուգահեռ, իհարկե, ընդհանուր քաղաքական և աշխարհաքաղաքական կոնտեքստով հանդերձ, բարձրաձայնվել է կոնկրետ խնդիր, և շատ հետաքրքրական է, թե ինչպե՞ս է, օրինակ, Հայաստանը պատրաստվում լուծել այդ հարցը կամ ինչպես է պատկերացնում այդ խնդրի լուծումը: Հայաստանը պատրաստվո՞ւմ է այն բարձրաձայնել ՌԴ առաջ, ի՞նչ ֆորմատով է դա արվելու, ի՞նչ պաշտոնյայի մակարդակով: Թե՞ Սերժ Սարգսյանը բավարարվելու է ընդամենը հայտարարությամբ` համարելով, որ մամուլի միջոցով իր ասելիքը փոխանցել է Ռուսաստանին, իսկ խնդիրը լուծելը կամ չլուծելը արդեն Ռուսաստանի գործն է:
Հարցերն, իհարկե, շատ են, քանի որ ընդհանրապես շատ են հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա խնդիրները, և Սերժ Սարգսյանի հայտարարությունն, ի վերջո, կարող է կապված լինել այդ խնդիրներից ցանկացածի հետ նաև, երբ Հայաստանը պարզապես Ադրբեջանին մատակարարվող ռուսական սպառազինության հարցը բարձրացնելով` փորձում է իր համար որոշակի հիմքեր ստեղծել այլ հարցերում Ռուսաստանի հանդեպ դիրքավորվելու նպատակով:
