System of a Down խումբը, որի անդամները Ցեղասպանությունը վերապրածների երեխաներ են, ոգեկոչում է Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցը Wake Up the Souls համաշխարհային շրջագայությամբ, որը կավարտվի ապրիլի 23-ին՝ 100-րդ տարելիցի նախօրեին՝ նախնիների երկրում: Խումբը ծրագրում է համերգ տալ ուղիղ հեռարձակմամբ, որպեսզի ողջ աշխարհում կարողանան դիտել այն: Այս մասին գրում է The Rolling Stone -ը:
System of a Down-ը նաև իր կայքում տեղակայել է ինտերակտիվ «թեժ քարտեզ»՝ իրազեկելու երկրպագուներին, թե աշխարհի տարբեր ծայրերում մարդիկ ինչպես են արձագանքել Ցեղասպանությանը՝ ներառյալ այն երկրները, որոնք պաշտոնապես ճանաչել են այն:
Նրանք գործողության կոչ են անում երկրպագուներին՝ ճանաչում պահանջելու Թուրքիայի խորհրդարանից ու նախագահից:
«Դրա (ակցիայի) մի մասն է ուշադրության հրավիրումը այն փաստի վրա, որ ցեղասպանություններ դեռ լինում են, անկախ նրանից՝ դուք կկիրառեք «Ցեղասպանություն», «Հոլոքոստ», թե «մարդասիրական աղետ» բառերը»,- ասել է Թանկյանը: «Մենք ցանկանում ենք լինել փոփոխության մաս: Մենք ցանկանում ենք, որ 20-րդ դարի առաջին Ցեղասպանության ճանաչումը դառնա նոր վստահություն առ այն, որ մարդկությունը կարող է դադարել սպանել իրեն»,- ասել է նա:
Պարբերականին տված հարցազրույցում լրագրողի այն հարցին, թե ինչու խումբը որոշեց Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցը նշել շրջագայությամբ, Թանկյանը պատասխանել է՝ դա վերահանձնառություն է և ընդլայնում այն աշխատանքների, որոնք իրենք արել են տարիների ընթացքում: Նա նշել է, որ որպես արդյունք՝ կարևոր է Ցեղասպանության ճանաչումն ու արդարության հասնելը:
«Մեզ համար կարևոր է , որ Թուրքիան իմանա իր պատմությունը ճշմարիտ ձևով: Խոսքը միայն հայերի, հույների և ասորիների ցեղասպանության մասին չէ, այլ այն մասին, թե ինչ է տեղի ունենում հիմա: Չկան գործող միջազգային համաձայնագրեր, որոնք կկարողանան կասեցնել ցեղասպանությունները»,- ասել է նա՝ հավելելով, որ մամուլում ընթերցված նյութը Դեր Զորում ԴԱԻՇ-ի կողմից սպանվածների զանգվածային գերեզմանատան հայտնաբերման մասին, իրեն հիշեցրել է այն բոլոր ոսկորները, որոնք գտնվում են Դեր Զորի ավազների տակ:
Թղթակիցը նրան խնդրել է պատմել տատիկի ու պապիկի ապրումների մասին, այն մասին, թե ինչ են նրանք պատմել Սերժ Թանկյանին:
«Նրանք երկուսն էլ փոքր երեխաներ են եղել: Իմ տատն ու նրա տատը փրկվել են թուրքական փոքր քաղաքի քաղաքապետի կողմից՝ ճանապարհ բռնելով դեպի Սիրիա՝ դեպի Դեր Զորի անապատ: Այդ կերպ նրանք փրկվել են: Իմ պապը ջարդերի հետևանքով կորցրել է ընտանիքի մեծ մասին: Նա հայտնվել է մի շարք տարբեր մանկատներում և այնուհետև հաստատվել Լիբանանում»,- ասել է Թանկյանը՝ այդ պատմություններն անվանելով սրտաճմլիկ:
Թանկյանը նշել է, որ պապի կենդանության օրոք իրենք 16 ժամ նկարահանել են այդ կարևոր պատմությունները Screamers («Ճչացողները») ֆիլմի համար, քանի որ պատմություններն անհետանում են Ցեղասպանությունը վերապրածների մահվան հետ:
Հարցին՝ ինչպե՞ս է պատահել, որ System of a Down-ը երբեք ելույթ չի ունեցել Հայաստանում, Թանկյանը պատասխանել է. «Մեզ խնդրել են հանդես գալ, սակայն երբեք չի հաջողվել՝ ժամանակի կամ ենթակառուցվածքում ներդրումների մարտահրավերի պատճառով»:
Թանկյանի խոսքով՝ իրենք երբեք ելույթ չեն ունեցել Թուրքիայում, սակայն շրջագայության շրջանակում ցանկացել էին համերգով հանդես գալ նաև այնտեղ, սակայն թույլտվության համար իշխանություններին ուղղված հայցն այդպես էլ անպատասխան է մնացել: Նա նշել է, որ իրենք երկրպագուներ ունեն Թուրքիայում, ովքեր պաշտպանում են System of a Down-ին: «Ոչ մի հասարակություն միաբևեռ չէ»,- նշել է նա:
«Կարծում եմ՝ դա շատ հնարավոր է»,- ասել է նա՝ պատասխանելով Թուրքիայի կողմից Ցեղասպանության ճանաչման հավանականության մասին հարցին:
Թանկյանը Ցեղասպանության ճանաչման հարցին ուշադրություն դարձնող հայ հայտնիներից առանձնացրել է Քիմ Քարդաշյանին, ով, իր խոսքով՝ միանգամայն կարող է իրազեկվածություն բարձրացնել: Թանկյանը ծիծաղով նշել է, որ Քարդաշյանը Twitter-ում իրենից շատ հետևորդներ ունի:
System of a Down-ը վերջին ալբոմը թողարկել է 10 տարի առաջ: Խումբը քննարկում է նոր ալբոմի թողարկման հնարավորությունը, սակայն որևէ հստակ հայտարարությամբ այդ առումով այս պահին հանդես գալ չի կարող:
Թանկյանը նշել է, որ ներկայում ինքը կենտրոնացած է Ցեղասպանության մասին պատմող մեկ այլ ֆիլմի՝ «1915»-ի վրա, որն ավելի շատ Ցեղասպանության հոգեբանական, քան ֆիզիկական ասպեկտների մասին է:
Պատրաստեց Աննա Անտոնյանը
