2015 թվականը սկսվեց տագնապով: Հունվարի 2-ի լույս 3-ի գիշերը Ադրբեջանի դիվերսիոն հարձակումների հետևանքով հայկական կողմը ունեցավ երկու զոհ: Իսկ ահա երեկ էլ տեղեկություններ են հայտնվել, որ ադրբեջանական գործողությունների արդյունքում հայկական կողմը ևս 2 զոհ է ունեցել: Մինչ այդ էլ, իհարկե, ԼՂՀ ՊԲ տարածած հաղորդագրության մեջ էր ասվում, որ հայկական զինուժի գործողությունների արդյունքում ադրբեջանական կողմը 3 զոհ է տվել:
2015 թվականը սկսվել է պատերազմական տագնապով: Մի քանի օրերի ընթացքում զոհերի մասին այս ինտենսիվ տեղեկատվությունը վկայում է այն մասին, որ հայ-ադրբեջանական շփման գծում իրավիճակը գերլարված է, և այն, որ այդ ամենը տեղի է ունենում տոնական օրերին, ըստ էության է՛լ ավելի տագնապալի է դարձնում իրավիճակը:
Ինչքան հեռուն գնացող հետևություններ կարելի է անել նման զարգացումներից՝ կդժվարանանք ասել, սակայն ակնհայտ է, որ այս ամենն ըստ էության ինչ-ինչ անհետաձգելի իրողությունների վկայություն է: Նման լարումը չի կարելի վերագրել զուտ ադրբեջանական կամ ալիևյան քմահաճույքներին: Քմահաճույք կարող է լինել մեկ հարձակումը, մեկ ավանտյուրան, մինչդեռ ստացվող լրահոսը վկայում է, որ իրավիճակը բավական թեժ է, և ըստ էության լոկալ մարտեր են ընթանում տարբեր հատվածներում: Իսկ սա արդեն նշանակում է, որ հայ-ադրբեջանական սահմանին լարվածությունը այլևայլ հարցեր լուծելու միջոց է, որ փորձում է անել Ադրբեջանը:
Կասկած չկա, որ Բաքուն նման քայլերի է դիմում ավելի ազդեցիկ հովանավորություն ունենալով, որովհետև եթե Մինսկի խմբի համանախագահ երեք երկրներն էլ միահամուռ կերպով դեմ հանդես գան նմանօրինակ լարումներին, ապա նրանք միանգամայն ի զորու են սաստել Ալիևին և թույլ չտալ, որպեսզի նա լարի իրավիճակը ղարաբաղյան հակամարտության գոտում: Առայժմ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրներից իրավիճակին արձագանքել է միայն ամերիկյան կողմը: Դե, ռուսական կողմում երևի մինչև հիմա շարունակում են Նոր տարի նշել կամ նոր-նոր են դուրս գալիս տոնական խումհարից: Լուռ է նաև Ֆրանսիան:
Սահմանային լարվածությանն արձագանքել են Մինսկի խմբի ամերիկացի համանախագահ Ջեյմս Ուորլիքը՝ «Թվիթերի» գրառումով, և ԱՄՆ պետքարտուղարության խոսնակ Ջեն Պսակին: Արձագանքները, բնականաբար, ավանդական համահարթեցման տրամաբանության մեջ են, ինչին բոլորս արդեն վարժվել ենք և փորձում ենք ինչ-որ մեսիջներ փնտրել տողատակերում: Այս իմաստով շատ հետաքրքրական է Ուորլիքի հայտարարությունը, որում մտահոգություն հայտնելով բռնությունների կապակցությամբ՝ նա հայտարարում էր, որ դրանք չեն կարող պատասխան լինել:
Եվ այստեղ հարց է առաջանում՝ ի՞նչ պատասխանի մասին է խոսում ամերիկացի համանախագահը: Նա նկատի ունի հայկակա՞ն կողմին, որ պետք է բռնությունների պատասխանելու փոխարեն՝ մտածի փոխզիջումներով հարցը կարգավորելու մասին, թե՞ նկատի ունի ադրբեջանցիներին՝ ակնարկելով, որ բռնությունները և ուժի կիրառումը չեն կարող պատասխան լինել Ադրբեջանի համար:
Խնդիրն այն է, որ Ադրբեջանը նման պատասխանի խնդիր իսկապես ունի: ԱՄՆ-ը վերջին շրջանում բավական քննադատության է ենթարկում Ադրբեջանի իշխանություններին, առավել ևս՝ ԱՄՆ պետդեպարտամենտի կողմից ֆինանսավորվող «Ազատություն» ռադիոկայանի Բաքվի գրասենյակի հանդեպ ոտնձգություններից հետո: Եվ բացառված չէ, որ Բաքուն սահմանային լարվածությամբ փորձ է անում ամերիկյան քննադատությունները կանգնեցնել, այսինքն՝ ըստ էության զբաղվում է շանտաժով, օգտվելով նաև առիթից, որ նման քայլերը կարող են դուր գալ Ռուսաստանին և ըստ էության առնվազն լռությամբ արժանանալ հավանության:
Սակայն սրանից զատ՝ Բաքուն գուցե թե փորձում է տոնական օրերին նմանօրինակ լարվածությամբ պատասխանել հայկական խոցված ուղղաթիռի զոհերի աճյունների դուրսբերման հատուկ գործողությանը, որը հայկական հատուկ ստորաբաժանումների ապտակն էր ադրբեջանցիներին:
Չի բացառվում, որ Ուորլիքը նաև հենց այս մասով է Բաքվին հորդորում, որ բռնությունը պատասխան չէ: Ի վերջո՝ պետք է հիշել այն, որ հայկական հատուկ ստորաբաժանումների գործողությունների կապակցությամբ ամերիկյան կողմից հետաքրքրական հայտարարություններ հնչեցին: Ի մասնավորի՝ պետքարտուղարության ներկայացուցիչը հայտարարել էր, որ իրենք հետևել են հայկական կողմի գործողություններին, իսկ Հայաստանում ԱՄՆ նախկին դեսպան Ջոն Հեֆերնն էլ հայտարարել էր, որ հիացած է եղել այն բանով, թե ինչպես է Հայաստանի պաշտպանության նախարարը կենտրոնացած և նպատակասլաց գտնվել ուղղաթիռի զոհերի աճյունները վերադարձնելու հարցում:
