Հայաստանում Եվրամիության դեսպան Տրայան Հրիսթեան հայտարարել է, որ Հայաստանի հետ հարաբերություններում Եվրամիությունը պլան «Բ» չի ունեցել: Դա իհարկե նկատելի էր անզեն աչքով, հատկապես սեպտեմբերի 3-ից հետո: Սակայն այսօր արդեն հրատապ է հարցը, թե ինչ պլան ունի Եվրամիությունը Հայաստանի մասով ներկայի և ապագայի համար:
Ժամանակն է հստակեցնել այս հարցերի պատասխանները, մինչդեռ այս մասով հստակեցումներ կարծեք թե չկան: Եվրամիությունը հայտարարում է, որ սպասում է ԵՏՄ-ին Հայաստանի անդամակցության պայմանների հստակեցմանը՝ հասկանալու համար, թե ինչ հարաբերությունների սահման է մնում Հայաստանին: Սակայն, ամենայն հավանականությամբ, սպասման գլխավոր պատճառը դա չէ իհարկե: Եվրամիությունը Հայաստանում սպասում է գործընկերային «կղզյակների»: Ակնհայտ է, որ «մայրցամաքներ» այս առումով չեն լինելու մոտ ապագայում, տեսանելի ապագայում: Հույսը «կղզյակներն» են, որոնք, սակայն, չեն ձևավորվում: Հայաստանի ու Եվրամիության հարաբերությունների ճգնաժամն այստեղ է՝ գործընկերային քաղաքական կոմունիկացիաների բացակայությունը: Եվ երբ խոսք է լինում գործողությունների պլանի մասին, ապա անկասկած է, որ պլաններն առաջին հերթին պետք է վերաբերեն հենց այս խնդրի լուծմանը, այսինքն՝ ճգնաժամն այստեղ է, և հաղթահարումը պետք է լինի այստեղ, այլ տեղից հաղթահարում սկսվել չի կարող:
Հայաստանի ու Եվրամիության հարաբերությունների կայուն զարգացման հարցով մտահոգ քաղաքական և քաղաքացիական խմբերը պետք է կենտրոնանան հենց այդ խնդրի լուծման վրա: Սակայն ակնհայտ է, որ այս հարցի վրա կենտրոնացում չկա և՛ Հայաստանում, և՛ Եվրամիությունում: Բայց այս իրավիճակը չի կարող երկար շարունակվել, քանի որ այն հղի է ոչ միայն զուտ Հայաստանի, այլև ընդհանրապես տարածաշրջանի համար ընդգրկուն խնդիրներով: Հայաստանում խաղից դուրս մնալը Եվրամիության համար սպառնալիք է դուրս մնալ ընդհանրապես տարածաշրջանային խաղից, և սա անկասկած գիտակցվում է Բրյուսելում, նաև այն մայրաքաղաքներում, որոնք առանցքային դերակատարում ունեն Բրյուսելի քաղաքականության մշակման հարցում:
Այս տեսանկյունից խորհրդանշական էր մի քանի օր առաջ Գերմանիայի արտգործնախարարի այցը Ադրբեջան ու Հայաստան: Տրայան Հրիսթեան հայտարարել է, որ Եվրամիության նոր թիմի՝ նոր Եվրահանձնաժողովի ձևավորումը կհանգեցնի որոշ փոփոխությունների: Սակայն, չնայած եվրոպացի գործընկերների այդ հույսերին, պետք է նկատել, որ այս փոփոխությունները չեն կարող արդյունավետ լինել Հայաստանում նոր թիմերի բացակայության պայմաններում: Ակնհայտ է, որ նոր թիմերի հրամայական կա նաև Հայաստանում, մինչդեռ Հայաստանում մենք արձանագրում ենք այս հեռանկարների առաջ նոր արգելքների սահմանում, կամ, այսպես ասած, Եվրասիական միության կանխարգելիչ միջոցառումների իրականացում: Հայաստանում մեկնարկած «ժողովրդական շարժումը», որ նախաձեռնել են ԵՏՄ-ին Հայաստանի անդամակցության ոչիշխանական հետևորդները, հենց այդ կանխարգելիչ միջոցառումն է, որի նպատակն է Հայաստանում չեզոքացնել նոր թիմերի ձևավորման հեռանկարներն անգամ: Նախադրյալները զգալիորեն չեզոքացված են, և խնդիրը նաև տեսական հեռանկարների բացառումն է կամ, այլ կերպ ասած, Հայաստանում երկրորդ պտույտի հիմքերի ձևավորումը, եթե Եվրամիությունում որոշեն իշխանություններին այլընտրանք դիտարկել ներկայիս զանգվածային ոչիշխանական շարժումը:
Ինչ խոսք, արժե փորձել, թե ի վերջո ով է, որ ավելի շուտ Եվրասիական միության համար փակուղի կմտցնի Հայաստան-Եվրամիություն հարաբերությունները՝ այս իշխանություննե՞րը, թե՞ ապագա իշխանության հավակնորդ այս ոչիշխանական ուժերը: Դա իսկական պլան «Բ» կլինի՝ բառի բուն իմաստով, և պատկերավոր իմաստով կլինի նույնիսկ պլան «Գ»:
