Հաշվի առնելով 1999թ. հոկտեմբերի 27-ի իրադարձությունների և դրան հաջորդած զարգացումների նկատմամբ ոչ միայն չմարող, այլև աճող հետաքրքրությունը, «Առաջին լրատվական»-ը հրապարակում է Հոկտեմբերի 27-ի քրգործով այսօրվա քաղաքական դաշտի առանցքային գործիչների ցուցմունքները:
Ստորև ներկայացնում ենք 1999-2008 թվականների ԱԺ պատգամավոր Խաչատուր Սուքիասյանի հարցաքննությունը, որը վարել է քննիչ Խ. Ղալթախչյանը:
Հատ. 9, Խաչատուր Ալբերտի Սուքիասյան
գ.թ. 139-141 ԱԺ պատգամավոր
17.11.1999թ.
14.30-16.45 քննիչ Խ. Ղալթախչյան
գ.թ. 139
Առաջադրված հարցերին պատասխանում եմ, որ ես 27.10.99թ. մասնակցել եմ ՀՀ Ազգային ժողովի նիստին, ավարտվելուց հետո
գ.թ. 139 հ. երես
դուրս չեմ եկել տարածքից և շենքից՝ նպատակ ունենալով մասնակցել հարց ու պատասխանի նիստին: Ժամը 1630-ի սահմաններում ես դուրս եմ եկել իմ սենյակից և կամաց-կամաց, մարդկանց տեսնելով, զրուցելով մոտեցել եմ նիստերի դահլիճի նախասրահին, մի պահ կանգնել եմ և մտել դահլիճ: Նստել եմ իմ մշտական աթոռի կողքի աթոռին, քանի որ ինձանից առաջ նստում է Հրանուշ Հակոբյանը և ես նստում էի նրա տեղում սովորաբար, իսկ նա՝ իմ տեղում, քանի որ հաճախակի դուրս էի գալիս և անհանգստացնում նրան: Այդ օրն էլ ես նստել եմ Հրանուշ Հակոբյանի տեղում, որը 2-րդ շարքի 18-րդ տեղն է, և դեպի փոքր նախասրահ տանող 1-ին դռան մոտ է: Այնտեղից դեպի մուտքի դուռը շուրջ 2.5 քայլ է: Ես ներս եմ մտել դահլիճ մեծ նախասրահի վերջին դռնով և դահլիճում շրջվել դեպի իմ տեղը: Հարց ու պատասխանի ժամանակ, ժամը չեմ հիշում կոնկրետ, բայց 17-ն անց էր, մի քանի րոպե լսվեց բարձրաձայն հայհոյանքների ձայն
գ.թ. 140
ու կրակոցներ: Հայհոյանքներն ուղղված էին վարչապետի հասցեին և կրակոցներ լսվեցին: Ես մտածեցի, որ այդ կրակոցներն ուղղված էին վարչապետին: Հետո լսեցի խոսքեր, թե «ժողովրդին ծծեցիք, թալանեցիք» և ես հասկացա, թե ինչ է կատարվում և մտածելով, որ բոլոր պատգամավորներին սպանելով գալիս են, մտածեցի, որ փախնել է պետք ու անմիջապես արագ քայլերով դուրս եկա իմ մուտքի դռնից դեպի փոքր նախասրահ և մեծ աստիճաններով իջել եմ դեպի ներքև: Այնտեղ միջանցքում հանդիպել եմ ազգային ժողովի աշխատակիցներից մի աղջկա, որ անունը չեմ հիշում, նա ինձ տարավ-ուղեկցեց մի սենյակ, որտեղ հավաքվել էին էլի մի քանի աշխատակիցներ: Նրանք ասում էին, թե պատուհանից մի նայեք և մեզ թվում էր, թե շենքը շրջապատված է, քանի որ դահլիճի կողմից լսվում էին կրակոցի ձայներ և պայթյուններ: Ես այդ
գ.թ. 140 հ. երես
սենյակում մնացել եմ մի քանի րոպե, որից հետո տեսել եմ, որ դրսում այդ ուղղության վրա մարդիկ են գնում աշխատակիցներից և խնդրեցի տանել մեզ այլ աշխատասենյակ, որտեղ պատուհանը ցանցապատ չէ դուրս գալու համար: Ինձ ուղեկցեցին մեկ այլ սենյակ, որտեղի պատուհանից ես դուրս եկա, ցատկեցի ու գնացի դեպի ինչ որ տանիքի վրայով և հայտնվեցի Դեմիրճյան փողոցի նրբանցքում: Այնտեղից ես անմիջապես գնացի տուն, քանի որ շորերս ու կոշիկներս ցեխոտ ու կեղտոտ էին:
Հարց – Ասացեք, սովորաբար որ մուտքով եք մտնում Ազգային ժողովի բակ և շենք:
Պատասխան – Սովորաբար ես ԱԺ շենք եմ մտնում ոտքով, Դեմիրճյան փողոցից և այնտեղ գտնվող պահակակետում միլիցիոներները սովորաբար չեն հարցնում, քանի որ դեմքով ճանաչում են և չեն ստուգում իմ ինքնությունը,
գ.թ. 141
այնուհետև բակով քայլում եմ մինչև դալան, պուրակի կողքով գնում դեպի մուտքի դուռը և բարձրանում: Այնտեղ վերելակի մոտ նստած է լինում սովորաբար մեկ կամ մի քանի միլիցիոներ և ես վերելակի կողքով բարձրանում եմ վեր: Ինչպես սովորաբար, այնպես էլ այդ օրը ինձ ոչ մեկը չի ստուգել միլիցիոներներից: Նիստերի դահլիճի մոտ՝ նախասրահում նիստերի ժամանակ և դրանից առաջ սովորաբար լինում են շրջող ոստիկաններ, սակայն այդ օրը եղել են, թե ոչ, ես չեմ հիշում: Հարցին պատասխանում եմ, որ ես հարձակվող խմբի անդամներին բոլորին չեմ տեսել, միայն տեսել եմ ազգային ժողովի նիստերի դահլիճը առաջինը մտնող տղային: Նա երկար բաց գույնի անձրևանոցով էր, փողկապով էր, հավանաբար նրա ձեռքին ես տեսել եմ մեկ հատ ավտոմատ: Տեսել եմ նաև, որ նա կրակել է Վ.Սարգսյանի և մյուս պատգամավորների
գ.թ. 141 հ. երես
ուղղությամբ և հայհոյանքներն եմ լսել: Մյուսներին չեմ կարող նկարագրել, նշել գործողությունները, քանի որ չեմ տեսել:
Հարց – Ասացեք, Դուք Ն.Հունանյանին երբևէ տեսել եք, ճանաչում եք, թե ոչ:
Պատասխան – Ես, ինչպես ասացի, նրան չեմ տեսել, իմ տեսած տղան հավանաբար, ես հիմա եմ պատկերացնում, որ եղել է Կարեն Հունանյանը: Իսկ ընդհանրապես ես Ն.Հունանյան անուն-ազգանունով մարդ չեմ ճանաչել: Հարցին պատասխանում եմ, որ ես պատգամավոր Մ.Մովսիսյանին ճանաչում եմ միայն որպես պատգամավոր, տեսել եմ մեկ երկու անգամ դահլիճում և ԱԺ շենքում տարբեր տեղեր, մտերիմ չեմ եղել և նրան բնութագրել չեմ կարող: Ձեր հարցին պատասխանում եմ, որ միջանցքում ես տեսել եմ միայն իմ մատնանշած աղջիկներին, ուրիշ ոչ մեկի չեմ տեսել, առավել ևս զինված մարդկանց:
Ցուցմունքս գրված է իմ խոսքերից, ընթերցվել է, ճիշտ է:
Խ. Սուքիասյան
հ.9
գ.թ. 152-153 /լրացուցիչ, հ. 8, գ.թ. 5-6, 158, հ. 9, գ.թ. 103-109