Ազգային վիճակագրական ծառայությունը օրերս հրապարակել էր փետրվարի հիմնական մակրոտնտեսական ցուցանիշները` նվազման ուղղությամբ վերանայելով նաեւ հունվարի ցուցանիշները:
Մինչ այդ վարչապետն ու էկոնոմիկայի նախարարը հասցրել էին հունվարի ցուցանիշները համարել «հուսադրող»: Սակայն եթե նախկինում հունվարի համար արձանագրված էր տնտեսական ակտիվության ցուցանիշի (ՏԱՑ) 7.7% մակարդակ, իսկ շինարարության բնագավառում 0.9% աճ, ապա վերանայվելով վերջիններս դարձվեցին համապատասխանաբար 6.6% եւ -11.7%: Իսկ փետրվարի ՏԱՑ-ը 1.4% է, շինարարության անկումը` 4.1%, արդյունաբերության աճը` 2.6%, գյուղատնտեսությանը` 0.1%: Ի՞նչ են ցույց տալիս այս թվերը, արդյո՞ք ՀՀ տնտեսությունը վերականգնման փուլում է:
«ՏԱՑ-ը տնտեսական աճի տեսակետից ոչինչ չտվող ցուցանիշ է: Իրականում մենք 2011թ.-ին տնտեսական անկում ունենք, ոչ թե աճ», – կարծում է ԱԺ պատգամավոր, տնտեսագետ Արծվիկ Մինասյանը: «ՏԱՑ-ը ցույց է տալիս, թե ռեսուրսների կամ սպասումների ինչ բաշխվածություն մենք ունենք: Բայց դա չի կարող ուղղակիորեն նշանակել, որ մեր տնտեսությունը վերելքի փուլում է: Փետրվարի այդ հիմնական եւ հունվարի վերանայված մակրոցուցանիշները ցույց են տալիս, որ իսկապես մեր տնտեսությունը չի վերականգնվում: Եթե անգամ հետընթաց չկա, ապա տնտեսությունը տեղում դոփում է: Եթե շինարարության այդ անկումը, գյուղատնտեսության նույն մակարդակի մնալը, արդյունաբերության աննշան աճը մենք համեմատենք նաեւ սպառողական գների ինդեքսի հետ, ապա կտեսնենք, որ մեր տնտեսությունը անկում է ապրում: Կարծում եմ` մարտին, երբ հրապարակվի նաեւ ՀՆԱ-ի վերաբերյալ ցուցանիշը, ավելի ակնհայտ կդառնա այս ցուցանիշների իրական վիճակը եւ կհաստատվի մեր այն պնդումը, որ ՀՀ տնտեսությունը շարունակում է անկումը», – ասում է Ա.Մինասյանը:
Հարցին, թե գյուղատնտեսության ոլորտի նկատմամբ մեր իշխանությունների վերջին շրջանի «ուշադրությունը» ինչպե՞ս կգնահատի, արդյո՞ք ադեկվատ էր բարձրաստիճան պաշտոնյաների վարքագիծը (օրինակ` կով կթելու վերաբերյալ վարչապետի «հորդորները» գյուղացիներին), Ա.Մինասյանը պատասխանեց, որ դեռեւս բյուջետային քննարկումների ժամանակ իրենց խմբակցությունը շեշտել է` գյուղատնտեսության բնագավառում պետք են արմատական փոփոխություններ: «Ցավոք, կառավարությունը մերժեց այն առաջարկները, որոնք կարող էին առնվազն 10 տոկոս աճ ապահովել այս ոլորտում` առանց որեւէ հիմնավորման: Բյուջեն հաստատվելուց 2 ամիս հետո նախագահի այդ հայտարարությունը ցույց է տալիս, որ բարձրագույն իշխանությունը գիտակցում է, որ սխալներ է թույլ տալիս: Սակայն ես հույս չունեմ, որ նախագահի այս խոսքը ի վիճակի են կյանքի կոչել այն անձինք, որոնք արդեն իսկ ցույց են տվել իրենց անձեռնահասությունը խնդիրները լուծելու ուղղությամբ», – ասաց Ա.Մինասյանը: Ըստ նրա` այսօր հողը կորցրել է իր բարձր արտադրողականությունը, ոռոգման համակարգում իրականացվող քաղաքականությունը ընդհանրապես անիմաստ է դարձրել հողի մշակումը, մշակաբույսերի եւ այլ գյուղմթերքների ոլորտում չկա միասնական կոնցեպտուալ քաղաքականություն: «Եթե մենք ուզում ենք գյուղատնտեսությունում կտրուկ աճ ապահովել, իմ խորին համոզմամբ, ամբողջությամբ պետք է անվճար դարձնենք ոռոգման համակարգը: Հողի որակական հատկանիշների բարելավման ուղղությամբ կտրուկ միջոցառումներ պետք է իրականացնել` թե՛ պարարտանյութերի զանգվածային ներառմամբ, թե՛ առանձին հողատարածքների ցանքաշրջանառության կազմակերպման ուղղությամբ, ինչը չի արվում: Միջատների, կրծողների դեմ համատարած պայքար պետք է իրականացվի: Այսօրվա կցկտուր կիսատ-պռատ եւ գյուղացիական առանձին տնտեսությունների վրա թողնվող պայքարը ոչ մի օգուտ չի տալիս: Որքան էլ գյուղնախարարը գնա գյուղացու մոտ, նախագահը կոչ անի, վարչապետն էլ փորձի կթվորուհիներին խորհուրդ տալ, դրանով հնարավոր չէ գյուղատնտեսություն զարգացվել», – նշեց տնտեսագետը:
Իսկ հարցին, թե բարձրորակ սերմնացուների ներկրումը եւ տրամադրումը ի՞նչ արդյունավետություն կարող է ունենալ` պատասխանեց, որ սա նոր բան չէ եւ նախկինում էլ են նման ծրագրեր իրականացվել: «Նախկինում կար նաեւ աջակցություն 35 հազարական դրամների տեսքով: Փոխանակ մտածեին` ինչպես պետք է համակարգը զարգացնեն եւ մասնագիտացնեն գյուղատնտեսության այդ սեկտորում բարձր որակի սերմնացուի արտադրությունը, գնացին այլ տարբերակով: Հայտարարում են, որ բարձր որակի սերմնացու են տալիս, իսկ գյուղացին պետք է վճարի 1-2 հարաբերակցությամբ, բայց մնացածը հայտնի չէ` ինչ է անելու:
Կա՛մ պետք է հանի շուկա` վաճառելու, իսկ շուկայում գինը անկանոն է, իսկ բերքի ստացման վրա զգալի ծախս է կատարված, կա՛մ պետք է պահպանի հաջորդ տարվա համար ինչ-որ մի նպատակով: Բայց այստեղ հստակ էր խնդիրը, եւ 2011թ.-ի բյուջեի մեր առաջարկում էլ կար, այն է` կառավարությունը պետք է այդ սերմնացուից ստացված մնացած բերքը մթերի` դրա երկրորդ վերարտադրությունը ՀՀ գյուղատնտեսության այլ շրջաններում կամ նույն շրջանում կազմակերպելու նպատակով», – նշեց ՀՅԴ-ական պատգամավորը:
«Ժամանակ» օրաթերթ
