«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Ռուսաստանի ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտի փորձագետ, Ռուսաստանի ակադեմիայի Արևելագիտության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող Ալեքսանդր Սկակովը
– Լիբիական թնջուկը կարծես հակադրություն է առաջացրել Ռուսաստանի նախագահի և վարչապետի միջև: Ձեր գնահատմամբ, ինչքանո՞վ են Պուտին–Մեդվեդև հակասություններն իրական: Այդ հակասությունները որոշակի արձագանք են գտել նաև Ռուսաստանի կողմից վերահսկվող հետխորհրդային երկրներում, որտեղ Մեդվեդևին ընկալում են որպես իրական փոփոխությունների ջատագով:
– Կարծում եմ` Պուտինի և Մեդվեդևի մոտեցումների միջև հակասությունները ավելի շատ չափազանցված են: Երկրի քաղաքականությունը բնորոշվում է ոչ թե նախագահի անձով, այլ իշխող էլիտայի դիրքորոշմամբ: Վերջիվերջո, մեզ մոտ ո՛չ խալիֆաթ է, ո՛չ էմիրաթ, ո՛չ էլ Կենտրոնական Աֆրիկայի կայսրություն: Այդ իսկ պատճառով Պուտին–Մեդվեդև տանդեմից` ով էլ լինի երկրի հաջորդ նախագահը, ես չեմ սպասում Ռուսաստանի դիրքորոշման արմատական փոփոխություններ: Իհարկե, կան քաղաքական շրջանակներ, որոնք նախընտրում են Պուտինին, կան շրջանակներ էլ, որոնք Մեդվեդևին են նախընտրություն տալիս, և այդ հակասություններն արտացոլվում են առաջին դեմքերի որոշակի հայտարարությունների մեջ, բայց դա ոչ թե գաղափարների և մոտեցումների հակադրություն է, այլ պարզապես պայքար է իշխանության համար` ընդհանուր առմամբ նույն երանգավորումն ունեցող քաղաքական շրջանակների միջև:
– Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Մարի Յովանովիչը հայտարարել է, որ ԱՄՆ գործընկեր է համարվում այն կառավարությունը, որը կարողանում է լսել սեփական քաղաքացիների ձայնը: Դա, փաստորեն, ուղերձ էր Հայաստանի իշխանություններին: Ինչո՞ւ Ռուսաստանը, ունենալով ազդեցության մեծ լծակներ Հայաստանում, նախանձախնդիր չէ ժողովրդավար Հայաստանի հետ գործընկերությամբ:
– Ռուսաստանի և ԱՄՆ–ի համար բացարձակապես միևնույն է այս կամ այն երկրի իշխանության ժողովրդավարացումը. նման գերտերություններն այլ հետաքրքրություններ ունեն: Աշխարհաքաղաքականության մեջ ոչ ոք չի առաջնորդվում գաղափարախոսություններով և տեսիլքներով, սոցիալիստական ճամբարի ժամանակները վաղուց անցել են: ԱՄՆ–ը ցանկանում է ունենալ ղեկավարվող իշխանություններ ոչ միայն Հայաստանում, այլև մյուս բոլոր երկրներում: Երևի Հայաստանի ներկայիս իշխանությունը նրանց համար ամբողջովին կառավարելի չի: Իսկ ինչպե՞ս է ԱՄՆ–ը գնահատում լսելու կարողությունը Ադրբեջանի և Վրաստանի իշխանությունների մոտ: Իսկ Ռուսաստանին ձեռտու է Հայաստանի ներկայիս իշխանությունը, քանզի Կրեմլը չի կարող Մոսկվային ավելի լոյալ այլ իշխանություն ունենալ Հայաստանում, քան կա ներկայումս: Հնարավոր է, որ Վաշինգտոնը կարծում է, թե կարող է:
– Իսկ ինչպե՞ս եք գնահատում Հայաստանի ներկայիս ներքաղաքական իրավիճակը և Ձեր կարծիքով` ինչպիսի՞ն է Ռուսաստանի ազդեցությունը մեր երկրի ներքաղաքական գործընթացների վրա:
– Իրադրությունը Հայաստանում նախևառաջ բնորոշվում է Հայաստանի հասարակությամբ: Ռուսաստանն ու ԱՄՆ–ը ամենակարող չեն, և պետք չէ այն ամենը, ինչ տեղի է ունենում աշխարհում` լինի դա «վարդերի» կամ էլ «արմավենիների» հեղափոխություն, վերագրել մեզ: Ընդհակառակը, նման «հեղափոխությունները» հաճախ անսպասելի են արտաքին խաղացողների համար, որոնք, իհարկե, հետագայում փորձում են այդ ամենն օգտագործել սեփական նպատակների համար:
– Պարոն Սկակով, չե՞ք կարծում, որ հետխորհրդային երկրներում իշխանություններից դժգոհության ալիքի բարձրացմանը զուգահեռ` կարող են հակառուսական տրամադրությունների հիմքեր առաջանալ, եթե Ռուսաստանի քաղաքականությունը որոշակի փոփոխությունների չենթարկվի:
– Նման վտանգ կա, բայց այն չպետք է գերագնահատել: Ռուսաստանի դերն ավելի բազմաբնույթ է և չի սահմանափակվում քաղաքական ռեժիմների «տանիքավորմամբ»: Այդ գիտակցումը ԱՊՀ երկրների մեծամասնության մոտ դեռևս կա և պետք է այն պահպանել, այդ նպատակով Ռուսաստանը պետք է երկխոսություն իրականացնի ոչ միայն իշխանությունների, այլև այդ երկրների հասարակությունների հետ:
