«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է «Կովկաս» ինստիտուտի տնօրեն, քաղաքագետ Ալեքսանդր Իսկանդարյանը:
-Պարոն Իսկանդարյան, օրերս Սերժ Սարգսյանն իր տված հարցազրույցում անդրադարձավ Ռուսաստան-Ադրբեջան զենքի գործարքին՝ ըստ էության առաջին անգամ ասելով, որ ցավում է այդ փաստի կապակցությամբ: Կարելի՞ է արդյոք ենթադրել, որ պաշտոնական Երևանը սկսում է կորցնել իր վստահությունը ԼՂ հակամարտության կարգավորման գործընթացում ռուսական միջնորդական դերակատարության վերաբերյալ: Ի՞նչ մեսիջ էր սա՝ Ռուսաստանին ուղղված:
-Ռուսաստանը զենք է վաճառում Ադրբեջանին ավելի քան 20 տարի: Ռուսաստանը զենք է փոխանցում Հայաստանին ավելի քան 20 տարի: Հետսովետական տարածքում այլ որևէ լուրջ աղբյուր սպառազինության՝ Ռուսաստանի համար չկա: Սրանում որևէ նոր բան չկա, և այն, ինչ պարոն նախագահն ասել է, ակնհայտ է, որ ազդեցություն է հայաստանյան ներքաղաքական դիսկուրսներին, իսկ փոխել իրավիճակը, ինձ հնարավոր չի թվում: Ռուսաստանը վաճառել է, վաճառում է ու վաճառելու է զենք, և ռուսական քաղաքականությունը տարածաշրջանում ինչպես եղել է Ադրբեջանի ու Հայաստանի համար, այնպես էլ մնալու է: Սա ներքին հանրության համար է, ներքին բանավեճի համար, քանի որ դա իշխանության համար նորություն չէ:
-Օրերս Ջեյմս Ուորլիքը հերթական անգամ անդրադարձավ ԼՂ հակամարտության կարգավորմանը, նշելով, որ ստատուս քվոն ավելի վտանգավոր է դառնում: Տեսակետներ են հնչում, որ ստատուս քվոն դառնում է ներկայումս ոչ այնքան ձեռնտու Ռուսատանի համար, և այս ամենը դիտարկվում է սահմանային լարվածության համատեքստում: Դուք տեսնո՞ւմ եք նման կապ: Ակտիվ ռազմական գործողությունների վերսկսման վտանգ տեսնո՞ւմ եք:
-Առաջին անգամ այն մասին, որ ստատուս քվոն վատ է և պատերազմ կսկսվի, եթե չեմ սխալվում, առաջին անգամ այդ մասին լսեցի 1994թ. հունիս-հուլիս ամիսներին և լսում եմ դրանից հետո՝ նման խոսքեր քսան տարվա ընթացքում ամեն երեք ամիսը մեկ: Ստատուս քվոն պատահականություն չէ, մեր հակամարտությունն առանձնահատուկ է, մենք չենք ունեցել խաղաղապահներ, ստատուս քվոն ձևավորվել է ի շնորհիվ որոշ հանգամանքների, և այդ հանգամանքներն այս ողջ ընթացքում չեն փոխվել: Ինչո՞ւ պետք է սպասել պատերազմ կարճաժամկետ կամ ոչ կարճաժամկետ, ես չեմ հասկանում: Որպեսզի պատերազմ սկսվի, անհրաժեշտ են շատ պատճառներ: Օրինակ՝ առաջին հերթին գոնե 70-80% վստահություն այն կողմի մոտ, ով նախաձեռնում է պատերազմ: Ես այնտեղ 10% վստահություն նույնիսկ չեմ տեսնում: Համապատասխանաբար, ես չեմ տեսնում փոփոխություններ, փոփոխությունները տեղի են ունենում հայկական լրատվամիջոցներում:
-Այսինքն՝ խուճապի համար հիմքեր չե՞ք տեսնում:
-Խուճապը հայաստանյան բանավեճի անբաժանելի մի մասն է երկար տարիների ընթացքում: Դա հայաստանյան իրականության ներքին բաղադրամասն է: Համարյա թե ամեն ինչ՝ ինչ խոսվում է Հայաստանում, խոսվում է խուճապի երանգներով: Հայաստանում խանութի կառուցումը աշխարհաքաղաքական խուճապի է վերածվում: Դելֆինարիումի փակումը, կինոթատրոնի վերանորոգումը վերածվում է տիեզերական ողբերգության: Սա շատ հետաքրքիր է, բայց այլ թեմա է: Ինչ վերաբերում է սահմանին տիրող իրավիճակին, ապա կրակոցներ տեղի են ունենում ժամանակ առ ժամանակ, այնտեղ կողմերը մշտական կերպով հետախուզությամբ են զբաղվում, ժամանակ առ ժամանակ կրակում են, ժամանակ առ ժամանակ լինում են դիվերսիոն խմբեր: Դա եղել է մեկ տարի առաջ, դա եղել է երկու տարի առաջ, դա եղել է երեք տարի առաջ ու այդպես շարունակ: Այդ երևույթը ժամանակ առ ժամանակ գագաթնակետի է հասնում, ժամանակ առ ժամանակ՝ թուլանում և ոչ ավելի:
Առաջարկում ենք մանրամասներին ծանոթանալ տեսանյութի միջոցով: