«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է դերասան Լևս Դավթյանը։
-Լևս, մտադիր եք թողնել Հայաստանն ու հեռանալ: Թեև աշխատանք ունեք, նոր նախագծեր կան, այնուամենայնիվ, որոշել եք հեռանալ: Ե՞րբ այս որոշմանը եկաք, ո՞ր կետից սկսած հիասթափությունն ավելի խորացավ:
-Ճիշտ ասած՝ երբ հանրահավաքներ էին լինում, նոր քաղաքական առաջնորդներ էին գալիս, մարդիկ հավատում էին, որ ինչ-որ բան կփոխվի։ Բայց նրանք արեցին ամենավատը, նրանք գողացան մարդկանց հավատը, և դա ինձ համար վերջին կաթիլն էր: Հիմա ես չեմ տեսնում մեկին, որին կարելի է հավատալ, նրա հետևից գնալ: Կարծում եմ, այս երկիրը կործանվում է, և չեմ ուզում իմ ընտանիքը, իմ երեխաները, իմ ապագան այս երկրում շարունակել:
-Մեզնից յուրաքանչյուրն արդյոք արե՞լ է բավարար չափով քայլեր, պայքարե՞լ է, որպեսզի մենք այլ երկիր, այլ Հայաստան ունենայինք, արդյոք մեր պայքարը ճիշտ ուղղությա՞մբ է գնացել: Ընդհանրապես պե՞տք է մի լիդերի վստահենք, թե՞ լիդերների ժամանակն անցել է:
-Առանց լիդերի ժողովուրդը չի կարող որևէ բան փոխել, դա կվերածվի քաոսի, կվերածվի Ուկրաինայի, աղետներ կլինեն: Այն լիդերներն էլ, որոնք կարող էին ինչ-որ բան անել, կամ ղարաբաղյան պատերազմում զոհվեցին, կամ հեռացվեցին ասպարեզից:
-Մեր երկրում ի՞նչը չի բավականացնում Ձեզ. ավելի շատ կոռուպցիա՞ն է, մարդու իրավուքնների ոտնահարումնե՞րն են, արժանապատվության ոտնահարո՞ւմը…Կամ մի՞թե իշխանությունը փոխելով՝ մենք կուենայինք այլ Հայաստան:
-Եթե արմատական փոփոխություններ լինեին, եթե գնայինք այլ ճանապարհով, գուցե տնտեսությունն էլ բարելավվեր, մարդիկ չէին հեռանա, շուկան էլ մեծ կլիներ: Իսկ հիմա մարդ չի մնացել: Եթե մի ժամանակ ներկայացում էիր բեմադրում, գալիս էր 5 հազար հանդիսատես, հիմա գալիս է 2 հազարը և ներկայացումը փակվում է: Գնալու պատճառներից մեկն էլ այն է, որ շատ աշխատես թե քիչ՝ միևնույն է, միջին եկամուտն ես ստանալու: Դրանից ավելին վաստակելու համար կամ պիտի հանցավոր կապեր ունենաս ինչ-որ մարդկանց հետ, կամ պիտի արժանապատվությանդ վրայով անցնես:
-Ինչպե՞ս եք վերաբերվում քաղաքացիական տարբեր նախաձեռնություններին, որոնք պայքարում են փոփոխությունների համար: Երբևէ մտածե՞լ եք գալ կանգնել նրանց կողքին:
-Ես այդ պայքարների գաղափարների ճշմարտացիությանն էլ չեմ հավատում: Եթե ինչ-որ պայքար ֆինանսավորվում է դրսից, եվրոպական կառույցների կամ անհատների կողմից, ես այդ պայքարին էլ լրիվ չեմ հավատում: Մի քանի նախաձեռնությունների պայքարին հետևեցի, դրանց վերջը տեսա ու հասկացա, որ դրանց մեջ էլ ինչ-որ բան այն չէ: Իմ հույսն արդեն միայն Աստված է, ոչնչի չեմ հավատում:
-Բայց, օրինակ, 100 դրամի ակցիաները, որոնց միացան նաև շատ հայտնի մարդիկ, դերասաններ, տեսահոլովակ նկարվեց, արդյունք տվեց: Առայսօր տրանսպորտի սակագինը չի բարձրացել:
-Կարծում եմ, այդ պայքարն էլ քաղաքական խաղ էր, մարդկանց ինչ-որ բաներից շեղելու համար: Նույնը կարող եմ ասել Աֆրիկյանների տան դեպքում: Մի կողմից՝ դա ուշացած պայքար է, մյուս կողմից դրանից առաջ բազմաթիվ մշակութային արժեքներ քանդվեցին, ինչու այն ժամանակ չէին պայքարում:
-Դուք «Ես եմ» ֆիլմում նկարահանվեցիք, որտեղ խոսում էին զինվորական կյանքի մասին՝ որոշակիորեն անդրադառնալով նաև այդ կյանքի բարդություններին: Որքանո՞վ էր այդ ֆիլմն արտացոլում մեր բանակն ընդհանրապես: Շատերն ասում էին, որ քանի որ ՊՆ-ն է ֆիլմը ֆինանսավորել, հենց սկզբին կաշկանդված կլինեն թե դերասանները, թե սցենարիստը:
-Ես այդ ժամանակ ծառայում էի բանակում, և կարող եմ ասել, որ այդքան մեծ չէր տարբերությունը: Այսօրվա բանակը 1990-ականների կամ 2000-ականների սկզբի բանակը չէ, ամեն ինչ ավելի նորմալ է, սնունդը նորմալ է: Մյուս կողմից՝ եթե մի տեղ հավաքվում են տարբեր տարիքի ու խառնվածքի այդքան տղաներ, չեն կարող միջադեպեր չլինել: Բայց հիմա ուժային կառույցներից երևի ամենանորմալը բանակն է:
-Ո՞ր դեպքում կմնաք Հայաստանում և կհրաժարվեք արտագաղթելու մտքից: Եվ եթե մեկնեք՝ ե՞րբ եք մեկնելու, ի՞նչ ծրագրեր ունեք:
-Ես սեպտեմբերին եմ ուզում մեկնել, եղբորս ընտանիքի հետ միասին. նրանք ԱՄՆ-ում են բնակվում և այնտեղի քաղաքացիություն ունեն: Սկզբում կգնամ փորձաշրջանի պես կապրեմ որոշ ժամանակ, բայց կարծում եմ՝ հետ կգամ մեկ էլ այն ժամանակ, երբ ամեն ինչ լավ կլինի այստեղ:
-Կոնկրետ ի՞նչն է Ձեզ ամենից շատ խանգարում Հայաստանում: Գուցե օլիգարխնե՞րն են, գուցե կամայականություննե՞րը:
-Կոնկրետ ինձ օլիգարխներն ու մնացած բաները նեղություն չեն տալիս: Ընդհանուր վիճակն է վատ: Եթե ես այսօր իմ նվազագույնը հասցնում եմ, բայց տեսնում եմ, որ մեր 9-հարկանի շենքից միայն 5 հոգի ունի այդ նվազագույնը, չեմ ուզում այստեղ ապրել: Ես վստահ չեմ, որ կկարողանամ իմ երեխաներին նորմալ ուսման տալ, հասցնել բոլոր ծախսերը: Ես չեմ հավատում, որ այս երկրում կարող եմ իմ աշխատավարձով ընտանիքս նորմալ պահել: Ապագայի տեսլական չեմ տեսնում, երևի պիտի հրաշք լինի, որ այստեղ մի բան փոխվի:
-Որքան գիտեմ՝ Դուք ֆիլմի առաջարկ ունեք Հայաստանում: Կհասցնե՞ք մինչև մեկնելը նկարահանվել:
–Այո, ֆիլմի առաջարկ ունեմ, որը դեռ հաստատման փուլում է: Բացի այդ, վերջին դեր ունեմ, որը պատրաստվում եմ խաղալ, նոր գնալ, որովհետև դրսում թատրոնն այլ կերպ են ընկալում: Այնտեղ թատրոնն ավելի շատ շոու է, ժամանցի համար է: Ես թատրոնը շատ եմ սիրում և ուզում եմ վերջին անգամ այստեղ խաղալ ու նոր հեռանալ:
-Իսկ ի՞նչ ներկայացում է լինելու, ո՞ր թատրոնում:
-Կոմերցիոն ներկայացում է, Սամսոն Մովսիսյանն է բեմադրում, երկու հոգով ենք խաղում՝ ես և Անահիտ Սարդարյանը: Ժամանակակից գործ է, Անահիտ Չարենցի գործն է՝ «Մարդիկ, վերև նայեք»: Օգոստոսի վերջին Դերասանի տանը տեղի կունենա պրեմիերան:
-Դերասանի միջին աշխատավարձը որքա՞ն է, և ինչպիսի՞ն է ձեր վերաբերմունքը սերիալներում նկարահանվող դերասանների հանդեպ: Մյուս կողմից՝ շատ հայտնի մարդիկ, դերասաններ հեռանում են Հայաստանից, արտերկրում բանվորություն են անում:
-Բանվորությունն իմ դեպքում բացառվում է: Այնտեղ բիզնեսի հետ կապված պլաններ կան: Միանշանակ արվեստից չեմ հեռանալու: Այնտեղ այնպիսին է կյանքի ռիթմը, որ չես կարող միայն մեկ գործ անել:
Ինչ վերաբերում է դերասանի աշխատավարձին, այսօր այստեղ խայտառակ ցածր աշխատավարձ են ստանում դերասանները թատրոնում՝ 40-50 հազար դրամ: Պատճառներից մեկն էլ դա է, որ երբեք չեմ աշխատել թատրոններում և չեմ էլ ցանկացել աշխատել: Եթե դերասանը չխաղա սերիալներում, չի կարողանա ապրել:
Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում:
