Երեկ Սոչիում կայացած Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի խորհրդի նիստից հետո ՌԴ առաջին փոխվարչապետ Իգոր Շուվալովը խոսել է Մաքսային միությունում առկա խնդիրների ու Հայաստանի՝ ԵՏՄ անդամակցության խոչընդոտների մասին: Նա մասնավորապես ասել է՝ եթե Հայաստանը միանա եվրասիական պրոյեկտներին, ստորագրի համաձայնագիրը, և այն վավերացվի, ապա փոխհատուցումների վերաբերյալ Հայաստանը պետք է բանակցություններ սկսի Առևտրի համաշխարհային կազմակերպության հետ, որտեղ Հայաստանը պարտավորվել է կիրառել և կիրառում է ցածր մաքսատուրքեր, իսկ դրանք իրենց հերթին տարբերվելու են Հայաստանի՝ ՄՄ-ի շրջանակներում պարտավորություններից:
Հայաստանյան փորձագիտական հանրության և քաղաքական գործիչներից ոմանց շրջանում սա որակվում է որպես պատրվակ՝ Ռուսաստանի կողմից ձգձգելու Հայաստանի ինտեգրացիոն գործընթացը:
Այնինչ «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում Մոսկվայի «Նովոստի» լրատվական գործակալության վերլուծաբան, ռուսաստանցի հեղինակավոր քաղաքագետ Վադիմ Դուբնովը նշեց, որ ինքն, ինչպես նախկինում, կարծում է, որ ամեն դեպքում Հայաստանն ինչ-որ փաստաթուղթ կստորագրի առաջիկայում: Ըստ նրա՝ պարզապես այսօր շարունակում են Հայաստանի անդամակցության ձևաչափերի փնտրտուքները, քանի որ սկսված գործընթացը ոչ ոք չի փորձի կանգնեցնել:
Դուբնովի խոսքով՝ Հայաստանի անդամակցության ձևաչափը մանրակրկիտ մշակման չի ենթարկվել, և հիմա սկսվել է մշակումը, ինչը պայմանավորված է որոշակի բարդություններով:
«Օրինակ՝ դժվարություններ՝ կապված Վրաստանի հետ, որը պատրաստվում է ստորագրել ԵՄ-ի հետ Ասոցացման համաձայնագիր, և դա ևս խնդիրներ է հարուցում: Որքան ես գիտեմ, այդ հարցերի, որոշակի արտոնությունների շուրջ Սերժ Սարգսյանը չի կարողացել պայմանավորվել Վրաստան կատարած իր այցի շրջանակում: Այս ամենին գումարվում է Ղարաբաղյան հակամարտությունը»,- նշեց Վադիմ Դուբնովը:
Մասնավորապես, խոսելով ՀՀ-ի՝ ԱՀԿ անդամակցության վերաբերյալ Շուվալովի դիտարկումներից՝ նա ասաց, որ այդ պատմությունը՝ կապված ԱՀԿ-ի հետ, փոքր-ինչ տարօրինակ է: Ռուսաստանցի վերլուծաբանի կարծիքով՝ դա ինչ-որ պաուզա է, որը Ռուսաստանը վերցնում է՝ այդ պրոյեկտներին Հայաստանի անդամակցության ոչ արագ իրականացման պատասխանատվությունը դնելու համար ոչ թե իր, այլ երրորդ կառույցների վրա:
«Ես կարծում եմ, որ պարզապես շարունակվում են ձևաչափի փնտրտուքները: Կարծում եմ, որ Հայաստանը որոշակի փաստաթուղթ ամեն դեպքում կստորագրի, բայց, ինչպես երևում է, այդ գործընթացը որոշակիորեն ձգձգվում է»,- ասաց Վադիմ Դուբնովը:
Անդրադառնալով ռուսական կողմի որոշմանը՝ բարձրացնել ուկրաինական ապրանքների մաքսատուրքերը եվրասիական տարածք մուտք գործելիս, և եվրասիական պրոյեկտներին հանդիպող նոր մարտահրավերներին՝ Դուբնովն ասաց, որ Ղազախստանը և Բելառուսը ուղիղ պատասխանատվություն չունեն բարձրացնելու այդ մաքսատուրքերը, ուստի երևի թե այդ պատճառով Ռուսաստանն այդ հարցը բարձրացնում է Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի շրջանակներից դուրս՝ որպես սեփական ղեկավարության որոշում:
«Ես կարծում եմ՝ այստեղ Ռուսաստանը չունի ուղիղ պայմանավորվածություններ Բելառուսի, առավել ևս՝ Ղազախստանի հետ: Ես չէի փորձի դրամատիզացնել այս որոշման հետևանքները ԵՏՄ-ի համար, քանի որ այդ միության շրջանակում լուրջ ինտեգրացիա, միևնույն է, չկա: Սա սենսացիա չէ»,- ասաց նա՝ պարզաբանելով, որ Ռուսաստանի գործընկերները ՄՄ շրջանակներում կարող են դեմ լինել նմանօրինակ որոշմանը և շարունակել համագործակցությունը, քանի որ այդ միության քաղաքական նշանակությունը Ռուսաստանի համար շատ ավելի բարձր է տնտեսական նշանակությունից:
Ես կարծում եմ, որ Ռուսաստանը ոչ այնքան մատների արանքից պետք է նայի, այլ համբերատար լինի, քանի որ իր գործընկերները պետք է փորձեն ինքնուրույն քաղաքականություն վարել Ուկրաինայի դեպքում»,- մեկնաբանեց Վադիմ Դուբնովը՝ հավելելով, որ Ռուսաստանի շատ որոշումների իր գործընկերները չեն հետևում, ու դա բնական է և ոչ նորություն:
Եզրափակելով՝ նա նշեց, որ Մոսկվայի որոշումները քարացած կանոններ չեն իր եվրասիական գործընկերների համար:
