«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ՀՀԿ խմբակցության ղեկավար Վահրամ Բաղդասարյանը:
– Պարոն Բաղդասարյան, անցած շաբաթ տեղի ունեցած Ազգային ժողովի արտահերթ նստաշրջանն ընդամենը 4 օր տևեց, սակայն տասնյակ օրինագծեր ներկայացվեցին ու ընդունվեցին: Ինչո՞ւ այդ քննարկումներն այդքան հապշտապ անցկացրիք, չէ՞ որ դրանք ամենատարբեր ոլորտները կարգավորող օրինագծեր էին:
– Նմանատիպ նախադեպեր եղել են հիմնականում բյուջեի քննարկումների ժամանակ, երբ մեծ փաթեթներ էին բերվում: Եվ դա իմ կողմից անընդհատ քննադատության էր արժանանում, որ հապշտապ օրենքներ ներկայացնելը հետագայում բավականին բարդություններ է առաջացնում, որն էլ իր հերթին օրենսդրական նոր փոփոխությունների է բերում: Իսկ նման դեպքերը շատ են պատահում հատկապես արտահերթ նստաշրջանների ժամանակ: Մենք ԱԺ կանոնակարգ-օրենքում ունենք բացթողում, այդ պատճառով էլ նման երևույթները չեն սահմանափակվում: Կանոնակարգի որևէ դրույթի հետ կապված օրենքի խախտում թույլ չի տրվել: Եվ մենք ընդդիմության ներկայացուցիչների հետ հավաքվեցինք, քննարկեցինք այս հարցը և ընդհանուր հայտարարի եկանք, որ այս արտահերթից անմիջապես հետո ստեղծենք մի հանձնախումբ ու զբաղվենք կանոնակարգի փոփոխություններով, որպեսզի կարողանանք այս խնդիրը կարգավորել:
– Ի՞նչն էիք ուզում փոխել:
– Որպեսզի օրինագծերն առանց հանձնաժողովներում քննարկելու լիագումար նիստերի օրակարգ չմտնեն, կամ օրինագծերի քանակների վրա սահմանափակում դրվի: Այսինքն՝ երբ կառավարությունն օրենքներ է ներկայացնում ԱԺ, դրանց քանակի վրա սահմանափակում լինի:
– Դժգոհությունը շատ էր հատկապես այն դեպքում, երբ կառավարությունն առաջարկում է որոշ նախագծերի առաջին, երկրորդ և երրորդ ընթերցումները կազմակերպել 24 ժամվա ընթացքում, մինչդեռ պատգամավորները չեն հասցնում ծանոթանալ դրանց բովանդակությանը:
– Այո, բայց մենք այս անգամ պայմանավորվեցինք, որ քննարկումները կշարունակենք՝ մինչև արտահերթի օրակարգը սպառվի: Բայց հենց մենք ընդհանուր հայտարարի եկանք այդ հարցի շուրջ, տեսաք՝ քվորում չապահովելու օրը, առանց մեզ հետ քննարկելու, ինչ արեցին: Մենք ասել էինք, որ գործուղումներում մարդիկ ունենք, որևէ բան չէինք թաքցրել, բայց նրանք այլ ճանապարհ ընտրեցին՝ բոյկոտեցին ու փորձեցին տապալել քվեարկությունները: Բայց այդ դեպքում էլ մենք կարողացանք լիարժեք կերպով ապահովել քվորումը: Ես պատասխանատու կերպով հայտարարեցի՝ եթե որևէ մեկը գտնի, որ որևէ մեկը քվեարկել է մյուսի փոխարեն, ես պատասխանատվություն եմ կրում իմ խոսքերի համար: Բայց, իհարկե, ես չեմ ողջունում այն հանգամանքը, որ այդքան օրինագծեր այդպես հապշտապ կերպով են ներկայացվում: Նաև դա էր պատճառը, որ կառավարությունը մի շարք նախագծեր ետ վերցրեց:
– Քանի որ ոչ իշխանական ուժերը բոյկոտեցին քվեարկությունները, այդ պատճառո՞վ Հանրապետական խմբակցությունը հակառակվեց և օրինագծերը քննարկեց կայծակնային արագությամբ:
– Բայց ի՞նչն էր արագ, մենք ըստ կանոնակարգի՝ հերթականությամբ առաջ ենք գնացել: Գազի հանձնաժողով ստեղծելու ջատագովներն իրենք էին, բայց այդ հանձնաժողովի զեկույցը ներկայացնելու ժամանակ դահլիճից դուրս եկան: Ի՞նչ է, արհեստական ձգձգո՞ւմ պետք է անեինք: Բայց չէ՞ որ երրորդ ընթերցումների ժամանակ գրեթե հարցուպատասխան չի լինում, եթե առաջարկություններ չեն լինում, և, բնականաբար, պետք է այդ արագությունը լիներ: Բոլոր օրինագծերն էլ շատ նորմալ քննարկվել են:
– Կառավարության ներկայացուցիչները կարծես թե ԱԺ դահլիճում հերթի էին կանգնել՝ մոտենում էին ամբիոնին, երկու նախադասությամբ ներկայացնում էին օրինագիծը, հարցեր-ելույթներ չէին լինում, և հաջորդն էր գալիս: Ու այդպես՝ արտահերթ նստաշրջանի վերջին օրը բազմաթիվ օրինագծեր ներկայացվեցին ու ընդունվեցին, այդ թվում նաև՝ աղմկոտ «Կուտակային կենսաթոշակների մասին» նախագիծը:
– Երկրորդ ընթերցման ժամանակ հարցեր տալիս են նրանք, ովքեր առաջարկություններ են արել, և առաջարկություններ անողները, ովքեր ներկա էին, տվել են իրենց հարցերը: Այդ ժամանակ հիմնականում խմբագրական շտկումների խնդիր կար, որը պետք է արվեր: Ամենալուրջ քննարկումներն առաջին ընթերցման ժամանակ են լինում: Իսկ իրենք ցանկանում էին ամեն կերպ՝ նաև քվորումը տապալելու միջոցով, ազդել բնականոն աշխատանքի վրա, որպեսզի գնան փողոց և ապակողմնորոշեն դրսում հավաքված մարդկանց:
– Եվ որպեսզի վերջին օրը հասցնեք օրակարգը սպառել, ԱԺ նախագահ Գալուստ Սահակյանը ոչ իշխանական պատգամավորների պահանջած 20 րոպե ընդմիջումները չէր տալիս:
– Կուտակային կենսաթոշակների մասին օրինագծի առաջին ընթերցման քվեարկությունից առաջ 20 րոպե ընդմիջում է տրվել:
– Այո, բայց մի անգամ: Դրանից հետո ևս մի քանի պատգամավորներ, այդ թվում նաև՝ «Օրինաց երկիր» խմբակցության ղեկավար Հեղինե Բիշարյանը, ընդմիջում խնդրեցին, բայց Գ. Սահակյանը չտվեց:
– Հ. Բիշարյանը իմպերատիվ ձևով չպնդեց, նա հորդորի ձևով ասաց: Իսկ նա հայտարարեր 20 րոպե ընդմիջում և խոսափողն անջատեր, բնականաբար՝ ընդմիջումը պետք է տրվեր: Ո՞վ էր նրանց կամքին բռնանալու: Հ. Բիշարյանն այդպիսով խորհրդակցում էր, կարծիք էր հայտնում:
– Բայց այս արտահերթ օրինագծերը քննարկելու, քվեարկելու և խախտումների առումով կարծես թե աննախադեպ էին: Եվ խորհրդարանական մեծամասնությունը կարծես թե ցանկանում էր ամեն գնով ավարտել օրակարգն ու շուտ արձակուրդ մեկնել: Ինչն էլ արեց:
– Որևէ խախտում չի եղել: Իսկ արտահերթերի ժամանակ միշտ նման վիճակ է ստեղծվում, և այդ խնդիրն անընդհատ բարձրացվել է: Բայց քանի որ ընդդիմությունն ուներ կարևորագույն՝ կուտակայինի տապալման խնդիր, նրանք այս անգամ սրեցին իրավիճակը: Իսկ ընդհանրապես որոշել ենք վերանայել ԱԺ կանոնակարգ-օրենքը, որպեսզի կարողանանք կանոնակարգել օրակարգը, որպեսզի նման երևույթներ չկրկնվեն:
– Իսկ դժվա՞ր էր ՀՀԿ-ի համար քվորում ապահովելը, չէ՞ որ ձեր պատգամավորների մի մասին դժվար է ԱԺ բերելը:
– Ես չեմ ժխտում, որ դժվարություն կար: Գիտեք, արդեն մենակ ենք մնացել: Մենք ունենք 70 պատգամավոր, և անընդհատ գործուղումներ կան: Նրանք էլ են մարդ, կարող են առողջական կամ այլ խնդիրներ ունենալ: Իսկ հիմա, երբ գիտենք, որ նման վիճակներ կարող են լինել, դուք կտեսնեք, որ քվորումներ ապահովելու խնդիր չենք ունենա:
– Իսկ չե՞ք կարծում, որ այդպես մենակ մնալով՝ ՀՀԿ-ն ցանկացած գործընթացում լեգիտիմության խնդիր է ունենում:
– Ի՞նչ եք առաջարկում, գնանք ասենք՝ եկեք, մեզ հետ կոալիցիա՞ կազմեք: Մենք մեծամասնություն ունենք: Մենք ժամանակին ասել ենք, որ պատրաստ ենք քննարկել կոալիցիա կազմելու հարցը, ցանկացած հարցի շուրջ բանավեճեր կազմակերպել: Բայց իրենք ասում են՝ ոչ, մենք այլ ճանապարհով կգանք իշխանության և ձեզ հետ չենք աշխատի: Նման դեպքերում արդեն մենք շատ համախմբված՝ մեր քվորումը կապահովենք և մեր օրենսդիր աշխատանքը կարգավորված առաջ կտանենք:
Լուսանկարը՝ Photolure-ի