«Դեղերի մասին» նոր օրենքը կրկին դրվել է քննարկման: Ներկայացնում ենք «Առաջին լրատվական»-ի զրույցը դեղորայքային քաղաքականության հարցերով առողջապահության նախարարի խորհրդական Ղուկաս Ուլիխանյանի հետ:
– Պարոն Ուլիխանյան, որոշ դեղարտադրողներ դժգոհում են, որ ով ինչ ուզում արտադրում է Հայաստանում: «Դեղերի մասին» նոր օրենքը այդ հարցը կկարգավորի՞, հատկապես հաշվի առնելով, թե ովքեր են հիմնական արտադրողները և ինչ հնարավորություններ ունեն:
– Դեղերի արտադրությունը ՀՀ-ում բավականին կանոնակարգված է: Դեղը որպեսզի շրջանառվի, պետք է անպայման գրանցված լինի, էնպես չի, որ ով ինչ ուզի, կարտադրի Հայաստանում, իսկ ինչ վերաբերում է նոր մոտեցումներին, դա պատշաճ արտադրական գործունեությունն է, որը կառավարության կողմից արդեն հաստատվել է, և մեր արտադրողներն իրենք են պատրաստել ժամանակացույցը, թե որքան ժամանակում իրենք պատրաստ կլինեն այդ պատշաճ արտադրական գործունեությունը ներդնել իրենց մոտ: Այս պահի դրությամբ մեկ արտադրող՝ «Լիկվոր» ընկերությունը, արդեն պատշաճ արտադրական գործունեության հավաստագիրը ստացել է, ևս երկու ընկերություն՝ «Արփիմեդ» և «Ֆարմատեք» ընկերությունները, նախապատրաստական փուլում են գտնվում:
– Խոսվում է նաև Հայաստանում շրջանառվող կեղծ դեղերի մասին, կեղծ դեղերի դեմ պայքարը ի՞նչ արդյունքներ է տալիս, ի՞նչ եք հայտնաբերել և ովքե՞ր են պատժվել դրա համար:
– Կեղծ դեղերի հետ կապված տվյալ պահին հենց կառավարության հրահանգով ստեղծվում է միջգերատեսչական հանձնաժողով, որը պետք է զբաղվի կեղծ դեղերի դեմ պայքարի ռազմավարության մշակմամբ: Եթե տարածաշրջանում նայենք, Հայաստանն էդ առումով բավական բարվոք վիճակում է: Այսինքն՝ կեղծ դեղերի շրջանառությունը Հայաստանում շատ փոքր է: Բայց դա չի նշանակում, որ մենք չպիտի զբաղվենք էդ խնդրով: Մենք ոչ թե հետևանքները պետք է վերացնենք, այլ այդ կեղծ դեղերը ծնող պատճառները պետք է վերացնենք, և Առողջապահության նախարարությունը փորձում է էդ խնդիրները իր ուշադրության կենտրոնում պահել և իրականացնել կեղծ դեղերի դեմ պայքարի ծրագրեր:
– Կոնկրետ կա՞ն արձանագրված դեպքեր, որ հայտնաբերվել են կեղծ դեղեր, և ովքե՞ր են պատժվել կեղծ դեղերի արտադրության կամ ներկրման համար:
– Վերջին մեկ տարում երեք անվանում կեղծ դեղ է հայտնաբերվել, որի արդյունքում ներկրող կազմակերպությունը որոշակի պատասխանատվության է ենթարկվել:
– Ժամանակ առաջ բավական դժգոհություն կար շաքարախտով հիվանդներին պետպատվերով տրվող հնդկական դեղերի առթիվ, սակայն այդ դեղերն այդպես էլ չփոխվեցին, հիմա նոր բողոքներ ստանո՞ւմ է նախարարությունը:
– Հայաստանում դեղերը շրջանառվում են միայն պետական գրանցում ստանալուց հետո: Մենք այս մոտեցմանը կողմ ենք` տվյալ դեղը եթե գրանցվել է Հայաստանում, ապա այն որակյալ է: Նման բողոքներ երբ լինում են, շատ արագ մենք արձագանքում ենք: Ներկա պահին դիաբետով հիվանդների և հոգեկան հիվանդների հետ կապված նախարարի հրամանով գործում է աշխատանքային խումբ, որը հենց դիտարկում է այդ դեղերի կողմնակի ազդեցությունները: Եվ այդ կողմնակի ազդեցությունների դիտարկումը կատարվում է անընդհատ պրոցեսով: Այն հիվանդները, որոնք բողոք ունեն, կարող են դիմել պատկան մարմիններին: Մենք յուրաքանչյուր դեպքը քննության ենք առնում: Վերջին շրջանում այդ բողոքները քչացել են: Նախ՝ պետք է նայել, այդ դեղը արդյունավե՞տ է նշանակվել, արդյունավե՞տ է կիրառվել և եթե արդյունք չի ունեցել, նոր դրանից հետո անցնել հաջորդ քայլերին:
– Հայաստանում դեղերի գները անընդհատ աճում են, և մենք բազմաթիվ բողոքներ ենք ստանում, որ դեղերը մատչելի չեն, թանկ են, նոր օրենքով որևէ կերպ կարգավորվելո՞ւ է դեղերի գնագոյացման խնդիրը:
– Դեղերը Հայաստանում ոչ միայն թանկանում են, այլև դեղերի գները Հայաստանում իջնում են: Ես կարող եմ նաև փաստեր էլ բերել, թե որ կազմակերպություններն են իրենց դեղերի գներն իջեցրել: Առողջապահության նախարարությունը մշակել է զուգահեռ ներմուծումների մեխանիզմ, որի միջոցով մենք կարողանալու ենք ներմուծվող դեղերի գները իջեցնել 20-30 տոկոսով: