Հայաստանում աղմկոտ նոր իրողություն է ի հայտ եկել՝ մշակութային տաճարների տրամադրումն, այսպես ասած, կորպորատիվների համար: Մի քանի օր առաջ համացանցում աղմուկ էր բարձրացրել Զվարթնոց տաճարի հետ տեղի ունեցածը, երբ տաճարը փակել էին զբոսաշրջիկների, այցելուների առաջ, քանի որ այնտեղ ինչ-որ կազմակերպություն վարձակալել է տարածքը կորպորատիվ միջոցառման համար: Իսկ հետո համացանցում հայտնվեցին լուսանկարներ, թե ինչպես են կիսամերկ մարդիկ շրջում Զվարթնոցի տարածքում և ինչ-որ գործով են զբաղված:
Երեկ էլ հայտնի դարձավ, որ կորպորատիվի համար վարձվել է Գառնիի տաճարը: Վարձողն էլ եղել է Հայաստանի Կենտրոնական բանկը, որը բանկիրների միջազգային ինչ-որ հավաք է անցկացրել և խորոված մատուցել նրանց: Հերթը երևի խաշինը կլինի, որը կարելի է տալ, ասենք, Ամբերդում՝ Արագածի գագաթին ավելի մոտ, հատկապես որ Արագածի գագաթն էլ Հայաստանում վաղուց է խաշանոց դարձել: Այսինքն` Հայաստանի գիտական պոտենցիալի գագաթներից մեկը՝ բառի բուն և պատկերավոր իմաստով, քանի որ Արագածում կային ֆիզիկայի և գիտական այլ կենտրոններ, այսօր հասարակությանն ավելի շատ որպես խաշանոց է հայտնի:
Ինչո՞վ են պակաս Զվարթնոցը, Գառնին և մյուս մշակութային, պատմաճարտարապետական կոթողները: Ոչնչով: Նրանք անիմաստ մնում են, մինչդեռ կարելի է փող աշխատել: Եվ սկսել են աշխատել: Ասում են, որ աշխարհում նման պրակտիկա կա նաև այլ, ավելի զարգացած երկրներում: Միգուցե և կա, չենք բացառում, սակայն խնդիրը ոչ այնքան նախադեպի առկայությունն է, ինչքան այն ձևն ու բովանդակությունը, այն փիլիսոփայությունը, որ դրվում է այս երևույթի մեջ Հայաստանում: Իսկ Հայաստանում փիլիսոփայությունը փող աշխատելն է, այսինքն` այն նշանաբանը, որ իշխող համակարգը ներդրել և հետևողականորեն տարածում է Հայաստանում՝ աշխատեք, եթե կարող եք, բաշարեք ու արեք և ոչ մեկի արածին ոչինչ մի ասեք:
Այսինքն` արժեք է դառնում ամեն ինչից գումար աշխատելը, և սա դեռ ամբողջը չէ՝ գումար աշխատել չկարողանալը դառնում է անարժանապատվության, նվաստացման պես մի բան: Ահա այն առանցքային փիլիսոփայությունը, որ Հայաստանի իշխող համակարգը այսօր ներդրել է Հայաստանում և առաջ է տանում, ու նաև տանում է հետ դեպի պատմություն: Այսինքն` փողի փիլիսոփայությունը, փող աշխատելու, բաշարելու փիլիսոփայությունը ամրապնդվում է նաև պատմամշակութային հիմքով, աուրայով, անցյալով:
Եվ այս հարցում, իհարկե, իշխող համակարգը ունի, այսպես ասած, պատմական հիմքեր` այն իմաստով, որ հեթանոսական տաճարները դարեր առաջ եղել են նաև խնջույքների, գինարբուքների և օրգիաների հավաքատեղիներ: Այնպես որ, իշխանությունները ընդամենը պատմությունն են վերականգնում իրենց վայելքների համար` անկարող լինելով որևէ ապագա կառուցել Հայաստանի համար:
