Պարտադիր կուտակային կենսաթոշակային համակարգի վերափոխված տարբերակի՝ նպատակային սոցիալական վճարի ներդրումը նույնպես մտահոգիչ է և նախորդ համակարգում առկա բացերին լուծում չի տալիս:
«Դ!եմ եմ» նախաձեռնության անդամ Գևորգ Գորգիսյանն «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում նշեց, թե մի շարք հարցեր շարունակում են անպատասխան մնալ, նախ՝ պարզ չէ՝ դա մտնելո՞ւ է եղած 26 տոկոս հարկի մեջ, այսինքն՝ այն սոցվճարների, որ կային մինչ այդ: «Մինչև կենսաթոշակային բարեփոխումները կար եկամտահարկ, և կային առանձին սոցվճարներ, որոնք հենց նպատակային հարկ էին, այսինքն՝ դրանք գնում էին էլի բյուջե, բայց առանձին ֆոնդերով կուտակվում էին, որպեսզի ներկայիս թաշակառուներին թոշակ տան: Հիմա եթե էս մոդելն են առաջարկում, բազմաթիվ հարցեր են առաջ գալիս. էդ 5 տոկոսը որտեղի՞ց է գնալու, այսինքն՝ արդյոք պահպանվելո՞ւ է եղածը, որովհետև արդեն իսկ վճարները կան սոցիալական եկամտային հարկի մեջ: Եթե՝ այո, նշանակում է՝ էլի քաղաքացուց հինգ տոկոս պահում են անում, ինչն անթույլատրելի է, որովհետև այն վիճակում չեն մեր քաղաքացիները, որ այդքան հանգիստ այդ ամենը տան, եթե ոչ՝ հարց է առաջանում՝ ներկայիս թոշակառուներին որտեղի՞ց են տալու թոշակ»,- ասաց նա:
Գորգիսյանի խոսքերով՝ մյուս դեպքում էլի այդ ամբողջ գումարը գնում է ֆոնդեր, և այդ ֆոնդերի հետ կապված բոլոր հարցերը, որոնք երբևէ բարձրաձայնել են, այդպես էլ մնացել են անպատասխան ու մնացել են էլի օդում կախված, այսինքն՝ նույն ռիսկերի հարցը կա, գնաճի պահը, թեպետ պետությունն ասում է՝ երաշխավորում է: Գորգիսյանը նշեց ևս մի կողմ՝ մինչ այդ անընդհատ պնդում էին, որ տարիքային շեմն այս դեպքում չի կարող գործել, որովհետև տարիքային շեմը նույնպես տարիքային խտրականություն է ու քաղաքացիների իրավունքների ոտնահարում, և հակասահմանադրական կետ է ճանաչվել:
Կա հարցի մեկ այլ կողմ ևս՝ ինչպե՞ս է աշխատելու այդ համակարգը այն դեպքում, երբ իրենք պնդում էին, որ առնվազն 40 տարի մարդը պետք է աշխատի, որ կուտակի ու նորմալ թոշակ ստանա, այս դեպքում դուրս է գալիս՝ չի աշխատել, այսինքն՝ այն, ինչի համար ռեֆորմն անում են, չի աշխատելու, նույն կողմից մեկ հարց էլ կա. որ ասում էին՝ «5 տոկոս՝ առանց վերին սահմանափակման», որպեսզի մարդ կարողանա բարձր թոշակ ստանալ, փաստորեն՝ դա էլ են հանում: «Այսինքն՝ էլի եթե էն ժամանակ հիմնավորումները ճիշտ էին, ուրեմն հիմա էս համակարգը չի աշխատելու: Այն շատ թերի է, նույնիսկ ավելի վատ մոտեցմամբ ձևակերպված ինչ-որ բան է, քան նախորդ կառավարությունն էր արել»,- ասաց նա:
Հարցին՝ արդյոք նոր ռեֆորմի դեպքում պարտադիր պահումներն արգելող դիմումներ գրելը զուր աշխատա՞նք է դառնում, նա պատասպանեց, որ այդ ողջ գործընթացը միանշանակ պետք է արվի, որովհետև այդ ամբողջով ժողովուրդը գոնե ժամանակ էր շահում՝ մինչև նոր օրենքի գործելը, ուղղակի հիմա բոլորը պիտի ցույց տան, որ պահանջատեր են լինելու և հետևելու են, որ այդ նոր օրենքը բավարարի իրենց պահանջներին և ամենակարևորը՝ ՍԴ վճռին:
Գորգիսյանի խոսքերով՝ նույն այդ նախագծում չի խոսվում անձի կամքով համակարգից դուրս գալու մասին, չի խոսվում կամավոր միանալու մասին, այսինքն՝ եթե համակարգը կուտակային է, պիտի լինի կամավոր, դա ՍԴ վճռից է բխում, իսկ եթե հարկի տեսքով է լինում, ապա «Դ!եմ եմ»-ն անթույլատրելի է համարում աշխատողի և գործատուի վրա հարկային բեռի ավելացումը, որովհետև առանց այդ էլ և գործատուներն են շատ վատ վիճակում, և աշխատողները: Մյուս կողմից՝ ՍԴ-ն որոշել էր, որ պետք է քաղաքացին իրավունք ունենա գումարը ցանկացած պահի վերցնելու։ Դա, ըստ Գորգիսյանի, ևս չկա այս՝ դեռ քննարկվող ու ներկայացվող նախագծի մեջ: Ակտիվիստը կարծում է՝ դեռևս շատ հում մի քանի նախադասություն է ներկայացված, որի վրա դեռ կաշխատեն:
Կառավարությունից, սակայն, նա ոչինչ չի սպասում: «Մենք, գիտեք, վերջին հավաքին էլ վերաբերմունքը շատ ճիշտ ցույց տվեցինք վարչապետի անձի հանդեպ, որովհետև երբ տալիս է խոստում, մարդն ունի երկու տարբերակ՝ կամ պիտի կատարի խոստումը, կամ չկատարի և կորցնի վստահությունը: Մեր վարչապետն ընտրեց երկրորդ տարբերակը՝ չկատարեց խոստումները և առհասարակ կորցրեց վստահությունը, որ դեռ կարող էր ձեռք բերել, որովհետև մինչ այդ էլի չուներ վստահություն՝ լինելով ԱԺ նախագահ: Էն վստահությունը, որ կարող էր ձեռք բերել՝ որպես վարչապետ, այդ հնարավորությունը նա կորցրեց»,- ասաց նա:
Մեր հարցին՝ հնարավո՞ր է՝ նոր նախագծով դժգոհող զանգվածի մի մասը, որի շահերը քիչ թե շատ կպաշտպանվեն, հրաժարվի պայքարից, Գորգիսյանը պատասխանեց, թե եթե այդպես մտածեն՝ ինքն էլ պիտի այլևս չպայքարեր, քանի որ իրենից երբեք պահում չի արվել, ինքը դիմում գրել է ու պահում չի արվելու էլ: «Էդ տրամաբանությամբ որ մտածեին՝ հիմա շարժման մասնակիցների մեծ մասը պիտի էլ չպայքարեին, բայց, ինչպես տեսնում եք, բոլորը կան, ու կան հիմնականում նրանք, ումից էդ պահումները հին օրենքների շրջանակներում չեն արվել ու չեն էլ արվելու»,- ասաց նա:
Լուսանկարը՝ Photolure-ի