Ոչիշխանական քառյակը Հայաստանում վարչապետի փոփոխությունից հետո ակնհայտորեն հայտնվել է ցայտնոտային վիճակում և արդեն շատ երկար ժամանակ է, որ քառյակը չի կարողանում նոր ընդհանուր հայտարարի գալ հետագա գործողությունների հարցում: Գրեթե կասկած չկա, որ հենց այս խնդիրն է եղել ՀԱԿ-ի ու ԲՀԿ-ի առաջնորդների հանդիպման թեման մայիսի 20-ին, այն օրը, երբ Հովիկ Աբրահամյանի կառավարության ծրագիրն էր ներկայացվում ԱԺ-ում:
ՀԱԿ-ն ու ԲՀԿ-ն են քառյակի առանցքը, չկա այդ տանդեմը, չկա նաև քառյակ. սա պարզ է ցերեկվա լույսի պես: Միևնույն ժամանակ նաև ՀԱԿ-ն ու ԲՀԿ-ն են, երևի թե, քառյակի, այսպես ասած, արգելակները, քանի որ այս կուսակցությունների տանդեմը բացարձակ արհեստական է, իրավիճակային, բացարձակապես զուրկ է որևէ լուրջ հիմքից, ինչի վկայությունն է և այն, որ կառավարության պաշտոնանկության հարցից հետո տանդեմն ու քառյակն արգելակվել են, ինչը կանխատեսում էին շատ փորձագետներ: Արգելակվել են, որովհետև նրանց միջև առկա է հետագա շարունակության վերաբերյալ պատկերացումների, մեղմ ասած, հսկայական տարբերություն, նաև, այսպես ասած, պատկանելությունների տարբերություն: Երկու ուժերը պատկանում են մեկ քաղաքական համակարգի, սակայն տարբեր բևեռների և հարթությունների, ինչն էլ նրանց միջև գրեթե անհնար է դարձնում առավել հեռանկարային ընդհանուր հայտարարների գալը:
Այստեղ չափազանց մեծ նշանակություն ունի և այն, թե որտեղ են եղել այս ուժերը 2008 թվականի մարտի 1-ին: Հայաստանում ներկայիս քաղաքական իրականությունը, քաղաքական վերջին տարիների զարգացումները հենց այս ողբերգական իրադարձությամբ էլ բնորոշվել են՝ անհաղթահարելի որոշակի արգելքներ դնելով մի շարք ուժերի գործողությունների մասով, սահմանափակելով մի շարք ուժերի ճկունությունը, և առաջին հերթին ՀԱԿ-ի ու ԲՀԿ-ի, Լևոն Տեր-Պետրոսյանի, Ծառուկյանի, որին ՀԱԿ-ը մի ժամանակ մեղադրում էր Մարտի 1-ի համար, Ռոբերտ Քոչարյանի, որը առանց այդ բեռի շատ ավելի համարձակ ու անկաշկանդ կգործեր:
Ոչիշխանական դաշտը հայտնվել է այդ դիլեմայի առաջ, որը իր՝ այսպես ասած անլուծելիությամբ երևի թե հավասարազոր է դառնում Ղարաբաղյան խնդրին կամ վաղուց է այդպիսին դարձել: Դատելով ներկայիս իրավիճակից, երբ նոր կառավարության հանդեպ վերաբերմունքի դրսևորման խնդիրը սպառնում է ուղղակի կազմաքանդել քառյակն ըստ էության, թեկուզ ձևականորեն պահպանելով խնդիրը, կարելի է պատկերացնել՝ ինչպիսի իրավիճակ էր լինելու շուրջօրյա հռչակված հանրահավաքների ընթացքում և հատկապես դրանից հետո:
Հայաստանը հերթական անգամ բախվել է ապագաղափարական, արժեքային և որակական ընդհանրությունների բացակայությամբ պայքարի խնդրին, որը հերթական անգամ վերածվում է զուտ իշխանության և կապիտալի համար պայքարի՝ վերածվելով ընդամենը իշխանական համակարգի երկու բևեռների դիմակայության: Ու քանի որ այսօր այդ համակարգում, ըստ էության, փոխհամաձայնության յուրօրինակ մի շրջան է, քառյակի խնդիրը կորցնում է հրատապությունը առաջին հերթին հենց քառյակը գործիքի վերածած առաջատար ուժի՝ ԲՀԿ-ի համար: Առնվազն քանի դեռ հաստատուն երաշխիքներով չեն ամրագրվել և ավարտվել իշխանական համակարգի վերադասավորումները, այլ կերպ ասած՝ բանակցությունները, կամ քանի դեռ դրանք վերջնականապես չեն տապալվել:
Սակայն այդ ամենով հանդերձ՝ «Բարգավաճ Հայաստանի» համար նաև պետք է պահել քառյակը, ինչի համար հարկավոր է նաև դերերի վերաբաշխում անել քառյակի ներսում՝ հարմարեցնելով այն ներիշխանական, ներհամակարգային ներկայիս վիճակին, մինչև որ այդ վիճակում ձեռք կբերվեն գոնե միջնաժամկետ պայմանավորվածություններ, ինչը հնարավորություն կտա արդեն հստակեցնել սեփական վերաբերմունքը նաև քառյակի հանդեպ:
Լուսանկարը՝ News.am-ի
