Եթե հանրագումարի բերենք այն, ինչ նախորդ շաբաթավերջին` մարտի 11-ին և 12-ին, հայտարարեց Սերժ Սարգսյանը նախագահական նստավայրում և Ծաղկաձորում, ապա կարող ենք, թերևս, եզրակացնել, որ իշխանությունը որոշակիորեն ընդունել է այն քաղաքական օրակարգը, որ մարտի 1-ի հանրահավաքում իշխանությանը 15-կետանոց պահանջների տեսքով ներկայացրեց Հայ ազգային կոնգրեսը:
Ինչ խոսք, Կոնգրեսի պահանջները բավական հստակ էին ու կոնկրետ, իսկ Սերժ Սարգսյանի անդրադարձները բավական ընդհանրական և նույնիսկ ինչ-որ տեղ կիսատ, քանի որ նա որևէ կերպ չհիշատակեց քաղբանտարկյալների և մարտի 1-ի մասին, բայց այն, որ Սերժ Սարգսյանն արձագանքում է ընդդիմությանը, դա արդեն իսկ ինքնին հետաքրքրական է:
Բանն այն է, որ պահանջների հնչեցման առաջին օրերին իշխանության տարատեսակ մունետիկներ սուր էին ճոճում ընդդիմությանն ու հոխորտում, թե այդ ով դառավ ընդդիմությունը, որ իրենց պահանջ ներկայացնի: Բայց մարտի 17-ի հանրահավաքին մոտ հանկարծ Սերժ Սարգսյանը վեր է կենում և հայտարարում, որ ժողովուրդն իրավունք ունի պահանջելու:
Իսկ Կոնգրեսի պահանջը հենց ժողովրդի պահանջ էր, քանի որ այն ընդունվել էր հանրահավաքի անունից, ժողովրդական քվեարկությամբ: Այսինքն` Սերժ Սարգսյանն, անկասկած, ակնարկում է հենց այդ պահանջների մասին:
Ըստ երևույթին գնահատելով իրավիճակը` Սերժ Սարգսյանն արձանագրել է, որ այլ ելք չկա, քան ընդունել ընդդիմության ներկայացրած օրակարգը: Իսկ ընդունել` նշանակում է անխուսափելի երկխոսության մեջ մտնել իշխանության հետ հենց այդ օրակարգի շրջանակում:
Չընդունելու դեպքում իշխանությունը ստիպված էր լինելու այլ օրակարգ առաջադրել: Բայց իշխանության այդ փորձերը, որ նա արեց 2008 թվականի մարտի 1-ից հետո, բարեհաջող տապալվեցին` ի դեմս հայ-թուրքական գործընթացի: Իշխանությունը փորձեց երկար ժամանակ հասարակությանը շեղել այդ գործընթացով, սակայն այն այսօր բարեհաջող փակուղում է, և իշխանությունն էլ չունի գործընթացն այդտեղից դուրս բերելու և օգտագործելու ռեսուրս, որովհետև դա իր գործընթացը չէ, ինքն այդտեղ կատարող է ընդամենը:
Ավելին` իշխանությունը, թերևս, հասկացավ, որ երկրի ներսում չունենալով լեգիտիմություն, այդ գործընթացները, որ իր համար կարծես թե ներքաղաքական ծովում փրկօղակ էին թվում, ի վերջո վերածվելու էին վզին գցված և անընդհատ սեղմվող օղապարանի: Ղարաբաղի հարցում էլ միջնորդները կարծես թե իշխանությանը զրկել են ներքաղաքական նպատակներով հարցը շահարկելու ռեսուրսից:
Իսկ ներքին որևէ այլ օրակարգ առաջադրելու հարցում իշխանությունը սնանկ է շատ վաղուց: Նա կա՛մ պետք է հայտնվի գործընթացների լուսանցքում` ընդամենը սպասելով իր հանրային դատավճռին և իրականացմանը, կա՛մ էլ ստիպված ներառվի առաջարկված օրակարգում և փորձի այնտեղ որոշակի համաձայնությունների հասնել հասարակության և ընդդիմության հետ:
Այստեղ ամբողջ հարցն այն է, թե ով ինչպես կարող է օգտվել այդ իրադրությունից: Կասկած չկա, որ իշխանությունն այդ ամենի մեջ է ժամանակ շահելու միտումով: Այստեղ հարցն այն է, թե հասարակությունն ու ընդդիմությունը ի՞նչ կանեն` թույլ կտա՞ն իշխանությանը շահել այդ ժամանակը, թե՞ կփորձեն օգտագործել հնարավորությունը և շարունակել ճնշումն իշխանության վրա ու ստիպել, որ իշխանության փոխզիջումները կարճ ժամանակահատվածում խոսքից վերածվեն կոնկրետ գործի:
Թերևս սա է ներկայումս հասարակության և ընդդիմադիր ուժերի գլխավոր խնդիրը, որովհետև եթե նրանք կորցնեն այս ժամանակը, ապա ժամանակն, անկասկած, շահելու է իշխանությունը: