Հայաստանի սոցիալական ծանր իրավիճակը արաբաաֆրիկայն օրինակով հանգուցալուծելու գայթակղությանը տրվելը` պատերազմի վտանգի մեծացման պայմաններում կունենա ծանր հետևանքներ, մեր երկրում կարող է ստեղծել համաշխարհային ուժային հայտնի կենտրոնների կողմից կառավարվող քաոսի վտանգ: Ընդվզումների ալիքը համընկավ Իրաք-Մեծ Բրիտանիա, Իրաք-ԱՄՆ նավթային ամենակարճ կոմունիկացիայի հետ` Սուեզի ջրանցքով, նավթային մեծ պաշարներ ունեցող և էքսցեսներն ընդգրկող երկրներով ու Միջերկրական ծովով:
Տարերայնորեն սկսված, բայց արտաքին ազդակներ ստացած այդ ընդվզումներում նավթային գործոնը ունի կարևոր նշանակություն: Ընդվզումների մասշտաբները` անսպասելի էին անգամ ուժային հայտնի կենտրոնների համար և պարզ չէ, թե տապալվածների փոխարեն ապագայում ինչպիսի ռեժիմներ կհաստատվեն: Հայտնի էքսցեսներում ընդդիմությունը լուրջ դեր չուներ:
Հայաստանում կա ինստիտուտցիոնալ ընդդիմություն, որը հայրենասիրության պակաս չունի:
Սոցիալական բունտի հայաստանյան ջատագովները պետք է գիտակցեն, որ քաղաքական նպատակներով ժողովրդի մի մասին օգտագործելը և ընդվզումներ հրահրելը կարող է դուրս գալ իրենց վերահսկողությունից, վերաճել անարխիայի և ավարտվել սեփական պարտությամբ: «Իշխանություն և Հայաստանի ժողովրդավարացում-Ղարաբաղի կորստի գնով» ֆորմուլան` առավել ևս հնարավոր կառավարելի քաոսի պայմաններում կործանարար է:
Ակնհայտ է նաև, որ ղարաբաղյան հիմնախնդրի հայանպաստ լուծման բանալին ժողովրդավարական Հայստանն է: Այս դիլեմայի լուծումը Հայաստանի քաղաքական օրակարգի թիվ մեկ հարցն է: Իշխանությունները չպետք է շահարկեն թեկուզև քիչ հավանական պատերազմի վտանգը` կուտակված պրոբլեմների լուծումից խուսափելու համար, իսկ ընդդիմությունը` չպետք է շահարկի սոցիալական խնդիրները և գնա արկածախնդրության:
Ուրեմն քաղաքական օրակարգի երկրորդ հարցը նիրհող պատերազմի տեսիլքի և սոցիալական բունտի ուրվականի շահարկման փոխբացառումն է: Քաղաքական օրակարգի երրորդ հարցը առաջիկա խորհրդարանական և նախագահական ընտրությունները արդար անցկացնելն է:
Հասկանալի պատճառներով քաղաքական օրակարգերի գորդյան հանգույցը հանգուցալուծելու գործում վճռական դերակատարություն ունի Հանրապետության նախագահը: Այդ հարցում կարող է օգտակար լինել քաղաքական պաուզաները շախմատային քայլերի հետ համադրելու Սերժ Սարգսյանի փորձառությունը:
Հանրապետության և՛ առաջին, և՛ երրորդ նախագահները տիրապետում են շախմատի նրբերանգներին, իսկ երկրորդ նախագահը թուլություն ունի մտավոր աշխատանք չպահանջող մարզաձևերի նկատմամբ: Նախագաների նախասիրությունների միջև առկա այս յուրահատկությունները միգուցե կարող են նպաստել հայաստանյան գորդյան հանգույցի հանգուցալուծմանը: