Ռումինիայի հակամարտությունների կանխարգելման և նախազգուշացման կենտրոնի ղեկավար Ջուլիան Քիֆուն news.az-ին տված հարցազրույցում կարծիք է հայտնել, որ Ռուսաստանը եղել և մնում է տարածաշրջանի կարևորագույն դերակատարը, իսկ Միացյալ Նահանգներն ավելի ծանրաբեռնված օրակարգ ունի, որը ներառում է հետխորհրդային երկրները, որոնք աջակցում են Վաշինգտոնին Իրաքի և Ադրբեջանի առաքելություններում, Իրանի տնտեսական շրջափակումը, ինչպես նաև ավելի ընդհանուր մի շարք խնդիրներ: Այս առումով Վրաստանը ԱՄՆ-ի արժեքավոր գործընկերն է, իսկ Ադրբեջանը կարող է հայտնվել այդ կարգավիճակում:
«Հետխորհրդային տարածաշրջաններում իրականում չկա մրցակցություն Արևմուտքի և Ռուսաստանի միջև, կան միայն շահեր ու սահմանագծեր, որ կողմերից մեկը թույլ չի տալիս մյուսին անցնել: Օրինակ` ՆԱՏՕ-ի ընդարձակումը դեպի հետխորհրդային երկրներ կարմիր գիծ է Ռուսաստանի համար, իր հերթին Ռուսաստանը կանխում է այդ երկրներում ժողովրդավարության զարգացումը»,- կարծում է Քիֆուն:
Կարո՞ղ են էներգետիկ շահերը Եվրոպային ներգրավել ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացի մեջ հարցին` փորձագետը պատասխանել է, որ կարգավորման գործընթացում արդեն կա ձևավորված ֆորմատ և մեխանիզմ, իսկ վերջերս նաև Ռուսաստանն առանձին նոր ֆորմատով է ներգրավվել: Քանի դեռ Մադրիդյան սկզբունքները ընդունված չեն կողմերի կողմից, Եվրամիությունը իր հատուկ ներկայացուցչի միջոցով քաղաքական աջակցություն կհայտնի, սակայն առանց ներկա քննարկումների վրա ազդելու: Միակ դեպքը, որ Եվրամիությունը հանգիստ չի նստի, դա պատերազմի վերսկսումն է:
Ռուսաստանի` անկողմնակալ միջնորդ լինելու մասին հարցին Քիֆուն պատասխանել է, որ Ադրբեջանից է կախված Ռուսաստանին կողմնակալ կամ անկողմնակալ միջնորդ հայտարարելը: Ներկայումս Ադրբեջանը կարող է խուսափել Ռուսաստանի նախաձեռնությամբ անցկացվող 1+2 ֆորմատով բանակցություններից: Ադրբեջանի շահերից է բխում միջնորդների բազմակողմ խմբի առկայությունը, անջատ ֆորմատներից խուսափելու համար: Ռուսաստանը միշտ կլինի կարգավորման մասնակից:
Լեռնային Ղարաբաղի անկախությունը, ոպես հայկական կողմից կարգավորման միակ հնարավոր տարբերակ լինելը ռումինացի փրձագետի կարծիով անհնար է: Նա գտնում է, որ Երևանը պետք է ընդունի, որ տարածքներ է օկուպացրել և դուրս բերի զորքերը Ղարաբաղից ու հարակից շրջաններից, թույլ տա փախստականների վերադարձ և համաձայնվի Ադրբեջանի կազմում Ղարաբաղի ինքնորոշմանը: Սակայն այդ ամենի համար բանակցություններում ջանքեր պետք է գործադրվեն և դա երկար կտևի:
Ռազմական գործողությունների վերսկսման հավանականության մասին Քիֆուն կարծիք է հայտնել, որ հակամարտության կողմերը շատ կոշտ հայտարարություններ են արվում: Դրանք ավելի են սրվել երբ Հայաստանը մտել է նխընտրական փուլ և ամենաչնչին միջադեպը կարող է կրակի լուջ փոխանակման ու նաև պատերազմի հանգեցնել: Կողմերից է կախված, իրավիճակը վերահսկողության տակ պահելն ու պատերազմից խուսափելը:
