Գործատու-աշխատակից հարաբերություններում ծագող վեճերը նորություն չեն մեր իրականության մեջ, և շատ գործատուների կողմից աշխատակիցների շահագործումների դեպքերի էլ հաճախ ենք հանդիպում:
Իսկ պատճառը հայկական իրականության մեջ հիմնականում նույնն է. ինչպես միշտ, բացակայում է աշխատանքային պայմանագիրը: Իրավաբան Կարեն Սաֆարյանի խոսքով, աշխատանքային պայմանագրերի բացակայություն կամ ՀՀ օրենսդրության պահանջներին դրանց անհամապատասխանության դեպքերը այժմ չափազանց տարածված են մեզանում, քանի որ կա՛մ աշխատակիցները կարևորություն չեն տալիս դրանց, կա՛մ էլ գործատուն է նախընտրում խուսափել հարկերից:
Իսկ ինչ վերաբերում է աշխատանքային պայմանագիր ունեցող աշխատակցի շահերի և իրավունքերի պաշտպանվածությանը, իրավաբանի խոսքով, այս առումով պայմանագիրը չափազանց անհրաժեշտ է:
«Այդ պայմանագրով է, որ գործատուն և աշխատակիցը ձեռք են բերում որոշակի իրավունքներ և ստանձնում են պարտականություններ: Աշխատողը պարտավորվում է գործատուի համար կատարել որոշակի մաuնագիտությամբ, որակավորմամբ աշխատանք կամ մատուցել որոշակի ծառայություններ` պահպանելով աշխատավայրում uահմանված աշխատանքային կարգապահությունը, իuկ գործատուն պարտավորվում է աշխատողին տրամադրել պայմանագրով որոշված աշխատանքը, վճարել նրա կատարած աշխատանքի համար պայմանավորված աշխատավարձը և ապահովել աշխատանքային պայմաններ»,- «Առաջին լրատվականի» հետ զրույցում նշեց իրավաբան Կարեն Սաֆարյանը:
Ու թեև առանց աշխատանքային պայմանագրի աշխատող պահելն
առաջացնում է տուգանքի նշանակում խախտում թույլ տված անձի նկատմամբ` uահմանված նվազագույն աշխատավարձի հիuունապատիկի չափով` խախտման յուրաքանչյուր դեպքի համար, մյուս կողմից էլ` աշխատողի իրավունքներն ու ազատությունները գործատուի կողմից խախտվելու դեպքում աշխատողի համար առաջանում է մի վիճակ, երբ վերջինս ստիպված կա՛մ պարտավորված է լինում պահանջել վերացնելու այդպիսի խախտումները, կա՛մ պահանջել դրանց արդյունքում պատճառված վնասը հատուցելու, սակայն չի կարողանում ապացուցել, որ տվյալ գործատուի հետ գտնվել է աշխատանքային իրավահարաբերությունների մեջ. մերոնք շարունակում են ապրել նույն կերպ և վերջում հայտնվում անպաշտպան վիճակում:
Ի դեպ, բոլոր նրանց, ովքեր կնախընտրեն աշխատել պայմանագրով` իրավաբանը խորհուրդ է տալիս պայմանագիր կնքելիս ուշադրություն դարձնել դրա բովանդակությանը և միայն դրանից հետո ստորագրել դրա տակ և ոչ թե հայկական ավանդական ձևով` ստորագրել, որտեղ պատահի և ինչքան պատահի, առանց նույնիսկ նայելու, թե ինչի տակ են ստորագրում: