Կառավարությունն այսօր հավանություն է տվել Հայաստանի ու Եվրոպական միության միջև ստորագրված Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրը վավերացնելու մասին օրենքի նախագծին, որը շուտով կքննարկվի խորհրդարանում:
Կառավարության նիստից հետո փոխարտգործնախարար Շավարշ Քոչարյանը լրագրողների հետ զրույցում նշել է, որ Արևմուտքի հետ Ռուսաստանի հարաբերություններում ի հայտ եկած լարվածությունն ազդեցություն չի ունենա ԵՄ-ի հետ Հայաստանի հարաբերությունների վրա և խոչընդոտներ չի հարուցի Եվրամիության հետ անցած տարի նոյեմբերին կնքված Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրի վավերացման գործընթացում: Շավարշ Քոչարյանն այսօր գրեթե անհավանական է համարել, որ Եվրամիության անդամ երկրների մակարդակով փորձ արվի խոչընդոտել Բրյուսելի հետ Հայաստանի ստորագրած հիմնարար համաձայնագրի վավերացումը:
Իհարկե, Քոչարյանը միանգամայն օբյեկտիվ փաստարկներ է բերել և իսկապես հիմքեր չկան ենթադրելու, որ ԵՄ անդամ որևէ երկիր չի վավերացնի Հայաստանի հետ կնքված համաձայնագիրը: Մեծ իմաստով` ԵՄ-ն և նրա անդամները վարում են, այսպես կոչված, բաց դռների քաղաքականություն, և համաձայնագրի վավերացման գործընթացում հազիվ թե ծագեն անհաղթահարելի խոչընդոտներ:
Իհարկե, Քոչարյանը նրբանկատորեն շրջանցում է ռուսական խոչընդոտների թեման կամ լռությամբ ակնարկում է, որ եթե Հայաստանի եվրաինտեգրման ճանապարհին ծագեն խոչընդոտներ, ապա դրանք ամենևին էլ Բրյուսելից կամ եվրոպական այլ մայրաքաղաքներից չեն գալու: Հայաստանի արտաքին քաղաքականության համար «կամ-կամ»-ի պարտադրանք միշտ հարուցել է Մոսկվան, ինչի հետևանքով 2013-ի սեպտեմբերին, վերջին պահին, վիժեցվեց Եվրամիությանը Հայաստանի ասոցացման գործընթացը: Հայաստանի եվրաինտեգրման այսօրվա մակարդակը մեկ մակարդակով ցածր է 2013-ի համեմատությամբ և, ըստ էության, չի սպառնում Հայաստանի եվրասիական կարգավիճակին: Թերևս սա էր պատճառը, որ այս անգամ Մոսկվան չխոչընդոտեց Հայաստանի և ԵՄ հարաբերությունների փաստաթղթավորմանը, սակայն նույնիսկ այս պարագայում մեր երկրի եվրաինտեգրման գործընթացը երաշխավորված չէ: Խնդիրը, իհարկե, համաձայնագրի վավերացման գործընթացը չէ, այլ դրանով նախատեսված պարտավորությունների իրագործման փուլը:
Հայաստան-Եվրամիություն համաձայնագրի կատարման գործընթացը հենց այն փուլն է, որտեղ կարող են դրսևորվել Բրյուսելի և Մոսկվայի շահերի բախումները` ի դերև անելով Երևանի «և, և»-ի քաղաքականության կենսունակությունը:
Եվրամիությունը պատրաստ է համագործակցության անգամ ԵՏՄ անդամ Հայաստանի հետ, ինչի վկայությունն է թեկուզև նոյեմբերի 24-ին ստորագրված համաձայնագիրը: Սակայն արդյո՞ք Մոսկվան հանդուրժելու է ԵՏՄ անդամ որևէ երկրի զարգացումը եվրոպական մոդելով: Հարցն ամենևին էլ հռետորական չէ, որովհետև պետության եվրոպական մոդելը բացառում է կոռուպցիոն բուրգի գոյությունը, մենաշնորհների առկայությունը, դեմոկրատիայի վերահսկելի մոդելը: Օլիգոպոլ համակարգը Հայաստանում ռուսական ազդեցության հիմնական գործոններից մեկն է, բայց նաև` Հայաստանի եվրաինտեգրման հիմնական թիրախներից մեկը: Համաձայնագրի ստորագրումն ինքնին Հայաստանի եվրոպականացման երաշխիք չէ, եթե իրականություն չեն դառնալու Հայաստանի ստանձնած պարտավորությունները: Առանց դրանց կատարման` Հայաստանը Բրյուսելի հետ հարաբերություններում կնմանվի «ծույլ աշակերտի», որը չի կատարում իր «տնային առաջադրանքը»:
Մոսկվայում մոտավորապես այսպիսի պատկերացում ունեն Հայաստանի և Եվրամիության հարաբերությունների մասին, մասնավորապես` մատչելի լեզվով, այդպես կարելի է հասկանալ Մոսկվայից հնչող զգուշացումները, թե իրենք դեմ չեն Երևանի և Բրյուսելի համագործակցությանը, եթե դա չի սպառնում Մոսկվայի շահերին: Այլ խոսքով` Մոսկվան Երևանին առաջարկում է սահմանափակվել եվրոպական ինտեգրման ֆորմալ մակարդակով` առանց իր ազդեցությունը վտանգող ինստիտուցիոնալ բարեփոխումների: