«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ՀԱԿ վարչության անդամ, ազատամարտիկ Մյասնիկ Մալխասյանը։
–Պարոն Մալխասյան, ՀԱԿ-ը և Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, ըստ էության, մերժում են Մարտի մեկի ոճրագործության վերաբերյալ խորհրդարանական լսումներին մասնակցելու Նիկոլ Փաշինյանի առաջարկը: Մարտի մեկի ոճրագործությունից տասը տարի անց ի՞նչ կարող են տալ խորհրդարանական լսումները:
-Մենք առաջնորդվում ենք Կոնգրեսի կայացրած որոշմամբ, չենք մասնակցելու:
Մարտի մեկի ոճրագործությունից տասը տարի անց հաշտվե՞լ, որ Մարտի մեկը եղավ-գնաց: Յուրաքանչյուրը յուրովի է պայքարում, այնուամենայնիվ, կարծում եմ, որ պետք է պայքարել՝ մինչև Մարտի մեկի մեղավորները պատասխանատվություն կրեն և արդարություն հաստատվի:
-Տեսակետ կա, որ Մարտի մեկի բացահայտում կարելի է ակնկալել միայն իշխանափոխության արդյունքում: Համամի՞տ եք արդյոք:
-Բնականաբար, եթե այս իշխանությունը կամք ցուցաբերեր, բացահայտած կլիներ: Տասը տարի է անցել, և տասը տարվա ընթացքում հայտնի է, որ 2008 թվականի մարտի 1-ին «Չերյոմուխա» տեսակի զենք կիրառողներին գիտեն, դա գրեթե ապացուցված է, բայց անգամ դա չեն ուզում բացահայտել: Եվ Մարտի մեկի հանցագործը, մարդասպանը հիմա ազատության մեջ ման է գալիս: Արդարադատություն իրականացնողները որևէ քայլ չեն անում դրա բացահայտման ուղղությամբ: Եվ այդտեղից մենք իրավունք ունենք հետևություններ անելու:
-Մարտի մեկի տասը զոհերի հարազատները դժգոհում են թե՛ իշխանությունից, թե՛ ընդդիմությունից: Արդարացի չէ՞ նրանց դժգոհությունը:
-Իհարկե, զոհվածների հարազատներն իրավունք ունեն դժգոհելու, բայց պետք է հասկանալի լինի, թե ինչի համար են դժգոհում, այսինքն՝ ընդդիմությունը ունե՞ր հնարավորություն բացահայտելու և չի բացահայտե՞լ, կամ այնպես չի պայքարել, որ բացահայտվի՞: Պետք է փաստարկներ լինեն, որ համոզիչ լինի, թե ինչու են դժգոհում: Բայց ես որքան շփվել եմ հարազատների հետ, կոնկրետ ՀԱԿ-ի հետ շարունակել են պայքարել արդարության հաստատման համար: Եվ իրենք միշտ ասել են, որ իրենց զավակները զոհվել են հանուն մեր երկրի ազատության, մեր երկրի հաղթանակի համար։ Այդ գաղափարները նրանց մեջ արմատացած են։ Իշխանություններից, բնականաբար, իրավունք ունեն դժգոհ լինելու, որովհետև իշխանությունները թաքցնում են իրականությունը, և մինչև այսօր չեն բացահայտել Մարտի 1-ը։
-Ժամանակին փաստահավաք խումբ ձևավորվեց, բայց այն այդպես էլ արդյունավետ չեղավ։ Հիմա կարծում եք, հնարավո՞ր է ինչ-որ արդյունք գրանցել այս լսումներով, թե՞ ոչ։ Տասը տարի հետո ի՞նչ կարելի է անել։
-Ես արդեն ասացի, թե ինչ պետք է լինի, որ դա հնարավոր լինի։ Այսօր, իրենք ժողովրդին կաշառելով, թե ընտրությունները կեղծելով Հայաստանում իշխանություն են, մեծամասնություն են և իրենք են որոշում մեր երկրի ճակատագիրը, որոշում են՝ ում նշանակել նախագահ, ում՝ վարչապետ, ում՝ դատախազ ու ոստիկանապետ։ Բոլոր լծակներն իրենց ձեռքում է։ Կարծում եմ՝ դրա համար պետք է նպաստավոր հող լինի, նպաստավոր ժամանակ լինի, ժողովուրդը պետք է համախմբվի, որևէ քաղաքական ուժի հավատա, նրա հետևից գնա, որ համաժողովրդական ընդվզում լինի, փոփոխություն լինի։ Այլապես, այս վիճակով ես առաջիկայում փոփոխության հնարավորություն չեմ տեսնում։ Գուցե հետագայում լինի, բայց ժամանակը ցույց է տվել, որ մեր ժողովրդի մոտ կարող է ազգային խնդիրներով, Ղարաբաղի խնդրով մեծ ընդվզում առաջանալ։ Եթե մենք հետադարձ հայացք ենք գցում, տեսնում ենք, որ հիմնականում ղարաբաղյան խնդրի շուրջ է տեղի ունեցել իշխանափոխություն։ Եթե Ղարաբաղի խնդրի շուրջ ոչ ցանկալի իրավիճակ ստեղծվի, գուցե ժողովուրդն ընդվզի, և երկրում փոփոխություն տեղի ունենա:
-Կարծում եք՝ ներքաղաքական խնդիրների շուրջ հանրության մոբիլիզացիա տեղի չի՞ ունենա:
-Անցած ժամանակահատվածում տեսել ենք, որ քաղաքական հողի վրա իշխանափոխություն չի եղել մեր երկրում: Եղել է ժամանակ, որ շատ մոտ ենք եղել այդ փոփոխությանը, բայց այդպես էլ քաղաքական հողի վրա իշխանափոխություն տեղի չի ունեցել, 2008-ին էլ էր շատ մոտ, 2013-ին էլ, դրանից առաջ էլ՝ 2003-ին, բայց, ցավոք սրտի, չստացվեց:
