«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է երգիչ-երգահան Արմեն Մովսիսյանը, որը վերջին տարիներին բնակվում է Միացյալ Նահանգներում:
-Պարոն Մովսիսյան, ՀՀԿ առաջադրած նախագահի թեկնածու Արմեն Սարգսյանը այս օրերին շարունակում է Սփյուռքի տարբեր համայնքների հետ իր հանդիպումները՝ Մոսկվա, Միլան, Հռոմ, բայց դեռ չի այցելել Հայաստանի մարզեր՝ Գյումրի, Սյունիք, Տավուշ և այլն: Ինչո՞վ է, ըստ Ձեզ, սա պայմանավորված:
-Երևի հետախուզական մարտ է, նա ճշտում է իր՝ նախագահի կարգավիճակում ինչ վերաբերմունք կունենան Սփյուռքի համայնքները: Իսկ Հայաստանի ժողովրդի տրամադրությունը պարզ է, Հայաստանի ժողովուրդն այնքան է հիասթափված, որ չգիտեմ՝ ինչ կփոխվի, եթե ինքը գնա մարզեր հանդիպումների: Հիշենք, որ Կարեն Կարապետյանը եկավ հոլիվուդյան աստղի կարգավիճակում և երկիրը Սինգապուր էր սարքում.
ֆեյսբուքում լավ են գրել՝ մեզնից Սինգապուր չստացվեց, հիմա միանգամից Անգլիա ենք սարքում: Դրա համար չեմ կարծում, որ ներսում արդյունավետ կլինի հանդիպումը, որովհետև ներսում, միանշանակ, պարզ է վիճակը, երևի դրա համար առաջինը որոշեց Սփյուռքի հետ հանդիպումներ անցկացնել՝ հասկանալու՝ ինչպիսի մոտեցումներ կան: Իսկ այդ մոտեցումներն իսկապես տարբեր են: Մարդիկ կան, որ դրական են վերաբերվում նրան: Օրինակ՝ ես էլ եմ դրական վերաբերվում Արմեն Սարգսյանին՝ իրեն անձամբ ճանաչելով: Հուսամ, որ 30 տարվա ընթացքում իմ համալսարանական դասախոսը մնացել է նույն ջենթլմեն, պարկեշտ անձնավորությունը, որին ես գիտեի: Հուսանք, որ լավ կլինի, հուսանք, որ ինչ-որ մեկը կկարողանա ինչ-որ բան անել: Իհարկե ինձ մտահոգում է իր առաջին հարցազրույցում արած հայտարարությունը, ՀՀԿ-ի վերաբերյալ կարծիքը: Ինքը կարող էր ընդհանրապես կարծիք չհայտնել ՀՀԿ-ի մասին, բայց ինքն ասաց, որ հարգում է, ընդունում է ՀՀԿ-ին: Մի քիչ մտորելու առիթ է տալիս, բայց այլընտրանք չկա, հիմա Արմեն Սարգսյանը չլիներ, կլիներ մկների ժողովից ինչ-որ մեկը, կդնեին ում ուզենան, այսինքն՝ այստեղ հիմա խաղը գնում է միայն մեկ դարպասի վրա, գրպանային կուսակցությունները, եթե հաշվենք, որ ներկայիս նախագահի գրպանում են, և իր անձնական որոշումն է՝ ում դնել, կարող է շատ ավելի վատ թեկնածու լիներ: Բայց խեղդվողը կախ է ընկնում ամեն մի փրկության օղակից: Այստեղ մենք կախ ենք ընկնում այն հույսով, որ պարկեշտ անձնավորություն է, չի փչացել քաղաքական դաշտում, կկարողանա ինչ-որ բանով օգտակար լինել իր երկրին:
-Այնուամենայնիվ, նա կարո՞ղ է դեմ գնալ համակարգի խաղի կանոններին: Հարցազրույցում նա նշեց, որ կառավարող էլիտայի հետ ինքը խնդիր չի ունեցել և չունի:
-Հենց դա է ինձ մի փոքր մտահոգում: Բայց քանի որ ինքը թեկնածու է, երևի թե այստեղ քաղաքական հեռատեսության հարց կար, գուցե դա ընդամենը նախանախագահական խոսքեր են, ընթացքը ցույց կտա:
Մարդիկ կան, որ ասում են՝ ամեն ինչ պարզ է, ոչինչ էլ չի լինելու: Ես ամեն դեպքում հուսով եմ, որ իր մոտ ինչ-որ բան կստացվի փոխել, ինքը ավելի պարկեշտ կլինի, քան մնացածները: Հիմա եթե Սերժ Սարգսյանը դներ իր գրապանայիններին, ի՞նչ պետք է անեինք: Սահմանադրությամբ ինքը կարող էր նաև այդ ընտրությունը աներ: Եվ ի՞նչ, ժողովուրդն ի՞նչ էր անելու, ձեր կարծիքով՝ բողոքի ակցիա կլինե՞ր: Չէր լինի: Որպես օրինակ՝ որքանո՞վ է ժողովուրդը հետաքրքրված այսօր քաղբանտարկյալներով: Ընդամենը մի քանի տասնյակ մարդ է հետաքրքրված: Այսինքն՝ Սերժ Սարգսյանը կարող էր դնել ցանկացած մեկին, ում ուզենար, և սա միանշանակ է, սա մեր ողբերգությունն է: Այս պարագայում Արմեն Սարգսյանն ամենաղտոտված թեկնածուն է: Ի՞նչ կստացվի, կկարողանա՞ ինչ-որ բան անել, հուսամ կկարողանա:
-Մեկ տարի առաջ այս օրերին Կարեն Կարապետյանը կոչով դիմեց Սփյուռքին. «Մենք հրավիրում ենք Սփյուռքի մեր կառավարիչներին, մշակութային գործիչներին, կրթության և գիտության ոլորտի միջազգային ճանաչում ունեցող հայրենակիցներին մասնակից դառնալ երկրում ընթացող բարեփոխումներին՝ առաջին հերթին կառավարման նոր մշակույթ բերելու, Սփյուռքի մեր լավագույն մասնագետների գիտելիքներն ու ներուժը համահայկական նպատակներին ծառայեցնելու համար»: Որպես արվեստագետ՝ նրա այս առաջարկի շուրջ արդյո՞ք մտորեցիք: Ինչո՞ւ հրավերը չընդունվեց սփյուռքահայերի կողմից:
-Ճիշտն ասած, ինչ-որ մեկի հրավերով չէ, որ պետք է գամ իմ երկիր: Դա իմ որոշումն է: Եվ Կարեն Կարապետյանն էլ սկզբունքորեն այդ քաղաքական ծանրությունը չունի, շատ թեթև քաշային է, իր ասածը ինքը պիտի գործով ամրապնդեր: Իր միակ հնարավորությունն էր գործով ապացուցել իր խոսքի ծանրությունը, որը վստահություն կառաջացներ, գործը խոսքից շատ հեռու նետվեց, այնպես որ մնացին լոկ խոսքեր: Որ ասեմ՝ վարչապետն ամենավատ թեկնածուն էր այդ ընդհանուր բարդակի մեջ, այդպես չէ, բայց փաստորեն ինքը թույլ անձնավորություն է, որի ձեռքում իրական լծակներ չկան ինչ-որ բան փոխելու: Ինքն այդտեղ ընդամենը դերակատար է:
-Նախագահի ընտրությանը հաջորդելու է վարչապետի ընտրությունը: Շատերի գնահատմամբ՝ հենց Սերժ Սարգսյանն էլ կդառնա վարչապետ: Ինչպե՞ս եք գնահատում:
-Մենք ընտրում ենք թուրքմենբաշի, և սա միջինասիական երկրների մոդելավորումն է: Անկեղծ, չեմ զարմանա, եթե վաղը որոշվի, որ Սերժ Սարգսյանի արձանը պետք է դնել հենց քաղաքի ամենակենտրոնում, ինքը որոշի և ինքն էլ դնի: Եվ հենց այդպես էլ կլինի, և մենք իրականում հենց այդ վիճակում ենք: Եվ ընդդիմադիր դաշտն ընդհանրապես ոչնչացված է, մնացել են մի քանի անհատներ, կամ դարձել են գրպանային սպասարկման առարկա, կամ դարձել են անկարող ուժեր: Այսինքն՝ իսկապես շատ վատ վիճակ է երկրում, և հենց այդ անհեռանկարությունն է պատճառ, որ կախվում ենք, որ գուցե Արմեն Սարգսյանը, ունենալով պաշտոն և լինելով առաքինի անձնավորություն, հուսանք՝ ինչ-որ բան կանի: Կլինի փափուկ դիկտատուրա, և եթե իրենց կոշտուկները սկսեն ավելի շատ տրորել, մի քանի տասնյակ քաղբանտարկյալները կդառնան մի քանի հարյուր: Սովորական պատմական ընթացք է, մենք չխուսափեցինք վատագույն ճամփաներից մեկից։ Իսկ նախքան Սահմանադրությունն ընդունելը, երբ խոսվում էր, որ սրան կարող է տանի ամեն ինչ, գրպանային կուսակցությունները ասում էին՝ սա երկրի զարգացման ճանապարհներից մեկն է: Սա տանում է մեկ անձի ևս մեկ տասնամյակ իշխանության ղեկին մնալուն:
-Չնայած խորհրդարանական կառավարմանն անցնելուն, կարծում եք՝ միակենտրո՞ն է լինելու կառավարումը:
-Իհարկե, միակենտրոն է լինելու: Նայեք ԱԺ-ին, մեծամասնությունը ում ձեռքում է, այսինքն՝ եթե նույնիսկ ենթադրենք՝ ոչ ՀՀԿ-ական ֆրակցիաները որոշեն, որ դեմ են քվեարկելու վարչապետին, իր գրպանային կուսակցությունների մեծամասնությամբ կընտրեն նրան, ում ուզում են:
-Ստեղծված իրավիճակում ելքը ո՞րն է:
-Ցավոտ բան կարող է ասեմ, ելք փնտրողները այսօր բանտերում են նստած: Կարող է իրենք ռադիկալ ելք փնտրելու ճանապահին են: Ես, որոշ անհամաձայնություններ ունենալով, իմ համակրանքն անթաքույց տածում եմ «Ելք»-ի նկատմամբ, բայց ես չգիտեմ՝ ինչ ժամանակահատված է մեզ տրված խաղաղության մեջ լինելու համար, և արդյո՞ք այս նոր սերունդը հասցնելու է ռեգենարացիա անել, աճել և ներկայացուցչական դառնալ, և ես չգիտեմ՝ որքան ժամանակ կխլի, մինչև ինքը կարողանա այս պարազիտ իշխանական համակարգը մի կողմ դնել: