Երեկ Ադրբեջանի իշխող «Յենի Ազերբայջան» կուսակցության համագումարի պատվիրակները միաձայն որոշեցին Իլհամ Ալիևին առաջադրել նախագահի թեկնածու: Ադրբեջանի գործող և վստահաբար հաջորդ նախագահը հանդես է եկել ծրագրային ելույթով, որում մեծ տեղ է հատկացվել հակահայկական հռետորաբանությանը:
Ալիևը Երևանը, Զանգեզուրն անվանել է Ադրբեջանի «պատմական տարածքներ» և, ըստ էության, խոսել է դրանք վերադարձնելու անհրաժեշտության մասին: Ավելին, այդ խնդիրը Ադրբեջանի նախագահը համարել է իր երկրի ռազմավարական նպատակ և ասել է, որ խրախուսելու է «պատմական հողերի» մասին աշխատությունների, ֆիլմերի միջազգայնացումը: Ադրբեջանի նախագահը, ըստ էության, խոսել է իր ծրագրերը միջազգայնորեն լեգիտիմացնելու մտադրության մասին:
Երևանում օբյեկտիվորեն էմոցիոնալ, սակայն ոչ համարժեք արձագանք տրվեց Իլհամ Ալիևի ելույթին: ՀՀԿ խոսնակ Էդուարդ Շարմազանովի պատմական էքսկուրսները որևէ աղերս չունեն քաղաքականության հետ. անհրաժեշտ է դուրս գալ էմոցիոնալ համատեքստից և փորձել հասկանալ Ալիևի խոսքի քաղաքական մոտիվացիան:
Ադրբեջանի գերագույն «սիրամամլիկ»-ը սկսել է իր նախընտրական արշավը` այսպես է արձագանքել ՀՀ արտաքին գործերի նախարարության մամուլի խոսնակ Տիգրան Բալայանը Իլհամ Ալիևի հայտարարություններին: Ադրբեջանի նախագահի խոսքում, անշուշտ, առկա է նախընտրական բաղադրիչը, սակայն դա չպետք է առիթ հանդիսանա, որպեսզի հայկական պետական մարմինները և փորձագիտական միտքը խուսափեն ավելի սթափ հայացքով վերլուծել երեկվա ելույթը, որի հեռանկարային շեշտադրումներն ակներև են: Իսկ սթափ վերլուծությունը հուշում է, որ Ալիևի ելույթը պարզ նախընտրական բարբաջանք չէ, ոչ էլ` անմիտ ռազմատենչություն. նրա խոսքի հիմքում կա ընդգծված, հաշվարկված համոզմունք, որ, ունենալով ուժեղ բնական աճ և հետևողականություն, թուրքական տարրը կկարողանա երբևէ հետ վերադառնալ Հայաստանի Հանրապետության բուն տարածք, որտեղից այն հետևողականորեն դուրս է մղվել տասնինը և քսաներորդ դարերի ընթացքում։ Մեր իշխանությունները համառորեն անտեսում են այն հանգամանքը, որ Ալիևի ինքնավստահության ակունքը մեր պետության, մեղմ ասած, խայտառակ վիճակն է, տնավեր արտագաղթը: Անորակ ու հանցագործ կառավարման ցանկացած օր սնուցում է Ալիևի ինքնավստահությունն ու ամբարտավանությունը, ցանկացած մարդ, ով հեռանում է Հայաստանից, դրանով ևս մեկ դուռ է բացում թուրքական տարրի առաջ, եթե նույնիսկ դա չի գիտակցում։ Եթե այսպես շարունակենք՝ Ալիևը ոչ միայն Երևանը կվերադարձնի, այլև կմտնի յուրաքանչյուրիս տուն: Ալիևի ելույթի ագրեսիվ տոնայնությունը, ինչքան էլ դա անդուր լինի մեր իշխանության ներկայացուցիչների ականջների համար, ունի պրագմատիկ քաղաքական հիմք: Դա դատարկվող Հայաստանն է` պետության ինստիտուցիոնալ և հեռանկարային ձախողման դրսևորմամբ: Հայաստանի իշխանության ներկայացուցիչները երեկվանից սուր են ճոճում` այդ ակնհայտ փաստը, իրենց քաղաքականության ակնհայտ ֆիասկոն քողարկելու նպատակով:
Միայն նոր որակի, մրցունակ պետություն ունենալով, հայրենիք վերադառնալով և երկրին տեր կանգնելով` կարելի է փակել մեր հարևանների ախորժակը, սանձել Ալիևի ամբարտավանությունը:
Ալիևի համեմատությունը Հիտլերի հետ, ըստ էության,ոչինչ չի փոխում: Ալիևը ռազմավարական խնդիր է համարում թուրքական տարրի վերադարձը Հայաստան: Ալիևի ինքնավստահության պատճառը մեր պետական ձախորդ ընթացքն է, ազգային օրակարգի և իդեալների բացակայությունը:
Ալիևի ախորժակը հնարավոր է զսպել, եթե, իհարկե, Սերժ Սարգսյանի` չորս միլիոնանոց Հայաստանի տեսլականը իրապես դառնա պետական ռազմավարություն` PR-ի մակարդակից տեղափոխվելով գործնական հարթություն:
Մեր խնդիրը ոչ թե Ադրբեջանի նախագահի դեմ սուր ճոճելն է, այլ զարգացման ռազմավարություն և ապագայի տեսլական ունենալը: Եթե, իհարկե, ուզում ենք լինել մեր հայրենիքի, տան, օջախի տերը: