«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է «Ազատ դեմոկրատներ» կուսակցության նախագահ Խաչատուր Քոքոբելյանը։
-Պարոն Քոքոբելյան, հունվարի 1-ից սկիզբ առած թանկացումների դեմ «Ելք» դաշինքը բողոքի երթ է կազմակերպում։ Հաշվի առնելով, որ այս թանկացումները մտահոգում են նաև ձեզ ու ձեր կուսակցությանը, արդյոք պատրաստվո՞ւմ եք մասնակցել այդ երթին։
-Սա շատ կարևոր խնդիր է, և ես ցավում եմ, որ այս խնդրի բազմաբովանդակ ուսումնասիրություն չի արված, այդ թվում՝ տնտեսական առումով։ Ինչ վերաբերում է մասնակցությանը, բնականաբար, այսօրվա թանկացումների պատճառը հիմնավորված չի, և մեր կուսակիցներն ազատ են իրենց ընտրության մեջ, այդ թվում՝ տարբեր ակցիաների միանալու, նախաձեռնելու առումով։
Ընդհանրապես՝ թանկացումների, գնագոյացման ու գնաճի մասին խոսելիս պետք է նաև մասնագիտական պատճառները հաշվի առնել։ Օրինակ, ես կարծում եմ, որ այսօրվա թանկացման հետ կապված գնագոյացումն իրական չէ, ավելին է, քան պետք է լիներ զուտ եկամտային հարկի և Մաքսային օրենսգրքի 2018-ին ուժի մեջ մտնելու հանգամանքների հետ կապված։ Այսինքն՝ այն, ինչ հիմա կա, մենք, և ոչ միայն մենք, շատ վաղուց ենք խոսել և ասել, որ այդ թանկացումները լինելու են։ Պետք չէ ջայլամի քաղաքականություն վարել, այն ինչ այսօր անում են իշխանությունները և իշխանամերձ ուժերը։ Օրինակ, կարագի թանկացումը Հայաստանում ավելին է, քան կարող էր լինել կապված օրենքների փոփոխության հետ։ Սեղմված գազի դեպքում ևս ավելի շատ է թանկանում, քան պետք է։ Բայց կա մի շատ կարևոր տնտեսական հիմնախնդիր. Երբ որ գնագոյացման հետ կապված գների աճ է տեղի ունենում, նախ պետք է դրա պատճառները հասկանալ։ Ընդհանրապես պետք է պայքարել ոչ թե գների բարձրացման դեմ, այլ՝ գնի բարձրացման առաջացման դեմ։
Օրինակ՝ եթե գազն այնքան է թանկանում, որ ասենք տաքսիների կամ երթուղայինների շահագործումն այլևս ձեռնտու չէ։ Ի՞նչ պետք է անել այդ դեպքում։ Նորմալ երկրներում, որպես կանոն իշխանությունները այդ խնդիրները լուծում են տարբեր գործիքակազմերով՝ աշխատավարձերի ինդեքսավորում, սուբսիդավորում։ Այսինքն՝ եթե մի երկրում չկա ինֆլյացիա, չկա արժույթի բարձրացում, կարելի է ասել, որ այդ երկրում չկա տնտեսություն։ Ինչու այս պահը թե՛ իշխանությունները, թե՛ պատկան մարմինները, որոնք առնվազն պետք է ներկայացրած լինեին համապարփակ վերլուծություններ, թե ինչու է այսօր այսպիսի գնագոյացումներ։ Ես ընդհանրապես կարծում եմ, որ բացի իշխանությունը պինդ պահելու ոլորտից, մնացած ոլորտներում իշխանությունները և նրանց սպասարկող ուժերը միասին, ամեն ինչ անում են, որ այս բարձիթողի վիճակն ուղղակի հարատևի։ Բացի գնաճից, Հայաստանում բազմաթիվ այլ խնդիրներ կան, որոնց պատճառների պատճառն այն է, որ քաղաքական համակարգն օտարված է հասարակությունից։ Իշխանությունների այդ մոտեցումը հասկանալի է, որովհետև նրանք բաց աճուրդով գնել են իշխանությունը, ընտրությունների ժամանակ քաղաքացիներից գնվել է իշխանությունը, գնվել է իշխանությունների վրա ազդեցություն ունենալու իրավունքը։ Ամբողջ քաղաքական համակարգը հաշվետու է իր մեջ, բայց ոչ քաղաքացիների առաջ։
Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում։