Թուրքիայի նախկին նախագահ Աբդուլլա Գյուլը կարող է առաջադրել իր թեկնածությունը 2019 թվականին կայանալիք նախագահական ընտրություններում` գրում են թուրքական ԶԼՄ-ները՝ հղում անելով «Արդարություն և զարգացում» կուսակցության՝ Գյուլին մոտ նախկին պատգամավորներից մեկին, որի անունը չի հաղորդվում։ Աբդուլլա Գյուլը Թուրքիայի նախագահն է եղել 2007-14 թթ։ Թուրքիայի ներկայիս նախագահ Թայիփ Ռեջեփ Էրդողանի ավտորիտար և ագրեսիվ քաղաքականության ֆոնին թուրքական քաղաքական էլիտայում ակտիվացել են խոսակցությունները Գյուլի անհրաժեշտության մասին:
Գյուլը, թեև ֆորմալ առումով Էրդողանի կուսասկիցն ու թիմակիցն է, երկրում, նաև` դրա սահմաններից դուրս, ողջամիտ և կանխատեսելի գործչի համբավ ունի: Նրա նախագահության տարիներին Թուրքիան հավատարիմ էր եվրոպական ինտեգրման կուրսին, երկրում գրեթե բացառվում էր անձնիշխանության վտանգը: Սակայն մեզ համար Աբդուլլա Գյուլն առաջին հերթին ասոցացվում է հայ-թուրքական հաշտեցման գործընթացի հետ: Սերժ Սարգսյանի նախաձեռնած «ֆուտբոլային դիվանագիտությունը» և հայ-թուրքական արձանագրությունները ստորագրեցին հենց Գյուլի նախագահության շրջանում: Թուրքական մամուլն ակտիվորեն գրում էր այն մասին, որ Էրդողանի և Գյուլի հակասությունների առանցքային դրվագներից մեկը վերաբերել է հենց հայ-թուրքական հարաբերություններին:
Ըստ շրջանառվող վարկածի` Գյուլը խիստ գնահատել է արձանագրությունների քաղաքական նշանակությունը` փորձելով դրանք զերծ պահել ադրբեջանական գործոնի ազդեցությունից: Սակայն իրադարձությունները բերեցին նրան, որ իշխանությունը երկրում և կուսակցությունում կենտրոնացավ Էրդողանի ձեռքերում, ինչի հետեւանքով Թուրքիան մեկուսացավ արտաքին աշխարհից` վերածվելով ավտորիտար երկրի, որն ավելի շատ սպառնում է տարածաշրջանային կայունությանն ու անվտանգությանը: Հենց Էրդողանի քաղաքականության հետևանքով հայ-թուրքական հաշտեցման գործընթացը հայտնվեց փակուղում: 2009-ին ստորագրված արձանագրությունների տապալումը թերևս կանխորոշված է, որովհետև Էրդողանի իշխանությունը շարունակում է հավատարիմ մնալ, այսպես կոչված, ադրբեջանական գծին, իսկ Սերժ Սարգսյանը ՄԱԿ-ի բարձր ամբիոնից հայտարարել է, որ այս գարնանը չեղարկելու է հայ-թուրքական արձանագրությունները:
Ցյուրիխյան արձանագրությունների քաղաքական ռեստարտը գրեթե հնարավոր չէ նաև այն պատճառով, որ քաղաքական էլիտաների ոչ ադեկվատ վարքագծի հետևանքով դրանք արժեզրկվեցին հասարակությունների աչքերում: Սակայն Գյուլի հնարավոր վերադարձը նախագահական պալատ կարող է էապես փոխել Թուրքիայի դեմքը, ներքին զարգացումների տրամաբանությունը, արտաքին քաղաքականության առաջնահերթությունները: Հենց այս համատեքստում էլ հույսեր են ծնվում, որ կարող է ազդակ տրվել հայ-թուրքական հաշտեցման նոր գործընթացի: Իհարկե, սա չի կարող լինել միանվագ քաղաքական ակտ և ենթադրում է քաղաքական բազմաշերտ գործընթաց:
Մարտավարական իմաստով այնքան էլ արդարացված չէ Հայաստանի կողմից հայ-թուրքական արձանագրությունների չեղարկումը, և այս առթիվ մենք հայտնել ենք մեր մտահոգությունները, սակայն` եթե նույնիսկ գարնանը Հայաստանը գնա հայ-թուրքական արձանագրությունների չեղարկման ճանապարհով, շատ կարևոր է հայ-թուրքական երկխոսության պատուհանը բաց թողելը, մանավանդ, որ ընդամենը մեկ տարի հետո Թուրքիայում կարող է ձևավորվել ավելի բարենպաստ համատեքստ: