Հիրավի, երևի ամենադժվար բանը պարտվելն է. բոլորը չէ, որ կարողանում են դրա հետ համակերպվել` ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների համար Ամանորի և Սուրբ Ծննդյան տոների նվիրված ընդունելության ժամանակ ասել է Սերժ Սարգսյանը: Իհարկե, նախագահն այս նախադասությունը հնչեցրել է խորհրդարանական ընտրությունների համատեքստում: Մյուս կողմից` դժվարանում ենք հիշել, թե որ քաղաքական ուժը վերջին ընտրություններից հետո չի համակերպվել պարտության հետ, մանավանդ, որ, կարծես թե, որևէ մեկը հաղթանակի մասին չի էլ մտածել:
Մնում է ենթադրել, որ Սերժ Սարգսյանը խոսել է ավելի լայն համատեքստում, սակայն այս դեպքում էլ հարցեր են առաջանում, որովհետև եթե Հայաստանում ընդդիմությունը գեթ մեկ անգամ իսկապես չհամակերպվեր պարտության մտքի հետ, ապա գոնե տարրական հետևություններ կաներ իր սխալներից` հաջորդ ընտրություններում հաղթելու, հաջողության հասնելու համար: 1995-ից` անցած քսաներկու տարիների ընթացքում, փոխվել են ընդդիմության հիմնական դերակատարները, կարգախոսները, նույնիսկ` օրակարգն ու պահանջները, սակայն չի փոխվել մտածողությունը, փակուղի տանող մարտավարությունը, սխեմատիկ պատկերացումները, որոնք զուրկ են ստեղծագործական պոտենցիալից: Երկու տասնամյակի ընթացքում փոխվել է նույնիսկ ընդդիմության մասին իշխանության պատկերացումը. մի ժամանակ ընդդիմությունը գլխացավանք էր, այսօր այն նույնիսկ անհրաժեշտություն է իշխանության համար, որովհետև ԵՄ հետ համաձայնագիր ստորագրած երկրում ընդդիմության ներկայությունը պարտադիր է` գոնե դեկորատիվ մակարդակում:
Դառնալով Սերժ Սարգսյանի հայտարարությանը` նկատենք, որ այն ավելի շատ ինքնախոստովանական, հոգեբանական բաղադրիչ ունի: Սերժ Սարգսյանի պարտության մասին հայտարարությունը նույնիսկ անվանական հայտարարություն չէ, և տվյալ դեպքում նա խոսում է համակարգի, Հայաստանի` իրար հաջորդած բոլոր նախագահների ու իշխանությունների անունից: Եթե Հայաստանում կա մի սուբյեկտ, որը մշտապես պարտվել է, սակայն չի համակերպվել պարտության հետ` իշխանությունն է: Ընդ որում` խոսքն ոչ միայն ու ոչ այնքան ընտրություններում պարտվելու մասին է: Հայաստանի համակարգը պարտվել է երկրի զարգացման, հեռանկարի, հասարակության վստահությունն ունենալու, Հայաստանի սուբյեկտությունն ու արժանապատվությունը պահպանելու հարցերում: Պարտվել է գրեթե երեք տասնամյակ, սակայն մշտապես ձգտել է վերարտադրության:
Սակայն բոլորը չէ, որ համակերպվում են պարտության հետ, մանավանդ, երբ իշխանությունն ու փողը համարում են բացարձակ արժեք: Ու ամենևին պատահական չէ, որ լուզեր համակարգը ձգտում է վերարտադրության` չհամակերպվելով պարտության հետ: