Բարեփոխումների թիվ մեկ թշնամին մարդկանց ապատիան է, ոչ մի պետություն չի կարող բարեփոխումներ իրականացնել, եթե չունենա մարդկանց էներգիան: Այդ միտքը այսօր Երևանում արտահայտել է Հայաստանում ԵՄ դեսպան Պյոտր Սվիտալսկին՝ գործնականում խոսելով այն մասին, որ Հայաստան-ԵՄ շրջանակային համաձայնագրի ներկայիս՝ իրականացման փուլում ահռելի է քաղհասարակության դերը: ԵՄ դեսպանը գործնականում կոչ է արել հասարակությանը աջակցել բարեփոխումների իրականացմանը կամ պայմանագրի իրականացմանը: Ընդ որում, կոչն այստեղ վերաբերում է ոչ թե իշխանությանը աջակցելուն, այլ պայմանագրի մյուս կողմին՝ Եվրամիությանը: Թեև, իհարկե, այստեղ անկասկած կա նաև իշխանությանն անուղղակի աջակցության խնդիր:
Խոշոր հաշվով Եվրամիության դեսպանը կոչ է անում դուրս գալ իրականության, այսպես ասած, ավանդական ընկալումներից, որն առնչվում է իշխանության հետ հարաբերությանը, իշխանության բարեփոխումների պատրաստակամության հանրային գնահատականին կամ ընդունված քաղաքական գնահատականին: Փաստացի Եվրամիության դեսպանը բարեփոխումներին չաջակցող է որակում Հայաստանում ընդդիմադիր դաշտը, որովհետև այդ դաշտը, գործնականում հանրային ապատիա խորացնելուց բացի, չի անում գործնական ոչինչ:
Այդ հանգամանքը բավական ակնառու զգացվեց նաև Հայաստան-ԵՄ շրջանակային համաձայնագրի ստորագրման մասով: Ընդդիմադիր դաշտն այս հարցում իրեն պահեց այնպես, կարծես ստորագրվել էր ոչ թե Հայաստան-ԵՄ, այլ իշխանություն-ԵՄ պայմանագիր: Այն, ինչ պետք է աներ ընդդիմությունը, հանրությանը համոզելով և հավաստիացնելով, որ դա մեր, այսինքն՝ Հայաստանի, հասարակության պայմանագիրն է, հետևաբար մեր ձեռք բերած հնարավորությունը, իրականում անում է Եվրամիության դեսպանը:
Այն, որ պայմանագիրը հնարավորություն է նաև իշխանության համար, անկասկած է: Անկասկած է, որ իշխանության բուն շարժառիթը ԵՄ հետ հարաբերությունը հօգուտ կոնյունկտուրային քաղաքական խնդիրների լուծումն է, բայց տվյալ պարագայում հարցն այն է, որ այդ շարժառիթով հանդերձ՝ իշխանությունը գնացել է մի քայլի, որով կամա թե ակամա մեծ հնարավորություն ու հեռանկար է բացել նաև հանրային, քաղաքացիական-քաղաքական գործունեության նոր մոդելների և մեթոդաբանության համար: Եվ ըստ այդմ՝ խնդիրն այստեղ այն է, թե հասարակությունն ու ընդդիմությունն ինչպես են այն օգտագործելու:
Ամբողջ խնդիրը թերևս այն է, թե կարո՞ղ է արդյոք հանրությունը դուրս գալ իրականությունը զուտ իշխանության հանդեպ իր վերաբերմունքի պրիզմայով չափելուց, ապրիորի եզրակացնելով, որ այն, ինչ փոքր-ինչ կարող է պարունակել հանդուրժողություն և, այսպես ասած, սահմանակցում իշխանության շահին, աներկբայորեն մերժելի է և դատապարտելի: Հանրային առավել իռացիոնալ մոտեցում թերևս դժվար է պատկերացնել, հատկապես ունենալով այդ մոտեցման վերջին տարիների անարդյունավետության դրսևորումների շքերթը:
Եվրամիության դեսպանը գործնականում կոչ է անում դուրս գալ այդ շքերթից և ձեռնամուխ լինել աշխատանքային երթի, որը պետք է ձևավորվի նոյեմբերի 24-ից հետո ստեղծված նոր իրականությանը համարժեք: Ընդ որում, հասարակություն-իշխանություն կամրջային մոդելավորման մասին խոսել է նաև Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանը՝ այդպիսով վկայելով, որ խնդիրը իսկապես նոր իրականության ադապտացումն է Հայաստանի քաղաքացիական, հանրային դաշտում, և այստեղ գործ ունենք արևմտյան նոր ռազմավարության հետ:
Ստեղծվել է իրապես ուշագրավ վիճակ, երբ այդ ռազմավարությունը գործնականում ընդունելության է արժանացել թե՛ իշխանության, թե՛ անգամ «հավերժական մրցակցի»՝ Ռուսաստանի իշխանության մոտ, նվազագույնը ներկայիս ժամանակահատվածում: Տվյալ պարագայում խնդիրը հենց այն է, թե որքանով կկարողանա այդ ժամանակահատվածը երկարաձգել Հայաստանի հանրությունը՝ դառնալով այդ ռազմավարության կայուն գործընկեր, ինչի կոչն են փաստացի անում ԵՄ ու ԱՄՆ դեսպանները: