Հայաստանում մեկնարկել է «Քրիստոնյաների և կրոնական այլ խմբերի անդամների հանդեպ ատելության շարժառիթով հանցագործությունների կանխարգելումը և դրանց հակազդումը. հեռանկարներ ԵԱՀԿ-ից և անդին» խորագրով համաժողովը: Այն կազմակերպվել է ԵԱՀԿ ավստրիական նախագահության և Ժողովրդավարական հաստատությունների և մարդու իրավունքների գրասենյակի կողմից՝ ՀՀ արտգործնախարարության աջակցությամբ:
Համաժողովում բացման խոսքով հանդես եկավ ՀՀ արտգործնախարար Էդվարդ Նալբանդյանը՝ մասնավորապես, կարևորելով համաժողովի անցկացումը հենց Հայաստանում:
«Խորհրդաժողովի թեման ճիշտ է ընտրված և ժամանակին՝ մեզ հնարավորություններ ընձեռելով հաղթահարելու քրիստոնյաների և այլ կրոնական խմբերի առջև ծառացած մարտահրավերները: Այս խորհրդաժողովը Հայաստանի համար կարևոր է մի քանի պատճառներով: Պատմականորեն տեղակայված լինելով տարբեր քաղաքակրթությունների խաչմերուկում՝ Հայաստանը ձևավորել է այլ մշակույթների և կրոնների հետ համատեղ գոյակցելու և հարգանքի խոր արմատներ ունեցող ավանդույթներ: Լինելով քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն ընդունած առաջին ազգ՝ հայերը կանգնած են քրիստոնյա քաղաքակրթության ակունքներում: Որպես ազգ, որը համայնքներ ունի աշխարհի մոտ 100 երկրում՝ հայերը անձամբ տեղյակ են, թե որքան կարևոր է հանդուրժողականությունը, և ինչպիսին են ատելության և խտրականության խոսքի խնդիրները»,- ասաց Էդվարդ Նալբանդյանը՝ ընդգծելով, որ խորհրդաժողովի հյուրընկալումը Երևանում հնարավորություն է ազգային փորձառությունը ներկայացնելու և փոխանակելու համար:
«Սեփական հայրենիքում պատմականորեն լինելով հալածված օտար լծի ներքո, այդ թվում՝ նաև կրոնի հիմքերով, հայերն ինքնիշխան պետությունների հանրույթին միանալուց հետո չեն կարող անուշադրության մատնել նրանց տառապանքը, ովքեր շարունակում են խտրականության և ատելության հետևանքներ կրել: Մենք ակտիվորեն մասնակցում ենք միջազգային ջանքերին, որոնք ուղղված են ինքնության հիմքով խտրականության և բռնության կանխարգելմանը: Այս բնագավառում վերջին նախաձեռնությունները ներառում են ցեղասպանության կանխարգելման մասին բանաձևի ընդունումը ՄԱԿ-ի մարդու իրավունքների խորհրդում 2015 թվականին, ինչպես նաև նույն տարում ՄԱԿ-ի գլխավոր ասամբլեայում ցեղասպանության զոհերի հիշատակի միջազգային օրվա վերաբերյալ բանաձևի ընդունումը»,-ասաց ՀՀ արտգործնախարարը՝ շեշտելով, որ այս ջանքերը շարունակական են:
Նրա խոսքով՝ ատելության խոսքի, անհանդուրժողականության և օտարատյացության դեմ պայքարը Հայաստանի հիմնական գերակայություններից էր դեռ այն ժամանակ, երբ 2013 թվականին Հայաստանը նախագահում էր Եվրոպայի խորհրդում, և ԴԱԻՇ-ի ու այլ ահաբեկչական խմբերի ակտիվացման պայմաններում ՄԱԿ-ում և ԵԱՀԿ-ում առաջիններից էր, որն առաջ քաշեց էթնիկ խմբերի պաշտպանության հարցը և ակտիվ միջոցառումներ իրականացրեց միջազգային հանձնառություններն այս ոլորտում ամրապնդելու համար:
«Հայաստանում այս խորհրդաժողովի հյուրընկալումը լրացուցիչ քայլ է այն ջանքերի շրջանակում, որոնք ուղղված են վտանգված կրոնական խմբերի վերաբերյալ իրազեկվածության բարձրացմանը: Մենք օժանդակել ենք մեր գործընկեր պետությունների ջանքերին, որոնք ուղղված են էթնիկ կրոնական խմբերի պաշտպանության խնդրի կարգավորմանը Մՙիջին Արևելքում: Հայաստանը նաև ուշադրություն է դարձնում փախստականների և միգրանտների պաշտպանության խնդիրներին Մերձավոր Արևելքի խոցելի խմբերի պայմաններում: Միայն ԵԱՀԿ շրջանակում մենք ձևավորել ենք հանձնառությունների լայն շրջանակ, որոնցով նպատակ կա պայքարելու ռասիզմի, օտարատյացության, խտրականության, անհանդուրժողականության դեմ»,-նշեց նա:
Էդվարդ Նալբանդյանը նաև անդրադարձավ ոլորտում ԵԱՀԿ մասնակից պետությունների ստանձնած հանձնառություններին՝ ընդգծելով, որ հենց հիմա է ժամանակը, որպեսզի արդյունավետ մեխանիզմներ և փորձագիտական կարողություններ ամրապնդվեն՝ աջակցելու մասնակից երկրներին քրիստոնյաների և այլ կրոնական խմբերին պաշտպանելուն ուղղված քայլերի ձեռնարկման հարցում:
«Այստեղ կհիշատակեմ 1994 թվականին Բուդապեշտում ԵԱՀԿ գագաթնաժողովում հաստատված Կրակովյան փաստաթուղթը, ըստ որի մասնակից պետությունները հավուր պատշաճի ուշադրություն են դարձնելու կրոնական ծագում ունեցող հուշարձաններին և օբյեկտներին, որոնք իրենց սկզբնական համայնքներում այլևս չեն օգտագործվում, կամ դրանք ներկայացված չեն այդ տարածաշրջանում: Բազմաթիվ եկեղեցիներ, վանքեր և գերեզմաններ քանդվել և ջնջվել, բռնագրավվել են 90-ականներին, 2000-ականներին այն տարածքներում, որտեղի բնիկ հայ բնակչությունը արտաքսվել է, և դրանք մեզ հիշեցնում են հանձնառությունների և դրանց իրագործման միջև առկա անջրպետի մասին»,-նշեց Էդվարդ Նալբանդյանը և հավելեց, որ նման իրավիճակները պետք է անթույլատրելի լինեն:
