«Ընտանեկան բռնության կանխարգելման վերաբերյալ օրենքի անվանումը փոխում է օրենքի ակցենտավորումը անհատից։ Այս նոր անվանումը ակցենտավորումը անհատից փոխում է ընտանիքին, խմբին։ Իսկ պետությունը պարտավորություն ունի անհատի, քաղաքացու հանդեպ»,- «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց իրավապաշտպան, Կանանց ռեսուրսային կենտրոնի ներկայացուցիչ Անահիտ Սիմոնյանը՝ անդրադառնալով ընտանեկան բռնության կանխարգելման վերաբերյալ օրենքի նախագծի ու անվանման փոփոխությանը։
Հիշեցնենք, որ սկզբում օրենքի նախագիծը կոչվում էր «Ընտանեկան բռնության կանխարգելման և ընտանեկան բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանության մասին» օրենքի նախագիծ, այժմ այն անվանափոխվել է և ունի «Ընտանիքում բռնության կանխարգելման, ընտանիքում բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանության և ընտանիքում համերաշխության վերականգնման մասին» անվանումը: Անահիտ Սիմոնյանի խոսքերով՝ «Ընտանեկան բռնությունը» միջազգայնորեն ընդունված տերմին է, որը ամրագրված է մարդու իրավունքների վերաբերյալ բազմաթիվ փաստաթղթերում, կոնվենցիաներում, որոնց միացած է Հայաստանը և ունի որոշակի պարտականություններ։ «Սա է այն տերմինը, որով խնդիրը նկարագրվում է։ Ընտանեկան բռնություն տերմինը կոչված է ցույց տալու տեղի ունեցող բռնության ամբողջ պարբերականությունը, շղթայական մոդելը բռնարարի ու բռնության ենթարկվածի միջև։ Երբ տեղի է ունենում փոփոխություն, փոխվում է անվանումը, արդեն բոլորովին այլ պատկեր է ստացվում»,- ասաց մեր զրուցակիցը՝ ընդգծելով, որ երբ ուշադիր նայում ենք, ապա օրենքի նախագծի բովանդակության մեջ փոփոխության է ենթարկվել նաև բռնարար տերմինը, որը հստակ տերմին էր։ Բռնարարը նա է, ով բռնության է ենթարկում անձին։ Այս տերմինները հստակորեն նշում են, որ կա մի կողմ, որը կիրառում է բռնություն, և կա մի կողմ, որը ենթարկվում է բռնության։ Բոլոր կարգավորումները վերաբերում են անհատների իրավունքներին։ Այսինքն՝ փոփոխությունը գաղափարային է նաև»,- ընդգծեց իրավապաշտպանը։
Մեր զրուցակցի խոսքերով՝ հստակ չէ նաև, թե ինչ է նշանակում ընտանիքում համերաշխության վերականգնումը։ Յուրաքանչյուր օրենք իր բովանդակությամբ և անվանումով պետք է լինի բացատրելի և հասկանալի, հասկանալի լինի հատկապես իրավական դաշտում։ «Երբ որ մենք կարդում ենք օրենքի անվանումը, մեզ համար պետք է հստակ լինի օրենքի կարգավորման առարկան։ Այս դեպքում ստացվում է, որ այս օրենքի կարգավորման առարկան դառնում է ընտանիքում համերաշխության վերականգնումը, որը իրավական եզրույթ չէ։ Սա շատ խեղաթյուրված վերնագիր է, որը նախ խնդրի բնույթն է խեղաթյուրում և, մյուս կողմից, իրավական տեսանկյունից ընկալելի և մեկնաբանելի չէ։
Ինչ վերաբերում է օրենքի նախագծի ընձեռած հնարավորություններին, օրենքով ամրագրված կանխարգելման 3 մեխանիզմներին, ապա Անահիտ Սիմոնյանի խոսքերով՝ դրանք նույնկերպ պահպանված են նաև այս նոր նախագծում։
Մեր զրուցակցի խոսքերով, սակայն, միայն անվան փոփոխությունը արդեն լուրջ քայլ էր, որով պետությունը ցույց տվեց, որ անհրաժեշտության դեպքում իրենք, որոշակի ճնշումներից ելնելով, կարող են գնալ կարգավորումների, որոնք իրավական չեն։ «Պետք է հստակեցնել, թե ինչն է գերակա՝ օրե՞նքը, իրավո՞ւնքը, խնդրի կարգավորման վերաբերյալ էքսպերտային առաջարկնե՞րը, թե՞ մանիպուլյացիոն, անտեղյակ և այլ նկատառումներով գործընթացի մեջ խառված անձանց դիրքորոշումներն ու կարծիքները։ Սա մի քիչ աբսուրդային իրավիճակ է։ Հիմա, եթե վաղը մեկը կանգնի ու ասի, թե քրեական օրենսգրքի հետ խնդիրներ կան, ի՞նչ են անելու, քրեական օրենսգիրքը փոխելու են և քրեական բառի փոխարեն դնելու են քաղաքացիների միջև համերաշխության պահպանման օրե՞նք։ Հիմա, եթե ես ասեմ, որ քրեական բառը հարիր չէ մեր ավանդույթներին, ուրեմն կառավարությունը պետք է վեր կենա ու փոխի՞ օրենքը։ Սա իրավական աբսուրդ է, որը տվյալ դեպքում պետությունը վերցրել է իր վրա։ Պետությունը գնում է միջազգային տերմինների փոփոխության, ինչ է թե՝ գոհացնի որոշակի խմբի։ Բայց օրենքը ինչ-որ անձանց գոհացնելու համար չէ։ Օրենքը ստեղծվում է՝ կարգավորելու խնդիրը։ Սա հստակ է։ Սա դեբատ չէ։ Սա իրավական խնդիր է, ընդգծեց իրավապաշտպանը՝ հավելելով, որ ընտանեկան բռնության վերաբերյալ օրենքի նախագծի անվանափոխությամբ պետությունը ընդգծում է, որ չունի բավարար քաղաքական կամք՝ կոնկրետ խնդիր լուծելու իր բնակչության համար։
