Հայաստանի արտգործնախարարությունը հայտարարել է, որ հոկտեմբերի 20-ին Հայաստան կայցելի Լեհաստանի արտգործնախարար Վիտոլդ Վաշչիկովսկին: Այցի ընթացքում նա հանդիպում կունենա Հայաստանի ղեկավարության հետ, կքննարկվեն տարբեր հարցեր, ինչպես սովորաբար լինում է արտգործնախարարների այցերի ընթացքում: Բայց Լեհաստանի արտգործնախարարի այցը ամենևին չի դասվում, իհարկե, սովորական այցերի թվին, և հատկապես ներկայիս ժամանակահատվածում, երբ Հայաստանը գնում է ԵՄ հետ շրջանակային համաձայնագրին ընդառաջ, որի ստորագրումը սպասվում է նոյեմբերի 24-ին Բրյուսելում տեղի ունենալիք գագաթնաժողովում:
Վերջին օրերին, սակայն, այդ կապակցությամբ շրջանառվում են տարբեր տեղեկություններ, որոնք հավանական են համարում ստորագրման հետաձգումը՝ կա՛մ քաղաքական, կա՛մ տեխնիկական պատճառներով, թեև դժվար է պատկերացնել, որ նման իրադարձությունը չեղարկվի զուտ տեխնիկական պատճառից ելնելով: Տեխնիկականը կարող է լինել պատճառաբանություն, ոչ թե պատճառը. պատճառը լինում է քաղաքական: Եվ առավել ևս նման պայմաններում Լեհաստանի արտգործնախարարի հայաստանյան այցը ստանում է բազմակի հետաքրքիր երանգ:
Բանն այն է, որ Լեհաստանը ոչ միայն պարզապես Եվրոպայի համեմատաբար նոր, բայց արդեն բավականին առաջատար քաղաքական դիրքեր ունեցող պետությունն է և թերևս եվրոպական քաղաքականության լոկոմոտիվը արևելաեվրոպական գոտում, այլ նաև հենց ԵՄ «Արևելյան գործընկերության» ծրագրի, այսպես ասած, առանցքային դերակատար պետությունը: Իսկ Հայաստան-ԵՄ շրջանակային համաձայնագիրը ստորագրվելու է հենց ԱլԳ ծրագրի շրջանակում և համատեքստում: Եվ այն տեղեկությունների ֆոնին, որ տարբեր աղբյուրներ շրջանառում են հնարավոր հետաձգման մասին, Լեհաստանի արտգործնախարարի այցը Հայաստան կարծես թե հուշում է իսկապես, այսպես ասած, ոչ օրդինար մի վիճակի մասին, որն առկա է, և որը հարթելու կամ հասկանալու, կամ փոխըմբռնելու համար Երևան է ժամանում Լեհաստանի արտաքին գործերի նախարարը: Մնում է հասկանալ՝ նա Երևան է ժամանում, այսպես ասած, Բրյուսելի «տեխնիկական» ուշացման համար Հայաստանին պատասխան կամ բացատրություն տալո՞ւ, թե՞ Հայաստանում կա ինչ-որ խնդիր, և Լեհաստանի արտգործնախարարը ժամանում է այդ խնդիրը հասկանալու, Հայաստանից բացատրություն լսելու:
Իրավիճակը, մեղմ ասած, հաճելիներից չէ ամեն դեպքում, որովհետև, եթե անգամ բացառվում է 2013-ի կրկնությունը՝ մի շարք, արդեն իսկապես տեխնիկական հանգամանքների բերումով, որ առկա են Հայաստանի ներկայիս կարգավիճակի մասով, այդուհանդերձ այն, որ Հայաստան-ԵՄ շրջանակային համաձայնագրի ստորագրման գործընթացը անգամ այդ պարագայում ենթարկվում է նմանօրինակ առնվազն տեղեկատվահոգեբանական էքսցեսների, արդեն իսկ ոչ մի լավ բանի մասին չի խոսում:
Ինչի մասին կխոսի Լեհաստանի արտաքին գործերի նախարարը Հայաստանում՝ ներկայումս դժվար է ասել, և պարզ կլինի շատ քիչ ժամանակ անց, սակայն կարևորն, իհարկե, այն չէ, թե ինչի մասին է խոսվելու, այլ այն, թե ինչ արդյունք է տալու խոսակցությունը: Ակնկալվող նվազագույն արդյունքը ներկայումս համաձայնագրի ստորագրումն է նախատեսված ժամկետում: Եթե դա տեղի չունենա, ապա անկասկած է, որ դրանից տուժելու է առաջին հերթին ո՛չ Եվրոպան, ո՛չ Հայաստանի իշխանությունը, այլ Հայաստանի հանրության շրջանում եվրաինտեգրացիայի գաղափարը:
2013-ից հետո 2017-ին նմանօրինակ ընթացքը, և անգամ հետաձգումը, եթե նույնիսկ դա լինի վերջին հետաձգումն, ու փաստաթուղթը ստորագրվի, ասենք, դեկտեմբերին կամ 2018 թվականին, բերելու է եվրաինտեգրացիայի քաղաքականության հանդեպ հանրային անլուրջ ընկալման նոր չափաբաժին: Դրա հետևանքն առանձնապես մեկնաբանելու կարիք չունի, և առանձնապես դժվար չէ հասկանալ, թե ովքեր են այդ անլրջացման շահառուները: Բոլոր դեպքերում, մի բան, թերևս, երկու կարծիք չի թողնում, որ «Արևելյան գործընկերության» ծրագրի, այսպես ասած, առանցքային գեներատոր հանդիսացող պետության արտաքին գործերի նախարարի այցը Հայաստան՝ նոյեմբերյան գագաթնաժողովից առաջ լինելու է իսկապես որոշիչ Հայաստան-ԵՄ համաձայնագրի ճակատագրի հարցում:
