Սարգսյան-Ալիև Ժնևում կայացած հանդիպումից հետո ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների տարածած՝ այսպես ասած ամփոփիչ հայտարարությունը միաժամանակ հանդիպման մասին թե՛ ոչինչ չի ասում, թե՛ ասում է ամեն ինչ: Համանախագահները արձանագրում են հանդիպման փաստը, դրա կառուցողականությունը, նախագահների պատրաստակամությունը շարունակել գործընթացը, հավելյալ ջանք գործադրել շփման գծում լարվածությունը նվազեցնելու ուղղությամբ, իսկ համանախագահները կշարունակեն աշխատել նախարարների հետ: Ասել, որ սպասելի էր որևէ այլ բան, թերևս կլինի սխալ և միամիտ: Մյուս կողմից, շատ հաճախ այդօրինակ ոչինչ չպարունակող հայտարարությունները հաճախ կարող են ոչ միայն ուղղակիորեն արտացոլել բանակցություն կոչված գործընթացի այսպես ասած իմիտացիոն բնույթը, այլ նաև քողարկել շատ կոնկրետ քննարկումներ, դրանք, այսպես ասած, հանրային աչքից ու ականջից հեռու պահելով:
Ինչ խոսք, հատկապես հանդիպման տաք հետքով շատ դժվար է ասել, նույնիսկ եզրակացնել, թե հատկապես որ դեպքի հետ գործ ունենք Սարգսյան-Ալիև հանդիպմանը հաջորդած համանախագահների այս հայտարարության մեջ: Մյուս կողմից, հայտարարությունից շատ ավելի խոսուն էր թերևս տարածված լուսանկարը, որտեղ Սարգսյանն ու Ալիևը այսպես ասած ջերմ և ուրախ զրուցում են բացօթյա պայմաններում, դեմ առ դեմ: Այդ ջերմությունը և ուրախությունն անկասկած ոգևորիչ և գոհացնող է, եթե տարածվում է ընդհանուր իրավիճակի վրա և եթե դրան չի հաջորդելու որևէ ողբերգական միջադեպ սահմանին: Առավել ևս, երբ ընդամենը մի քանի օր առաջ ադրբեջանական կրակոցի զոհ էր դարձել հայկական զինուժի 19-ամյա զինծառայողը՝ ինժեներական աշխատանք կատարելիս: Իսկ դա էլ տեղի ունեցավ այն բանից հետո, երբ Սարգսյանն ու Ալիևը ունեցան դիվանագիտական բավական կոշտ փոխհրաձգություն: Այնպես որ, եթե ներկայումս նրանք ունենում են ջերմ և ուրախ առանձնազրույց, ապա դա միանգամայն ողջունելի է այն դեպքում, երբ նույն կերպ ջերմությունը և ուրախությունը տարածվելու է սահմանի իրավիճակի վրա և ընդհանրապես հակամարտության մթնոլորտի վրա:
Ավելի կոնկրետ, եթե Ադրբեջանի իշխանությունը Բաքու վերադառնալով չի անցնելու ավանդական հայատյացությանն ու սահմանային մարդասպանությանը: Որովհետև, եթե դա չի երաշխավորվելու, ապա Ժնևում եվրոպական տաք արևի ներքո Սարգսյանի և Ալիևի ջերմ առանձնազրույցը վերածվում է ցինիզմի, այն մարդկային ողբերգության ֆոնին, որ արձանագրվում է Ադրբեջանի քաղաքականության հետևանքով: Իսկ դա էլ իր հերթին նշանակում է, որ Սարգսյանը Ալիևի կողքին եվրոպական արևի տակ այդ տեղով ու ժպիտով պարզապես, այսպես ասած, ավանսով լեգիտիմացնում է նրա ապագա սպանությունները սահմանին: Այստեղ է կարևոր հարցերից մեկը, որ թերևս պետք է հուզի հայաստանյան հասարակությանը Սարգսյան-Ալիև հանդիպումից հետո, և հատկապես այդ հանդիպման մասին ամենախոսուն ցուցիչի՝ տարածված լուսանկարից հետո: Մյուս կողմից, այդ հանգամանքը առկա իրավիճակի ֆոնին ևս մեկ անգամ բերում է պարզ մի ճշմարտության, որ Հայաստանի հանրության համար անբեկանելի դարձավ դեռևս Ապրիլյան պատերազմից՝ Հայաստանի հասարակությունը, Հայաստանն ու Արցախը գործնականում չունեն «կարգավորման» հարցում որևէ այլ տեղում անելիք, քան հենց Հայաստանում ու Արցախում՝ կյանքի արդիականացման, տնտեսական զարգացման, արդարացի կառավարման, սոցիալական արդարության ուղղությամբ քայլերից բացի, հետևողական և անընդհատ քայլերից բացի, որը նշանակելու է թե՛ պետության թիկունքի, տնտեսության, թե՛ առաջնագծի, այսինքն՝ պետության ու զինվորի անվտանգության ամրապնդում:
Միայն այդ քայլերը ներսում անելուց հետո Սերժ Սարգսյանը դրսում կստանա Ալիևի հետ որևէ ծառի տակ ուրախ և ոգևորված զրուցելու այսպես ասած համապարփակ իրավունք: Սրան զուգահեռ, այդ խնդիրները լուծելու համար Հայաստանին իհարկե պետք է խաղաղություն սահմանին, կայունություն տարածաշրջանում: Եվ այդ տեսանկյունից, Ժնևի հանդիպումը, համենայնդեպս, առաջին ազդակներից դատելով, տալիս է հիմք եզրակացնելու, որ եթե չի արձանագրվել հիմնարար առաջընթաց, ապա գոնե կա տեսանելի հեռանկարում ներկայիս թեկուզ հարաբերական անդորրը պահպանելու հնարավորություն: Ամբողջ խնդիրը այն է, թե Հայաստանն ինչպես է օգտագործելու այդ ժամանակը հենց ներքին խնդիրները լուծելու համար: Թեև, չկա իհարկե ներքին և արտաքին խնդիր, կա պետական քաղաքականություն և ըստ այդմ՝ խոսքը պետական քաղաքականության արդյունավետության բարձրացման մասին է՝ թե՛ ներքին, թե՛ արտաքին ուղղությամբ:
