«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ԱԺ «Ծառուկյան» խմբակցության պատգամավոր, ԵԽԽՎ-ում հայկական պատվիրակության անդամ Նաիրա Զոհրաբյանը:
– Եվրոպայի խորհրդի Խորհրդարանական վեհաժողովը՝ ԵԽԽՎ-ն, ընդունեց ընդդեմ Ադրբեջանի երկու զեկույց: Ադրբեջանը նշում է, որ հակաադրբեջանական արշավի հետևում Հայաստանն է կանգնած: Որքանո՞վ է շահեկան մեզ համար:
– Գիտեք, հակաադրբեջանական արշավի հետևում Ադրբեջանն ինչ ասես՝ կարող է տեսնել: Ադրբեջանի մշտական հաճախորդ, այլևս ԵԽԽՎ նախկին նախագահ Պեդրո Ագրամունտը ևս իր պաշտոնանկության հետևում տեսնում էր Սորոսի և հայկական լոբբիի համագործակցությունը: Այս ամբողջ նստաշրջանի ընթացքում Ադրբեջանը հակադարձելու մեկ լեյտմոտիվ ուներ, որ այս ամենի հետևում կանգնած է հայկական պատվիրակությունը, և հայկական պատվիրակությունը միջազգային բոլոր կառույցներում իսլամաֆոբիա է տարածում: Ադրբեջանն ամենաստոր տարբերակն է ընտրել. միջազգային կառույցներում բարձրաձայնված բոլոր խնդիրներին՝ Ադրբեջանի կոռուպցիոն սկանդալներին, Ադրբեջանում մարդու իրավունքների խայտառակ վիճակին, բանտերում մեռնող քաղաքական գործիչներին ու լրագրողներին, կոռուպցիայի արտահանմանը, որով զբաղված է Ադրբեջանը, այս ամենին փորձել է տալ կրոնական երանգավորում՝ ասելով, որ սա ընդամենը պայքար է իսլամի դեմ, սա ընդամենը պայքար է մեկ բանի համար՝ որ Ադրբեջանը դավանում է իսլամ: Սա, իհարկե, կատարյալ անհեթեթություն է: Եվ եթե նախկինում հայկական պատվիրակությունն էր փորձում շատ դեպքերում հողմաղացների դեմ պայքար մղել՝ ասելով, որ Ադրբեջանը Եվրոպայի խորհրդի մոնստր երկիրն է, որը հասել է դեգրադացման վերջին աստիճանին, և շատ դեպքերում մեզ մեղադրում էին կողմնակալ լինելու մեջ, այսօր այն, ինչ մենք պետք է ասեինք, վերջին շրջանում ասում են եվրոպացի պատգամավորները, և ասում են շատ ավելի խիստ և շատ ավելի հստակ գնահատականներով՝ պահանջելով հստակ պատժամիջոցներ Ադրբեջանի հանդեպ:
Իհարկե, սա մեր զգոնությունը չպետք է թուլացնի, որովհետև մենք շատ լավ գիտենք՝ ում հետ գործ ունենք: Պատահական չեն նաև Ալիևի և իր վարչակազմի շանտաժները: Եթե հիշում եք, ընդամենը մեկ շաբաթ առաջ, երբ Ալիևն ընդունում էր ԵՄ քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի դեսպաններին, որոնց այնուհետև հանդիպել ենք ես և իմ գործընկերները Երևանում, հիշո՞ւմ եք՝ Ալիևի շանտաժը մինչև ԵԽԽՎ նստաշրջանի մեկնարկը, բառացի մեջբերում եմ. «Եթե Ադրբեջանը դուրս գա ԵԽ-ից, մեր երկրում դա ոչ մեկին չի մտահոգի, մենք ոչ ավելի լավ կապրենք, ոչ ավելի վատ, ոչ ավելի հարուստ կապրենք, ոչ ավելի աղքատ»: Հիշեցնենք, որ սա ԵԽ անդամ Ադրբեջանի նախագահի հայտարարությունն էր: Սա շանտաժ էր ԵԽԽՎ-ին, որ եթե զեկույցներն ընդունվեն այն ձևակերպմամբ, որ կան, ապա Ադրբեջանը կարող է նման հարց քննարկել: Բայց շանտաժը չանցավ, և զեկույցները ընդունվեցին ոչ միայն այն ձևակերպումներով, ինչպես նախատեսված էին, այլև շատ ավելի խստացված ձևակերպումներ ներառվեցին զեկույցում: Եվ այսօր վերջին նիստի իմ ելույթում կոչ եմ արել ԵԽԽՎ-ին սկսել հետաքննություն բուլղարական «Տրուդ» թերթի լրագրողի վերլուծության հիման վրա, ըստ որի՝ պաշտոնական Բաքուն, օգտագործելով դիվանագիտական չվերթները, ավելի քան 3 տարի Արևելյան Եվրոպայի երկրներից զենք է մատակարարում ողջ աշխարհի հակամարտության գոտիներ։ Ըստ անցկացված հետաքննության՝ Ադրբեջանի պետական Silk Way Airlines ավիաընկերությունը դիվանագիտական չվերթների քողի տակ իրականացրել է առնվազն 350 թռիչք և յուրաքանչյուր չվերթի ժամանակ ահաբեկիչներին է մատակարարել մի քան տասնյակ տոննա ծանր զենք և զինամթերք։
Եվ ադրբեջանական պատվիրակները այնքան ցինիկ էին, որ խոսում էին ահաբեկչությունից և ահաբեկիչներից՝ նկատի ունենալով Հայաստանը: Այսպիսի ծիծաղելի մանիպուլյացիաները այլևս զրոյական ազդեցություն ունեն, ինչպես զրոյական ազդեցություն ունեն Ալիևի շանտաժները, որ իրենք դուրս կգան Եվրոպայի խորհրդից:
– Հակաադրբեջանական տրամադրությունները ԵԽԽՎ-ում արդյոք նպաստավոր պայմաննե՞ր են ստեղծում մեզ համար:
– Ես փորձ չէի անի միջազգային կառույցներում աշխատանքը բաժանել մեզ համար նպաստավոր կամ ոչ նպաստավոր ժամանակաշրջանների: Աշխատող մարդու համար բոլոր ժամանակներն էլ նպաստավոր են: Մենք պետք է հասկանանք, որ ունենք գերզգայուն խնդիրներ՝ ԼՂ հարցը, ներքին և արտաքին բազմաթիվ մարտահրավերներ: Ուստի միջազգային կառույցներում մենք մեկ րոպե անգամ մեր զգոնությունը չպետք է թուլացնենք: Հաշվի առնենք, որ Ադրբեջանը ոչինչ չի խնայում Ղարաբաղյան հակամարտության էությունը և փիլիսոփայությունը միջազգային կառույցներում խեղաթյուրելու համար՝ չնայած բացահայտված «Ադրբեջանական լվացքատան» սկանդալին, շարունակելու է արտահանել կոռուպցիան՝ գնելով եվրոպացի պատգամավորներ:
– Բայց աշխատաոճում կարծես թե նկատվում է փոփոխություն, երբ խնդիրը կանխվում է հենց հանձնաժողովում և լիագումար նիստ չի հասնում: Մասնավորապես, երկու հակահայկական խնդիր կանխվեց միգրացիոն և սոցիալական հանձնաժողովներում:
– Այո, շատ ճիշտ եք նկատել, երկու նման խնդիր եղավ՝ մեկը միգրացիայի հանձնաժողովում, մյուսը՝ սոցիալականում, որը դեռ զեկույց պետք է դառնար հունվարին, և մեզ համար ակնհայտորեն լրջագույն գլխացավանք էին դառնալու այստեղ մի քանի վտանգավոր ձևակերպումները: Եվ հնարավոր եղավ կանխել այդ ձևակերպումները հանձնաժողովների մակարդակով:
– Տիկին Զոհրաբյան, ԵԽԽՎ նախկին ղեկավար Հերմինե Նաղդալյանը թերթերից մեկի հետ զրույցում ասել է, որ հայկական պատվիրակության համար ամենածանր ժամանակահատվածը 2014-16 թվականներն են եղել: Համամի՞տ եք արդյոք:
– Գիտեք, ես մեկ բան կարող եմ ասել. հայկական պատվիրակության համար միջազգային կառույցներում՝ լինի ԵԽԽՎ, թե միջազգային որևէ այլ կառույց, ռելաքսի ժամանակաշրջան երբեք չի եղել, չկա և չի լինելու՝ հաշվի առնելով մեր լրջագույն խնդիրները և առաջին հերթին Լեռնային Ղարաբաղի խնդիրը, հաշվի առնելով մեր ներքին և արտաքին բազմաթիվ մարտահրավերները և հաշվի առնելով այն, որ կոռուպցիա արտահանող Ադրբեջանը ո՛չ երեկ, ո՛չ այսօր և ոչ էլ վաղը, չնայած եվրոպական մասշտաբի մեծ կոռուպցիոն լվացքի հետ կապված սկանդալին, չի նահանջելու և շարունակելու է լրջագույն խնդիրներ ստեղծել միջազգային կառույցներում: Ուստի ես պատվիրակության աշխատանքը ժամանակաշրջանների չէի բաժանի, որովհետև ինձ համար, որպես պատվիրակության անդամի, նույնքան ծանր և լարված էր մարտի մեկից հետո աշխատանքը միջազգային կառույցներում և ԵԽԽՎ-ում, նույնքան լարված էր այն ժամանակ, երբ օրակարգ մտավ Վոլտերի և Մարկովիչի զեկույցը, և նույնքան ծանր և պատասխանատու է նաև այսօր: Կրկնում եմ՝ միջազգային հարթակներում ռելաքսի ժամանակաշրջան չի եղել, չկա և երբևէ չի լինելու: