«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է «Բազմազգ Վրաստան» նախաձեռնության ղեկավար Առնոլդ Ստեփանյանը։
– Ջավախքի Գումբուրդո գյուղում տեղի ունեցած միջադեպի կապակցությամբ Վրաստանի Պատրիարքարանում հոկտեմբերի 6-ին կայացել է հանդիպում Վրաստանի Ուղղափառ եկեղեցու և Հայ Առաքելական եկեղեցու ներկայացուցիչների միջև: Տարածված հաղորդագրության մեջ նշվում է, որ Վիրահայոց թեմը Գումբուրդոյի տաճարի նկատմամբ որևէ հավակնություն չունի և այն համարվում է վրացական։ Կարո՞ղ ենք ասել, որ սրանով իրավիճակը կհանդարտվի և նոր բախումներ առաջիկայում գոնե չեն լինի։
–Նախ ուզում եմ ընդգծել՝ միանշանակ է, որ այդ եկեղեցին վրացական է և այն կառուցվել է որպես վրացական, եկեղեցու բոլոր ատրիբուտները հուշում են, որ այն վրացական է՝ ճարտարապետությունը, վրացական գրառումները և մնացած ամեն ինչը։ Հանդիպման ընթացքում, փաստորեն, դա է արձանագրվել։ Ժողովրդի մի մասը՝ այն հատվածը, որն ուզում է խաղարկել իրավիճակը՝ բնականաբար բացասական է վերաբերում այդ հայտարարությանը, բայց ընդհանուր առմամբ, ես կասեմ, որ տվյալ պահին շատ ճիշտ հայտարարություն ու դիրքորոշում է։ Եթե անկեղծ ասեմ՝ ինձ համար մի փոքր անսպասելի էր, որովհետև մտածում էի, որ նման քայլի չեն գնա, բայց միանշանակ ողջունում եմ։ Տվյալ դեպքում այդ քայլը թույլ կտա իրավիճակը հանդարտեցնել։ Ռադիկալ հատվածն իհարկե տրամադրված է նաև հետագայում սրացնել հայ-վրացական հարաբերությունները, բայց ըստ իս՝ այդ ծայրահեղականները, վաղ թե ուշ, ստիպված կլինեն համակերպվել ու ընդունել, որ նման դիրքորոշումը կարող է ամբողջ տարածաշրջանում լարվածության հանգեցնել, իսկ դա ոչ մի կողմի համար դրական լինել չի կարող։
-Կարծում եք՝ այդ ռադիկալ թևն ուղղորդվա՞ծ է գործում։
-Ըստ իս՝ ռեալ իրավիճակը պարզ կլինի հոկտեմբերի 21-ին անցկացվելիք ՏԻՄ ընտրություններից հետո։ Ես չեմ բացառում, որ կան խմբեր, որոնք օգտվում են նախընտրական իրավիճակից ու լարում են իրավիճակը։ Կարծում եմ՝ հոկտեմբերի 21-ին պարզ կլինի՝ ով է իսկապես ուզում լարել իրավիճակը, ով է ուզում քաղաքական միավորներ հավաքել, և ով չհասկանալով խնդիրը՝ ընդամենը ներգրավվել է այնտեղ, որովհետև այնտեղ կա որոշակի մասսա։ Այսինքն՝ պատկերը արդեն ընտրություններից հետո վերջնական պարզ կդառնա։
Եվս մեկ անգամ ուզում եմ ընդգծել, որ Վիրահայոց թեմը շատ համարձակ քայլ է արել, բավականին դժվար է նման քայլ անել՝ ես նման քայլ չէի սպասում, բայց միանշանակ ողջունելի է և կունենա իր դրական հետևանքները։
-Գումբուրդոյում և առհասարակ Ջավախքում կայանալիք ընտրությունների հետ կապված ի՞նչ տրամադրություններ կան։
–Իհարկե կանխատեսումներ անելն անշնորհակալ գործ է, բայց ես կարծում եմ՝ տվյալ դեպքում մրցակցությունը շատ բարձր է, կարող եմ ասել, որ երեք կամ չորս քաղաքական ուժ է մրցակցելու։ Հիմա ամենակարևորն այն է, որ ընտրությունները խաղաղ անցնեն ու թափանցիկ լինեն՝ ի դեպ Ախալքալաքում մեծ թվով դիտորդներ են լինելու և արդյունքները, ըստ իս, բավականաին հետաքրքիր են լինելու։ Այսպիսի բարձր մրցակցություն երբեք չի եղել։
-Իսկ առհասարակ՝ բնակչության տրամադրությունն ինչպիսի՞ն է, իշխանությունների գործունեությանն ինչպե՞ս են վերաբերում։
-Կոնկրետ Ջավախքում կա առանձին վերաբերմունք տեղական իշխանությունների և կենտրոնական իշխանությունների նկատմամբ։ Կենտրոնական իշխանության նկատմամբ, ըստ իս, վերաբերմունքն այնպիսին է, ինչպիսին որ կա ամբողջ երկրում։ Իսկ տեղական իշխանությունների նկատմամբ՝ ընտրությունները ցույց կտան։ Երևի թե առաջին անգամն է, որ կան շատ խաղացողներ, որոնք շատ ձայն կարող են հավաքել։ Տվյալ դեպքում չեմ բացառում, որ առաջին տեղը կարող է երկրորդից մեծ տարբերություն ունենալ, ոչինչ չեմ բացառում, քաղաքական ուժերն ակտիվ աշխատում են։ Ինչպես էլ ավարտվեն ընտրությունները, այն մրցակցությունը, որ հիմա կա՝ միայն հօգուտ բնակչության է, որովհետև այդկերպ ժողովրդավարաության մակարդակը բարձրանում է։