Thursday, 28 03 2024
17:30
Սեուլում ավտոբուսների վարորդները գործադուլ են հայտարարել
17:20
Բուլղարիայում տեղի կունենան արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ
Եվրանեսթում մենք կողմ ենք քվեարկել մեր ընդդիմադիրների առաջարկին, իրենք մերին`ոչ.շատ բան չփոխվեց
Բաքվի վարքագիծն անընդունելի է. Բաքոյանը՝ ԼՂ-ի նախկին ղեկավարներից հարցազրույցներ վերցնելու մասին
Իսրայելը հայտնել է Լիբանանից հրթիռների արձակման մասին
17:00
Live. «Առաջին լրատվական» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոն
Վրաստանը մտադիր է երկու տարվա ընթացքում 3,7 մլրդ լարի ծախսել կլիմայի փոփոխության դեմ պայքարի համար
ԵԱՏՄ-ից դուրս գալու հարց Հայաստանը չի քննարկում. ՔՊ պատգամավոր
Օր առաջ հայտարարել ռուսական ռազմակայանը ՀՀ-ից հանելու մասին. Հայկ Միրզոյան
Անհապաղ դո՛ւրս գալ ՀԱՊԿ-ից և ԵԱՏՄ-ից. Ժողովրդավարական հասարակական-քաղաքական ուժերի հայտարարությունը
«Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են». Ռուբինյան
«Եվրամիությունը հիասթափեցրել է Վրաստանին». Պապուաշվիլի
Մենք Հայաստանին օգնելու պարտականություն ունենք ագրեսորի դեմ պայքարում․ Անն-Լորանս Պետելի հարցազրույցը
Բաքուն «ջրային ագրեսիա» է նախապատրաստում
Ղրղզստանը հայտնել է ՌԴ-ում ահաբեկչություններին մասնակցելու համար երկրի քաղաքացիներին հավաքագրելու փորձերի մասին
Բրյուսելյան սեղանին երաշխիքների փաստաթուղթ կլինի. Բաքվի նկրտումները չեն հաջողվելու
16:07
ՌԴ արտաքին հետախուզության ղեկավարն այցելել է Հյուսիսային Կորեա
Ոսկեպարում սադրիչներ են վխտում. ռուսների ձեռքի գործն է
Գյումրիում հանրային սննդի օբյեկտը կվերսկսի իր գործունեությունը
Այն ինչ ստացանք Արցախում, ստանալու ենք նաև ՀՀ-ում՝ եթե այս տեմպերով շարունակենք. Ստյոպա Սաֆարյան
Մնանք ՌԴ-ի հետ, կմնանք Ռուսաստան-Թուրքիա-Ադրբեջան եռանկյունում, որտեղ խնդիրները կլուծվեն մեր հաշվին
Ավարտվել է Հրազդան քաղաքի 64–ամյա բնակչի սպանության դեպքի առթիվ նախաձեռնված քրեական վարույթի նախաքննությունը
Ո’չ Կոնսերվատորիան, ո’չ «Գոյ» թատրոնը չեն ընդունում ձեր որոշումը. պատգամավորը՝ ԿԳՄՍ նախարարին
Կրթությանը հատկացվող բյուջեն 38%-ով ավելացել է՝ 2023-ի համեմատ. ԿԳՄՍ նախարարի հաշվետվությունը՝ ԱԺ-ում
15:30
Արտասահմանյան ընկերությունների վնասները ՌԴ-ի շուկայից հեռանալու պատճառով գերազանցել են 107 մլրդ դոլարը. Reuters
15:20
«Ռուսաստանը մեկ ամսից ավել գիտեր ահաբեկչության նախապատրաստման մասին». Բուդանով
Ադրբեջանի ՄԻՊ-ը Ստեփանակերտում հանդիպել է այնտեղ մնացած հայերին
Վաշինգտոնի արձագանքը Բաքվի շանտաժին
14:50
Գազայի հիվանդանոցների ⅔-ը չեն գործում. ՄԱԿ
«Մանրամասներ»․ Դավիթ Ստեփանյանի հետ

«Ելք»-ի նախաձեռնությունը ռուսներն ընկալեցին որպես հարված թիկունքից, բայց պետք է հստակեցնել՝ ինչո՞ւ դուրս գալ, և ինչո՞ւ հիմա

«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոնի ղեկավար Արթուր Ղազինյանը:

Պարոն Ղազինյան, «Ելք» խորհրդարանական խնբակցությունը ներկայացրել է ԵՏՄ-ից դուրս գալու նախագիծ: Այս հարցի արծարծումը որքանո՞վ է հետաքրքիր, եթե խորհրդարանի պատերից դուրս նայենք:

– Եվրասիական տնտեսական միություն չմտնելու նախաձեռնությունը վաղուց կա՝ սկսած 2013-ի սեպտեմբերի 3-ի հայտարարությունից հետո: Քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչները, փորձագիտական շրջանակները պնդում էին, որ Հայաստանը ԵՏՄ-ում անելիք չունի, դա չէր կարելի համեմատել ԵՄ-ի հետ ասոցացմանը: Այդ հարցը, սակայն, քաղաքական օրակարգ չմտավ և այդպես էլ մնաց փորձագիտական մակարդակում: Հայաստանը դարձավ Մաքսային միության անդամ, ապա դարձավ Եվրասիական տնտեսական միության համահիմնադիր պետություն, և ներկայումս ունենք մի իրավիճակ, երբ Հայաստանը հանդիսանում է լիիրավ անդամ այդ միությանը: ԵՏՄ-ից դուրս գալու նախաձեռնությունը պետք է լինի, բայց ցանկալի է տեսնել, թե ինչ հիմնավորում է ներկայացվում այս պնդմանը:

Ինչո՞ւ հիմա և ի՞նչ փոխվեց այս 4 տարիների ընթացքում, որ որոշեցինք, թե քաղաքական օրակարգ պետք է մտնի ԵՏՄ-ից դուրս գալու հարցը: Օրինակ՝ ունենք տնտեսական նահա՞նջ, կամ՝ ԵՏՄ կանոնները չե՞ն աշխատում, կամ՝ խոչընդոտներ կա՞ն, որոնք թույլ չեն տալիս զարգացումը: Սրանք կարող են լինել պատճառներ, որ Հայաստանը այդ հարցը բարձրացնի հատկապես ընդդիմության մակարդակով: Բայց այս պահի դրությամբ ես չեմ տեսնում հստակ հիմնավորումներ, նախապայմաններ՝ դրա մասին խոսելու համար: Կարծում եմ, որ «Ելքը» կհրապարակի պատճառները, մոտիվացիան՝ այս փուլում նման նախաձեռնությամբ հանդես գալու համար: Բայց կարծում եմ, որ կարելի էր սկսել ԵՏՄ-ում Հայաստանի անդամակցության կասեցումից: Կարելի էր նախաձեռնել Հայաստանի անդամակցության կասեցումը՝ դրանով իսկ գոնե որոշակիորեն հետ բերելով ԵՏՄ-ին տրված տնտեսական ինքնիշխանության կոնկրետ զանգված, որը թույլ կտար Հայաստանին հարևան երկրների հետ ինքնուրույն բանակցել իր առևտրային քաղաքականության շուրջ: Ինչևէ, ներկայումս գնում է այդ գործընթացը, մտել է քաղաքական օրակարգ, և կրկնում եմ՝ կցանկանայի, որ ավելի հիմնավորված լիներ, պատճառաբանված, թե ինչու հիմա:

– Սա ընդամենը 9 պատգամավոր ունեցող խմբակցության նախաձեռնություն է, և հասկանալի է, որ այն լայն շրջանակներում տարածում չի ունենա: Սակայն այս օրերին մենք ռուսական կողմից շատ ագրեսիվ արձագանքներ ենք ստանում: Ինչ եք կարծում՝ ի՞նչ մտավախություններ կան Մոսկվայում:

– Իմ կարծիքով՝ ռուսական քաղաքական իսթեբլիշմենթի համար բավական կտրուկ և անսպասելի էր այսպիսի նախաձեռնությունը: Այդպիսի նախաձեռնություն Ռուսաստանը կարող էր ակնկալել Բելառուսից, Ղազախստանից, Ղրղզստանից, բաց ոչ Հայաստանից, որովհետև Ռուսաստանում հավատացած են, որ Հայաստանը իր ուղնուծուծով նվիրված է Ռուսաստանին: Նրանք հավատացած են, որ Հայաստանում հակառուսական որևէ տրամադրություն չի առաջանա կամ ԵՏՄ-ից դուրս գալու, ՀԱՊԿ-ի հետ կապված որևէ խնդիր չի առաջանա: Այս հանգամանքը իրենք կարող են որակել հերթական հարված թիկունքից: Եվ հիմա ռուս փորձագիտական շրջանակների կողմից այդ արձագանքը վկայում է, որ դա շատ ցավոտ է իրենց համար: Իսկ ինչ վերաբերում է հայազգի քաղաքական գործիչներին, օրինակ՝ Միհրանյանին, ապա ինձ նրանց վարքագիծը հասկանալի է: Նրանք երբևէ Հայաստանի շահով չեն առաջնորդվել, նրանք երբևէ Հայաստանի կյանքով չեն ապրել, նրանց չի հետաքրքրում Հայաստանի քաղաքացու վիճակը: Նրանց համար կարևոր է, որ գտնվեն ռուսական մի տաք անկյունում և իրենց տնտեսական գործունեությունը ծավալեն: Ռուսաստանում ապրող հայերից քչերն են ապրում Հայաստանի կյանքով, քչերն են մտահոգված Հայաստանի ապագայով: Նրանց համար կարևորը իրենց տնտեսական անվտանգությունն է: Այդ պատճառով, եթե Հայաստանում հակառուսական տրամադրություններ լինեն, ապա առաջինը թիրախում կհայտնվեն Ռուսաստանում աշխատող հազարավոր հայրենակիցները: Իրար դեմ դուրս կբերվեն Ռուսաստանում ապրող հայերը և Հայաստանի հայերը:

Երբ Ռուսաստանի դեմ որևէ քայլ է արվում, անընդհատ մեջբերվում է այն, որ Ռուսաստանում միլիոնավոր հայեր կան, մտածեք նրանց մասին: Արդյոք վնասակա՞ր չէ այս մոտեցումը, քանի որ, օրինակ, նույն համայնքը ոչ մի անգամ չի ընդվզում, երբ նույն Ռուսաստանն, օրինակ, զենք է վաճառում Ադրբեջանին:

– Ռուսաստանում ապրող հայկական համայնքը տարբերվում է Եվրոպայում ապրող հայկական համայնքից: Օրինակ՝ Միացյալ Նահանգներում ապրող հայկական համայնքն ունի իր օրակարգը, ապրում է Հայաստանի կյանքով, լոբբիստական կազմակերպություններ է հիմնադրում, ֆինանսավորում, նահանգներում Լեռնային Ղարաբաղի ճանաչման, Ցեղասպանության ճանաչման հարցերն է բարձրացնում, որը տեղի չի ունենում Ռուսաստանում: Որքան էլ հաջողված գործարար լինի, որքան էլ մեծ լինի նրան բիզնեսը՝ նա նման հարցեր չի բարձրացնում Ռուսաստանում, քանի դեռ իրեն չեն հանձնարարել, որ ֆինանսավորի քաղաքական ուժերի կամ փորձագետների, որոնք կբարձրացնեն Լեռնային Ղարաբաղի անկախության ճանաչման, Ցեղասպանության ճանաչման, դատապարտման հարցը: Մենք, ըստ էության, սա ունենք: Անգամ ՌԴ նախագահը խոսեց այն մասին, որ Ռուսաստանում ավելի շատ հայ է ապրում, քան Հայաստանում: Դրանով նա ցանկացավ ասել, որ եթե իմ երկրում ավելի շատ հայ է ապրում, ապա թույլ տվեք ես ստանձնեմ Հայաստանի, հայերի կառավարման գործը և որոշեմ, թե ինչ է պետք հայերի համար: Սա միշտ է եղել սպառնալիք Հայաստանի համար: Հենց այս մոտեցումն էլ, սակայն, որոշիչ եղավ 2013 թվականի սեպտեմբերի 3-ին Ասոցացման համաձայնագրից հրաժարվելու և ԵՏՄ մտնելու որոշումը կայացնելու համար՝ աչքի առաջ ունենալով հայկական համայնքի ճակատագիրը այլ որոշում կայացնելու պարագայում:

Հիմա մենք ունենք ԵՄ-ի հետ նախաստորագրված համաձայնագիր, ակնկալվում է, որ նոյեմբերին այն կստորագրվի: Մի կողմից՝ կան կարծիքներ, որ այս համաձայնագիրն այնքան կարևոր չէ, որքան Ասոցացման համաձայնագիրն էր, մյուս կողմից էլ՝ կան կարծիքներ, որ Ռուսաստան-Արևմուտք լարված հարաբերությունների ֆոնին այս անգամ էլ է հնարավոր, որ խոչընդոտներ առաջանան: Այս պահի դրությամբ ստորագրման հնարավորությունը որքա՞ն եք գնահատում:

– Ճիշտն ասած, ես ունեմ որոշակի մտավախություն, թե ինչու այն նախաստորագրվեց փետրվարին և չհրապարակվեց դրանից հետո: Իսկ միջազգային իրավունքի տեսանկյունից նախաստորագրում նշանակում է, որ այլևս ոչ մի փոփոխություն այդ պայմանագրի մեջ իրականացնել հնարավոր չէ:  Հիմա ես չեմ կարողանում հասկանալ, թե ինչու է գաղտնի պահվում այդ պայմանագիրը: Դեմոկրատական հասարակարգում, իմ պատկերացմամբ, արտաքին գործերի նախարարը պետք է չիջներ հեռուստաէկրաններից և անընդհատ քարոզեր, բացատրեր, թե իրենից ինչ է ներկայացնում այս նոր համաձայնագիրը: Բայց տեսնում ենք, որ դա չկա, չի արվում: Պատճառների մասին չեմ կարող ասել: Ինձ հայտնի չէ: Տա Աստված, որ չունենանք անակնկալներ՝ ինչպես 2013-ի սեպտեմբերի 3-ին:

 

Բաժիններ
Ուղիղ
Լրահոս
Որոնում