Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքի իրացումը կենսական նշանակություն ունի՝ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայում հայտարարել է Սերժ Սարգսյանը՝ ասելով, որ դա ոչ միայն իր կարծիքն է, այլև համայն հայության, և ինքն այդ առումով կրում է Հայաստան-Սփյուռք համաժողովի ուղերձը:
ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի ամբիոնից այդ հայտարարության մեջ անկասկած ուշագրավ է, որ Հայաստանը բարձր մակարդակով հնչեցնում է ինքնորոշման իրավունքի խնդիրը, սակայն միևնույն ժամանակ Երևանի պարագայում դա ամենևին նոր չէ: Նոր է թերևս այլ բան՝ համահայկական ուղերձի արձանագրումը ՄԱԿ-ի ամբիոնից, Գլխավոր ասամբլեայի առաջ: Այդպիսով Երևանը փաստացի միջազգային սուբյեկտություն է տալիս համաշխարհային հայկական գործոնին, միջազգային կարևոր հարթակում արձանագրում դրա գոյությունն ու հայկական պետականության գործիքակազմում դրա առկայությունը: Սարգսյանի ելույթում Ղարաբաղյան խնդրի մասով կարևորագույն առանցքը հենց այդ արձանագրումն է, ինչն աննախադեպ է:
Այն, որ Հայաստանի քաղաքականությունն իր գործիքակազմում անկասկած ներառել է համահայկական գործոնը, հայկական Սփյուռքը, լոբբիստական կազմակերպությունները՝ անկասկած գաղտնիք չէ, նորություն չէ, և այդ մասին գիտեն բոլոր միջազգային սուբյեկտները, որոնք կազմավորում են միջազգային քաղաքականության հիմնական գործընթացները: Ավելին, այդ սուբյեկտները հաճախ իրենք են աշխատում հայկական կազմակերպությունների հետ, ունենում տարբեր շփումներ: Տվյալ պարագայում առանձնահատկությունն այն է, որ Երևանը Ղարաբաղյան խնդրում իր դիրքորոշումը, այն է՝ ինքնորոշման իրավունքի կենսականությունը, հետևաբար դրանից աննահանջությունը, արձանագրում է համայն հայության անունից: Իսկ դա գործնականում նոր «մասշտաբ» է Ղարաբաղյան կարգավորման գործընթացում աշխարհի հետ հարաբերվելու իմաստով: Այսինքն՝ Երևանը կարգավիճակ է տալիս հայկական գործոնին:
Ինչի կարող է հանգեցնել, այսպես ասած, նորամուծությունը՝ դժվար է ասել, սակայն աներկբա է, որ այդպիսով հայկական դիրքորոշումն իհարկե ստանում է առավել ամուր հիմք կամ հենք: Ընդ որում, ամուր ոչ միայն մասշտաբային կամ քանակային, այսպես ասած, բազային տեսանկյունից, այլ նաև այն, որ այդ մասշտաբը կամ քանակը ներկայացված է ոչ միայն հայկական պետական միջավայրում, այլև տարբեր պետություններում, տարբեր կարգավիճակներով:
Այլ կերպ ասած՝ նոր հայտով կամ պետական քաղաքականության նոր մասշտաբի ձևակերպումով Երևանը ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայից ամրագրում է Ղարաբաղյան խնդրում նոր առաջնահերթություն իր համար, որի իմաստը այն է, որ Երևանն այսպիսով Ղարաբաղյան խնդրում իր դիվանագիտության հիմնական ուղղություն դիտարկում է ոչ թե հակամարտության մյուս կողմը, բանակցային, այսպես ասած, սուբյեկտ դիտարկում է ոչ թե Ադրբեջանին, այլ այն տերությունները, որտեղ ներկայացված է համահայկական ռեսուրսը:
Ադրբեջանի ուղղությամբ, ենթադրաբար, պետք է արտահայտվի արդեն նոր վեկտորներով աշխատանքի արդյունքը:
