Որպես կանոն, հոգևոր առաջնորդների մասին մեր հրապարակումներում ձգտում ենք առավելագույն զսպվածություն ցուցաբերել` նրանց կերպարը վեր դնելով քաղաքականությունից, ընթացիկ մանր ու մեծ հաշիվներից: Սակայն երբեմն այդ սկզբունքը չի աշխատում, երբ հոգևորն` իր վարքագծով և խոսքով, ինքն է իրեն խառնում քաղաքական հաշիվներին, ցած է իջնում բարձունքից` մարմնավորելով կուսակցական գործչի կերպար, որի խոսքը ենթակա է քաղաքական հարափոփոխ իրավիճակի տրամաբանությանը:
Մեծի Տանն Կիլիկիո Արամ Ա կաթողիկոսը երբեմն կուսակցական գործչի տպավորություն է թողնում` ավելի բացահայտ դարձնելով Անթիլիասի նկատմամբ ՀՅԴ-ի անթույլատրելի քաղաքական վերահսկողությունը: Արամ Ա-ի «ընդդիմադիր» ելույթները սովորական են դարձել, երբ ՀՅԴ-ն կոալիցիայից դուրս է կամ կոալիցիայում ունի պրոբլեմներ:
Արամ Ա-ն դարձել է այն խոսափողներից մեկը, որի միջոցով Դաշնակցությունն իր խոսքը հասցնում է Սերժ Սարգսյանին: Հարյուր անգամ կաթողիկոսը քարը քարի վրա չի թողել և քննադատել է իշխանությունների քաղաքականությունը, սակայն նույն այդ իշխանության բարձրաստիճան ներկայացուցիչների հետ ողջագուրվել է «համազգային» առիթների դեպքում:
Արամ Ա-ն այսօր` Հայաստան-Սփյուռք վեցերորդ համաժողովում, կրկին դատավորի կեցվածքով խոսել է արտագաղթի մասին ու առնվազն տարակուսելի է, որ այս խնդիրը կաթողիկոսը չի բարձրացնում յուրային դաշնակցական միջավայրում, երբ ՀՅԴ-ն, որպես կոալիցիոն կուսակցություն, նույնքան պատասխանատու է այսօրվա ողբերգական վիճակի համար: Կամ ինչպե՞ս հասկանալ Արամ Ա-ի խիստ քննադատությունն ու միաժամանակ` նրա ողջագուրումն իշխանության հետ:
Հոգևոր առաջնորդի ինչի՞ն են պետք այդ էժան քաղաքական դիվիդենտները, երբ նա շատ ավելի տարողունակ առաքելություն ունի ազգային, հոգևոր կյանքում: Այդ ի՞նչ անպատասխանատու և անպատվաբեր մղում է դրդում Արամ Ա-ին` ամեն բան անել Գարեգին Բ-ից տարբերվելու, նրա ֆոնին ավելի դրական երևալու համար: Արդյո՞ք դա է պատվելի Արամ Ա-ի հոգևոր ծառայության խորհուրդը, համազգային միասնության տեսլականը: Միևնույն է` Արամ Ա-ի ջանքերն անկարող են սրբագրել պատմությունն ու ակնհայտ փաստերը:
Բոլոր դեպքերում` Գարեգինը Բ-ն է Ամենայն Հայոց կաթողիկոսը, Արամ Ա-ն էլ մնում է այն հոգևոր գործիչը, ով Գարեգին Ա-ին փոխարինել է Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսի պաշտոնում այն ժամանակ, երբ եկեղեցու միասնության հնարավորություն կար ու հենց նրա նշանակումով դաշնակցականները խաչ դրեցին Հայ Եկեղեցու միավորման պատմական շանսի վրա:
Լուսանկարը՝ Photolure-ի