ԵԱՀԿ Մինսկի խմբում ամերիկացի համանախագահ Ռիչարդ Հոգլանդն օրերս «Ամերիկայի ձայն»-ի հայկական ու ադրբեջանական ծառայություններին հարցազրույց է տվել, որում շեշտել է, որ ԼՂ հակամարտության կարգավորման համար եկել է վստահության ամրապնդմանն ուղղված քայլերի կատարման ժամանակը:
«Գիտակցում եմ, որ այս պահին բարդ կլիներ հասնել ամբողջությամբ ապառազմականացման, չնայած որ դա շատ ցանկալի է: Սակայն մենք պետք է նվազեցնենք ռազմական բախումների հավանականությունը»,- ասել է ամերիկացի համանախագահը՝ հավելելով, որ առաջին հերթին անհրաժեշտ է սահմանամերձ և շփման գոտիներից հանել դիպուկահարներին և ավելացնել միջազգային դիտորդների թիվը, հատուկ սարքավորումներ տեղադրել: Ընդ որում, Հոգլանդը նաև արձանագրել է, որ Ղարաբաղյան կարգավորումը այն ոլորտն է, որտեղ ԱՄՆ-ը և Ռուսաստանը շարունակում են համագործակցել անգամ բարդ հարաբերությունների պայմաններում։
Արդյո՞ք Հոգլանդի վերջին նախադասությունը քաղաքական կոռեկտության դրսևորում է, թե՞ Վաշինգտոնն ու Մոսկվան իսկապես հակասություններ չունեն կարգավորման գործընթացում: Բարդ է հստակ պատասխան տալ այս հարցին, որովհետև առերևույթ երկու երկրների դիվանագետները կարծես թե աշխատում են համախոհության մթնոլորտում, մյուս կողմից՝ ռուս-ամերիկյան փոխվստահության մթնոլորտն այս պահին գտնվում է աննախադեպ ցածր մակարդակի վրա, ու նույն ԼՂ խնդրի կարգավորման գործընթացի վերաբերյալ երկու մայրաքաղաքներից հնչում են տրամագծորեն տարբեր շեշտադրումներ:
Հոգլանդն, ըստ էության, պնդել է Վիեննայի պայմանավորվածությունների կատարման անհրաժեշտությունը, ինչի մասին պաշտոնական Երևանը հետևողականորեն խոսում է մեկ տարուց ավելի: Բաքուն դեռ պաշտոնապես չի արձագանքել Հոգլանդի հարցազրույցին, սակայն ակնհայտ է, որ առաջնագծում հետաքննության մեխանիզմների ներդրմանը, Ադրբեջանից ոչ պակաս, ընդդիմանում է նաև Մոսկվան, որովհետև ստատուս քվոյի պահպանման միջազգային երաշխիքների ստեղծումը տարածաշրջանային խաղաղության նախադրյալներ կստեղծի, ինչն անիմաստ կդարձնի ռուսական սպառազինության մատակարարումը հակամարտության կողմերին և առհասարակ կհարվածի հակամարտությունը մոնոպոլ կառավարելու Մոսկվայի ձգտումներին:
Այն, որ Ադրբեջանն արհամարհում է Վիեննայի պայմանավորվածությունները, մեծապես պայմանավորված է հենց Մոսկվայի աջակցությամբ: Արդյո՞ք պատահական էր, որ հենց Հոգլանդի հարցազրույցին հաջորդեցին Կրեմլին մոտ կանգնած փորձագիտական շրջանակների կարծիքները, որ ժամանակն է կարգավորման գործընթացը տեղափոխել Մոսկվա-Բաքու-Ստեփանակերտ հարթություն:
Գուցե Մոսկվայում համարում են, որ կարգավորման գործընթացի վերաբերյալ Հայաստանի դիրքորոշումները ամերիկյան «գծի» մեջ են, և որոշել են հերթական սեպարատ նախաձեռնությամբ ոչ միայն կանխել Վաշինգտոնի հնարավոր ակտիվությունը կարգավորման գործընթացում, այլ նաև շանտաժ անել Երևանին՝ նրա արտաքին քաղաքականության նկատմամբ տոտալ վերահսկողություն հաստատելու նպատակով:
Ինչքանո՞վ է այս վարկածն իրական՝ պարզ կդառնա արդեն մեկ ամիս հետո, երբ հանդիպեն Նալբանդյանն ու Մամեդյարովը, և հնչեն նրանց, ինչպես նաև միջնորդների պաշտոնական հայտարարությունները:
