Երեկ կառավարության հերթական որոշմամբ, առաջիկայում Արագածոտնի մարզի մի շարք համայնքներում, այդ թվում՝ Աշտարակ քաղաքում գործող բժշկական կենտրոնները կօպտիմալացվեն, որի արդյունքում, ըստ գործադիրի, 200 միլիոն դրամ կխնայվի:
Մասնավորապես, առավել որակյալ և մատչելի բուժսպասարկում ապահովելու համար ուսումնասիրվել է «Աշտարակի բժշկական կենտրոն», «Ծաղկահովիտի բժշկական կենտրոն» ՓԲԸ-ների, «Ուշիի առողջության առաջնային պահպանման կենտրոն» ՀՈԱԿ-ի և «Մեծ Պարնիի առողջության կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի գործունեությունը: Ուսումնասիրությունից պարզվել է, որ «Աշտարակի բժշկական կենտրոն» և «Ծաղկահովիտի բժշկական կենտրոն» ՓԲԸ-ների ստացիոնար բաժանմունքները թերծանրաբեռնված են, «Ուշիի առողջության առաջնային պահպանման կենտրոն» ՀՈԱԿ-ում նվազել է կցագրված բնակչության թիվը, իսկ «Մեծ Պարնիի առողջության կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի մանկաբարձագինեկոլոգիական և ընդհանուր ստացիոնար բաժանմունքները թերծանրաբեռնված են, և արդիական է դարձել այդ բաժանմունքների հետագա գործունեության նպատակահարմարության խնդիրը:
Ընդունված որոշմամբ՝ օպտիմալացման գործընթացի արդյունքում կտնտեսվի շուրջ 200 մլն դրամ, ինչպես նաև կբարելավվի առողջապահական կազմակերպությունների ֆինանսական վիճակը: Ակնկալվում է, որ ընդունված որոշումը հնարավորություն կտա նշված առողջապահական ընկերություններում ապահովել առողջապահական և ֆինանսատնտեսական ցուցանիշների բարելավում, տարածքի բնակչությանը մատուցվող բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների որակի բարձրացում:
Այս համայնքներում, սակայն, դեմ են բժշկական կենտրոններն օպտիմալացնելու կառավարության որոշմանը: Որոշների բնակիչներն ու համայնքի ղեկավարները հորդորում են վերանայել որոշումը, այլապես «պերեվարոտ ա լինելու»:
«Բժշկական կենտրոնի անհրաժեշտությունը կա: Էսօր դրել են էս լեռնային գյուղի բժշկական կենտրոնը փակում են, որ ինչ անեն: Ուր են տանելու ժողովրդին: Մենք ինչ անենք, թողնենք փախնենք էս երկրից, որ գոհ մնան: Ես նախագահին նամակ եմ գրելու, որ ինձ ասի, թե մենք ուր թողնենք գնանք, որ իրենց նեղություն չտանք: Էս ինչ վիճակ է: Բա մեղք չեն էս ժողովուրդը: Մեզ դրել են սարեցիների տեղ, բայց չգիտեն ստեղ ինչ է կատարվում: Էս որոշումը կայացնելիս մեր կարծիքը չեն հարցրել, բայց ես իրենց ասում եմ, որ եթե հիվանդանոցը փակեն, սաղ ռայոնը ոտքի ա կանգնելու: Ես չեմ կարող իմ բնակչին 50 կիլոմետր հեռու տանել հիվանդանոց՝ կամ Սպիտակ, կամ Արթիկ: Ոչ մեկ դրա հնարավորությունը չունի»,- «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց Ծաղկահովիտ համայնքի ղեկավար Նորաին Հակոբյանը:
Գյուղապետի խոսքերով՝ իրենք, հարակից համայնքների ղեկավարներն ու բնակիչները պատրաստ են իրենց միջոցներով վերազինել բժշկական կենտրոնը, նոր սարգավորումներ գնել, ամսական որոշակի գումար հատկացնել կենտրոնին, միայն թե չփակվի: «Մենք պատրաստ ենք մեր միջոցներով պահել հիվանդանոցը, միայն թե չփակեն: Միակ բանը, որ մենք իրենցից խնդրում ենք, դա այն է, որ աշխատանքից հանեն ԲԿ-ի գլխավոր բժշկին, քանի որ, առաջնահերթ հենց նրա մեղքով է կենտրոնը փակվում, մնացած ամեն ինչը մենք կանենք: Ես սարքավորումներն իմ հաշվին դրսից կբերեմ, կվերազինեմ: Հարակից համայնքի ղեկավարներն էլ խոսք են տվել, որ ամեն մեկը մի կաբինետ կսարքի, կնորոգի ու կվերազինենք տեխնիկայով: Այստեղ 15-16 հազար բնակիչ է ապրում, և նրանց առանց հիվանդանոցի թողնելը, անիմաստ է: Իսկ եթե փակվի, իմացեք, որ պատերազմ է լինելու: Պերեվարոտ է լինելու: Սաղ ոտքի կկանգնեն, և ես արդեն չեմ կարողանա նրանց դեմն առնել»,- նշեց գյուղապետը:
Մեծ Պարնիի համայնքապետը առաջինը մեզնից իմացավ, որ կառավարությունը պատրաստվում է օպտիմալացնել իրենց համայնքի բժշկական կենտրոնը, որից, գյուղապետի խոսքերով՝ օգտվում են հարակից 10-11 համայնքի բնակիչները, մոտ 16 հազար մարդ: «Մենք ունենք ծննդատուն, շտապօգնության ծառայություն, միայն վիրահատական բլոկ չունենք: Շատ հարմար է հարակից 11 համայնքներին: Ես՝ որպես բնակիչ և համայնքի ղեկավար, դեմ եմ այս որոշմանը: Մարդիկ էլ, երբ իմանան, վստահաբար դեմ են լինելու և մեծ աղմուկ է բարձրանալու»,- «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց համայնքի ղեկավար Գագիկ Պալյանը:
Համայնքապետի խոսքերով՝ կառավարությունից որևէ պաշտոնյա, առողջապահության նախարարն իրենց կարծիքը չեն հարցրել այս որոշումը կայացնելիս: Ոչ էլ որևէ ձևով տեղյակ են պահել, որ նման բան է նախատեսվում: «Մենք չենք իմացել, որ նման հարց է դրված: Չի կարող որևէ պաշտոնյա գտնվել, որը կարող է հավաստիացնել, որ որևէ հանրային ծանուցում կամ քննարկում եղել է, որի արդյունքում մեզ ասեին, որ, ասենք, 3 կամ 6 ամիս հետո բժշկական կենտրոնը փակվելու է: Ես անձամբ ձեզնից եմ իմանում, որ կառավարության վերջին նիստում նման որոշում է եղել օպտիմալացնել մեր առողջության կենտրոնը»,- նկատեց Պալյանը: Համայնքապետը դժվարացավ ասել, թե որքան մարդ պետք է օգտվի առողջության կենտրոնից, որ թերբեռնված չհամարվի, բայց պնդում է՝ կենտրոնից օգտվողներ կան, 11 համայնքից բնակիչներ են գալիս այս կենտրոն և փակման հետևանքով բնակիչները լուրջ փաստի առաջ են կանգնելու:
Մեծ Պարնիի բժշկական կենտրոնի փակվելուց հետո բնակիչները ստիպված կլինեն արդեն խնդիրների դեպքում դիմել Վանաձորի կամ Սպիտակի ԲԿ-ներ, որը ոչ բոլորին է հարմար:
Առողջապահության նախկին նախարար Արարատ Մկրտչյանը «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց, որ օպտիմալացումն ինքնին վատ բան չէ: Օպտիմալացումն արդյունավետ համակարգ ձևավորելու գործիք է, բայց այս դեպքում հարց է, թե որքանով է քայլը հիմնավորված, պատճառաբանված: «Կառավարության որոշումը զուտ տնտեսագիտական հիմնավորումներով է՝ թերբեռնված է, որը փակելով հնարավոր կլինի 200 միլիոն խնայել: Սա մի քիչ տարակուսանք է առաջացնում, քանի որ առաջին պլանում չի դրվում մարդը և մարդու առողջությունը: Իմ կարծիքով՝ մինչև այս որոշումը կայացնելը, նախ, պետք է նշվեր, թե ինչ քայլեր են կատարվել այդ բժշկական կենտրոնների արդյունավետությունը բարձրացնելու ուղղությամբ: Քայլեր արվե՞լ են, որ դրանք արդյունավետ գործեն, որոշակի ժամանակ ջանք գործադրե՞լ են, նոր մասնագետներ վերապատրաստե՞լ են, որի արդյունքում նոր հանգել են եզրակացության, որ այլ տարբերակ չկա, քան դրանց օպտիմալացումը: Այսինքն՝ օպտիմալացման որոշումը պետք է կայացվեր իմ թվարկված քայլերից հետո»,- նկատեց նախկին նախարարը:
Մեր դիտարկմանը, որ այդ քայլերը չեն կատարվել, և անգամ համայնքի ղեկավարները տեղյակ չեն կառավարության այդ որոշումից, Մկրտչյանը նկատեց. «Դա սխալ մոտեցում է: Ամեն համայնքի առանձնահատուկ մոտեցում պետք է ցուցաբերվի: Այսօր շատ համայնքներում, որտեղ բուժհիմնարկները օպտիմալացվում են, զարգացած չեն կոմունիկացիոն հնարավորությունները, որոնք համայնքը կապում են այն համայնքին իր խնդիրներով, առողջապահական խնդիրներով, և նոր գնալ օպտիմալացմանը: Ես խորհուրդ կտայի առաջնահերթ դիտարկել մարդուն, համայնքին»,- նկատեց Մկրտչյանը՝ հավելելով, որ գործադիրը տևական ժամանակ պետք է նաև քննարկումներ տաներ համայնքի ղեկավարության, ավագանու անդամների, բնակիչնեի հետ, քանի որ դրանք ընտրովի մարմիններ են, ժողովուրդն է ընտրել այդ ղեկավարին, որի հետ, փաստորեն, ՀՀԿ-ականները չեն քննարկում իրենց որոշումները:
Արարատ Մկրտչյանի խոսքերով՝ պարզ չէ նաև այն, թե կառավարությունն օպտիմալացման արդյունքում ուր է ուղղելու այդ 200 միլիոնը: Արդյո՞ք դրանով այդ համայնքներում որևէ այլ խնդիր է լուծվելու, թե՞ պարզապես գումարն ուղղելու են բյուջե և ուրախանալու են, որ 200 միլիոն դրամ էլ խնայեցին՝ հաշվի չառնելով այն հանգամանքը, թե այդ գումարն ինչի հաշվին խնայեցին: