ԱՄՆ նախագահ Թրամփն ազդանշան տվեց, որ Սիրիայի հարավ-արևմուտքից հետո զինադադարի մասին համաձայնագիր կկնքվի ևս մեկ շրջանում: Անցած շաբաթ ԴԱԻՇ-ի դեմ պայքարի կոալիցիայում ԱՄՆ հատուկ ներկայացուցիչ Բրեթ Մագքերքը նշեց, որ այդ նոր շրջանը կարող է Սիրիայի հյուսիսը լինել, որը կենսականորեն կարևոր նշանակություն ունի Թուրքիայի համար: Այս մասին գրում է թուրքական Habertürk պարբերականը:
Մագքերքը չճշգրտեց մանրամասները՝ չնայած իրեն ուղղված հարցերին, այնուամենայնիվ, հիմա աշխատանք է ընթանում զինադադարի ծրագրի վրա, որը կներգրավի Աֆրինը: Վաշինգտոնում գիտեն, որ դա անելն այնքան էլ հեշտ չի լինի, ինչպես Սիրիայի հարավ-արևմուտքում ձեռք բերված համաձայնագիրը: Հաղորդվում է, որ այդ ծրագրի վրա Ռուսաստանն էլ է աշխատում՝ միաժամանակ նախաձեռնվում են որոշ գաղափարներ, որոնք առաջարկվում է քննարկել:
Բարդ գործընթաց
Աղբյուրները Վաշինգտոնում, որոնք գիտեն նաև ռուսների առաջարկների մասին, հետևյալ տեղեկությունն են փոխանցել:
Սիրիայի հյուսիսում զինադադարի համար Վաշինգտոնը պետք է նկատի ունենա ինչպես Թուրքիայի, այնպես էլ՝ «Դեմոկրատական միություն» կուսակցության (PYD) / Ժողովրդական ինքնապաշտպանության ջոկատների (YPG) տագնապները: Վաշինգտոնում մտավախություն ունեն, որ Թուրքիան կարող է ցանկացած պահի գրոհել Աֆրինը, այդ դեպքում ԴԱԻՇ-ի դեմ YPG-ի գործողությունները կընդհատվեն:
Քննարկման համար առաջարկվող գաղափարները հնարավոր են համարում լուծում, որը կարող է նկատի առնել Թուրքիայի կարմիր գծերը PYD-ի / YPG-ի վերաբերյալ: Նախքան Ռաքքայի գրոհը սկսելը՝ Վաշինգտոնը սիրիացի քրդերին երկրի հյուսիսում տարածքների վարչական վերահսկողություն խոստացավ: Բայց նաև ամերիկյան վարչակազմը Թուրքիայից ազդանշան ստացավ այն մասին, որ Եփրատից արևմուտքը կարմիր գիծ է իր համար:
Միաժամանակ, Վաշինգտոնը չի ուզում, որ PYD-ն / YPG-ն, որոնց ինքն օգտագործում է որպես ցամաքային ուժ Սիրիայում, անցնեն Ռուսաստանի կողմը, եթե ինքը չպահի քրդերին տված խոստումը: Բացի դրանից՝ ստացվող տեղեկություններով՝ ռուսները շարունակում են կապ ունենալ YPG-ի հետ Աֆրինում:
Երբ քրդերը Վաշինգտոնին ասացին, որ իրենք ուզում են Եփրատից արևելք գտնվող շրջանը միավորել արևմտյան Աֆրինին, ԱՄՆ-ը չմերժեց ԴԱԻՇ-ի դեմ պատրաստվող գործողությունից առաջ: Բայց հիմա ԱՄՆ-ը լուծման այնպիսի ուղի է փնտրում, որը Թուրքիայի դժգոհությունը չի առաջացնի և չի նեղացնի YPG-ին:
Բանաձևերից մեկի համաձայն՝ քրդերին կթույլատրվի գերիշխանություն հաստատել արևելյան շրջանում՝ չանցնելով Եփրատից արևմուտք:
Մեծ ծրագիր
Բայց որպեսզի դա տեղի ունենա ԱՄՆ-ը ավելի լայնածավալ ծրագրի վրա է աշխատում:
1. Եփրատից արևելք միավորման ստեղծմանը հավանություն ստանալու համար YPG-ը իր բլոոր կապերը կխզի Քրդստանի աշխատավորական կուսակցության հետ, և նրանց շրջանից Թուրքիայի դեմ գրոհներ չեն լինի: Այս պահանջները խախտելու դեպքում ԱՄՆ-ը կխզի իր հարաբերությունները YPG-ի հետ և կդադարի օգնել նրանց:
2. Իսկ Թուրքիայից կարմիր գծերի պահպանման հետ կապված՝ կպահանջվի, որ Եփրատից արևմուտք Աֆրինի և արևելյան կողմի միջև շրջանը բաց և անվտանգ լինի քուրդ քաղաքացիական բնակչության տեղաշարժի համար:
Ռուսների դիրքորոշումը
Քանի որ այս ծրագիրը նաև պետք է ռուսների հաստատումը ստանա, Վաշինգտոնում ուշադիր հետևում են նաև նրանց դիրքորոշմանը: Ռուսները մի կողմից հասկացնում են, որ Թուրքիային չեն խանգարի Աֆրինում, մյուս կողմից շարունակում են աշխատել Աֆրինում YPG-ի տարրերի հետ կոորդինացմամբ:
Բացի դրանից՝ ԱՄՆ-ը ասում է, որ ռուսների հետ փոխգործակցում է Ռաքքայում: Քանի որ ռուսներին Թուրքիայի օգնությունն է պետք տարածաշրջանում, նրանք ասացին, որ կարող են մաքրել նրա ճանապարհը դեպի Աֆրին՝ չնայած YPG-ին:
Փոխարենը՝ և՛ ԱՄՆ-ը, և՛ Ռուսաստանը, ակնկալում են Թուրքիայի օգնությունն Իդլիբում լարվածության թուլացման գոտու ստեղծման հարցում, որտեղ գտնվում են Սիրիական ազատ բանակը և արմատական խմբերը:
Թուրքիային առաջարկում են՝ «Մեզ համար անվտանգ դարձրու Իդլիբը, և մենք քեզ համար պայմաններ կստեղծենք Աֆրինում»: Սիրիայի հարավ-արևմուքում զինադադարի մասին համաձայնագրից հետո ԱՄՆ-ի դեմ ռուսական քարտը խաղացնելու Թուրքիայի հնարավորությունները մեծապես կրճատվել են, գրում է պարբերականը:
Տարածաշրջանում Ռուսաստանը և ԱՄՆ-ը Թուրքիայի կարիքն ունեն: Որպեսզի զինադադար լինի առանց YPG-ի լրիվ բացառման, ԱՄՆ-ի մեծ ծրագիրը, որի մասին վերը նշվեց հոդվածում, պետք է գործի Ռուսաստանի աջակցությամբ:
