«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է քաղաքագետ Սուրեն Զոլյանը։
– Պարոն Զոլյան, մեկնարկել է «Սասնա ծռերի» գործով դատաքննությունը, զուգահեռ նաև Սէֆիլյանի դատավարությունն է ընթանում։ Կարծում եք՝ այս պրոցեսներն ընդվզումների առիթ կարո՞ղ են հանդիսանալ։
– Չեմ կարծում։ Ըստ իս՝ այս դատավարությունները կձգձգեն այնքան, մինչև հասարակության հետաքրքրությունը կկորի։ 1999 թվականի Հոկտեմբերի 27-ի Նաիրի Հունանյանի գործընթացն էլ ձգձգվեց, հասարակությունը հետաքրքրությունը կորցրեց։ Իմ կարծիքով՝ այս ամենն այդ սցենարի մեջ է մտնում՝ երգեր են երգում, դատավորն էլ անընդհատ նիստերը հետաձգելու առիթ կունենա։ Այդպես այնքան՝ մինչև հասնեն բուն էությանը։
– Ի՞նչ նկատի ունեք բուն էություն ասելով։
– Այսինքն՝ գործի նյութերը՝ ինչի մասին է խոսքը, ինչի համար է արվել։
– Իսկ Հոկտեմբերի 27-ի հետ համեմատությունն ըստ Ձեզ, որքանո՞վ է տեղին։
– Այնքանով, որ կարող է երկար ձգձգվել, և հասարակությունն էլ իր հետաքրքրությունը կկորցնի։
– Այս օրերին այդպիսի համեմատականներ շատ են անցկացվում։
– Պարզապես ձգձգվելու մասին եմ խոսում, դրա պատճառով հետաքրքրությունը կկորցնի հասարակությունը և ընդվզման առիթ չի լինի։
– Վարուժան Ավետիսյանը դատարանում զինված ապստամբության կոչ արեց։ Կարծում եք՝ դա ինչ-որ տանող ճանապա՞րհ է։
– Եթե մենք դա վերլուծենք՝ ապա համարյա թե կմոտենանք արգելված թեմաների, ինձ և ձեզ քրեական հոդված կհասնի։ Ես ուղղակի կարող եմ ասել, որ այսօր Հայաստանում այնպիսի համակարգ է ստեղծվել, որ իշխանափոխությունը չի փրկելու։ Իշխանափոխությունը պետք է կատարվի Հանրապետական կուսակցության ներսում, իսկ դրանից որևէ լավ բան սպասել պետք չէ։
– Նկատի ունեք 2018 թվակա՞նը։
– Կարող է 2018-ի ինտրիգը լինի, կարող է ավելի շուտ, ասենք՝ առողջական խնդիրներ լինեն։ Բայց մեխանիզմն այնպիսին է, որ հաջորդը պետք է գա նորից ՀՀԿ-ից, ինչն էլ հույս չի ներշնչում։
– Եթե 2018-ին Սերժ Սարգսյանն ամեն գնով ցանկանա պահպանել իշխանությունը, հասարակությունը կընդվզի՞ դրա դեմ։
– Չեմ կարծում, հասարակությունը հարմարվել է։ Եթե ընդզվզում լիներ, ապա պետք է լիներ սահմանադրական փոփոխությունների դեմ։ Այսինքն՝ եթե խոսում ենք բովանդակայինի մասին, ապա այդ ժամանակ արդեն պետք է ժողովուրդը փողոց դուրս գար։ Իսկ հիմա չի լինի նման բան։
– Կարծում եք՝ Սերժ Սարգսյանն ամեն դեպքում կմնա՞։
– Այլընտրանք չունի՝ ո՛չ ինքը, ո՛չ էլ համակարգը, որովհետև անգամ եթե ուզենա էլ՝ հանգիստ չի կարող հեռանալ, հազար ու մի խնդիր կա։ Պատկերացրեք՝ մեկը բնակվում է 10-րդ հարկում և որպեսզի ոչ ոք իրեն չանհանգստացնի՝ պայթեցնում է աստիճանները։ Հիմա մոտավորապես այդպիսի իրավիճակ է։ Կամ մեկ ուրիշ տարբերակ՝ որդնած տանձ, ոչ տանձը կարող է որդից ազատվել, ոչ էլ որդը տանձից կազատվի, որովհետև զբաղմունքը դա է։ Ու մինչև վերջ՝ տանձը կփտի, ինքն էլ կմեռնի։
– Նկատի ունեմ՝ Սարգսյանը կմնա վարչապետի՞ պաշտոնում։
– Ինչպես հասկացա՝ հստակություն չկա։ Տարբերակները շատ են, գուցե Ազգ-բանակի առաջնորդ, Գերագույն գլխավոր հրամանատար։ Օրինակ՝ Քադաֆին իր համար ոչ պաշտոնական պաշտոն էր հնարել, տիտղոս ուներ՝ լիբիական հեղափոխության առաջնորդ, մեզ մոտ էլ կարող է այդպես լինի։ Օրինակ՝ ոչ թե ՀՀԿ քաղբյուրոյի նախագահ, այլա Ազգ-բանակի առաջնորդ։ Դա տարբերակներից մեկն է, գուցեև վարչապետ դառնա։ Բայց ես դա հավանական չեմ համարում, որովհետև այդպիսով նա իր վրա պատասխանատվություն պետք է վերցնի, ինչից որ միշտ խուսափել է։
– Նկատի ունեք նաև Ղարաբաղի հարցում ոչ ցանկալի զիջումների չգնալո՞ւ համար։
– Չեմ կարծում, որ ղարաբաղյան հարցը լուրջ ազդեցություն ունենա՝ բոլորովին այլ թեմա է, և լուծումները բոլորովին այլ են։
– Վարչապետ Կարեն Կարապետյանի տրամադրվածությունը կառավարության ծրագիրը ներկայացնելիս իր մնալու մասին խոսո՞ւմ է։
– Բոլոր դեպքերում ուրվագծվում է մեկ բան՝ այն Կարեն Կարապետյանը, որ եկել էր սեպտեմբերին և այսօրվա Կարեն Կարապետյանը, բոլորովին տարբեր մարդիկ են՝ տարբեր հավակնություններով։
– Մեծացե՞լ են այդ հավակնությունները։
– Ո՛չ, հակառակը։ Ինքը մի փոքր «աութսայդերի» կամ կատարողի տպավորություն է թողնում։