Իրանը կարո՞ղ է փոխել իր մոտեցումները կամ քաղաքական շեշտադրումները արցախյան հիմնախնդրի առնչությամբ, եթե հաշվի առնենք այն փաստը, որ Ադրբեջանը հատկապես 2016 թ. ապրիլյան իրադարձություններից հետո խորացնում է իր հարաբերություններն այն պետությունների կամ դաշինքների հետ, որոնք ունեն ընդգծված հակաիրանական կեցվածք:
Պատասխանելով «Առաջին լրատվական»-ի հարցին՝ ԵՊՀ իրանագիտության ամբիոնի վարիչ, դոցենտ Վարդան Ոսկանյանը նշեց, որ Իրանի դիվանագիտական դիրքորոշումներն ընդհանրապես խիստ հավասարակշռված են լինում: Բայց եթե Իրանի արտգործնախարարության խոսնակի վերջին հայտարարությունը ընդունենք՝ որպես Իրանի պաշտոնական դիրքորոշում, ապա ակնհայտ է դառնում, որ Իրանը կողմ է առկա ստատուս-քվոյի պահպանմանը:
«Իրանի արտգործնախարարության խոսնակի հայտարարությունն իր մեջ պարունակում էր շեշտադրումներ առ այն, որ Արցախյան հակամարտությունը պետք է կարգավորվի՝ հաշվի առնելով Արցախի բնակչության ձգտումները և կարծիքը: Այս իմաստով ակնհայտ է՝ իրանական քաղաքականությունը Ադրբեջանի հանդեպ ընդհանրապես և նաև Արցախյան հակամարտության ուղղությամբ միտված է, ըստ էության, պահպանելու առկա ստատուս-քվոն, հատկապես եթե հաշվի առնենք այն հանգամանքը, որ Ադրբեջանի քաղաքական ղեկավարությունը պարբերաբար վարում է ակնհայտ և նաև ծածուկ հակաիրանական ուղեգիծ: Այս համատեքստում թե՛ Իսրայելի վարչապետի այցը Ադրբեջան, թե՛ Իլհամ Ալիևի մասնակցությունը Էր-Ռիյադում կայացած հակաիրանական դաշինքի ստեղծման գործընթացներին որոշակի ազդեցություն են թողնում Իրանի դիրքորոշումների վրա»,- ասաց Վարդան Ոսկանյանը:
Մասնագետի խոսքերով՝ իրանցիները շատ դեպքերում հայտարարություններ չեն անում իրենց գործողությունների վերաբերյալ, կամ այդ հայտարարությունները կարող են լինել չափազանց հեղհեղուկ հարթության մեջ, բայց այս բոլոր հանգամանքները հաշվի են առնվում իրական դաշտում՝ այնտեղ, որտեղ Իրանը գործում է:
«Իրանցիները հստակ գիտակցում են, որ ադրբեջանական հանրապետությունը, ըստ էության, հակաիրանական կազմավորում է, այնքանով հակաիրանական, որքանով հակահայկական է: Եթե նույնիսկ իրանցիները երբեմն ստիպված են լինում մեղմել իրենց վերաբերմունքը Ադրբեջանի հանդեպ, դա չի ազդում Իրանի ընդհանուր դիրքորոշման վրա: Այդ դիրքորոշումը հետևյալն է՝ Հարավային Կովկասում ունենալ հնարավորին ուժեղ Հայաստան, որի հետ Իրանը կառուցում է բարեկամական հարաբերություններ, և հնարավորին թույլ Ադրբեջան, քանի որ այս պետությունը շատ հարցերում դաշնակցում կամ գործակցում է Իրանի հանդեպ ակնհայտ թշնամական դիրքորոշումներ ունեցող այնպիսի պետությունների հետ, ինչպիսիք են Իսրայելի պետությունը, Սաուդյան Արաբիան՝ շատ դեպքերում իր տարածքը տրամադրելով որպես պլացդարմ հակաիրանական գործողությունների համար»:
