Հայաստանում Ֆրանսիայի դեսպան Ժան Ֆրանսուա Շարպանտիեն հայտարարել է, որ ֆրանսիական ընկերությունները հետաքրքրություն ունեն Հայաստանի էներգետիկ և տրանսպորտային ոլորտներում ներդրումներ կատարելու մասով, ուսումնասիրում են հեռանկարներն ու առաջիկա ամիսներին կհայտարարեն ներդրումային ծրագրերի մասին:
Թե որքանով է դեսպանի հայտարարությունը զուտ տնտեսական տեսանկյունից առարկայական՝ դժվար է ասել: Սակայն այդպիսի հայտարարություններն անկասկած, բացի զուտ տնտեսագիտական հաշվարկ ներկայացնելուց, նաև քաղաքական մեսիջներ են:
Օրինակ՝ 8 միլիարդ դոլարի հեռանկարի մասին ԱՄՆ դեսպան Միլսի հայտարարությունը, երբ նա ելույթ էր ունենում այլընտրանքային էներգետիկայի վերաբերյալ համաժողովում: Կամ՝ մի քանի տարի առաջ Իրանի դեսպանի հայտարարությունն այն մասին, որ մեկի համար գազի գինը կարող է 400 դոլար լինել, մյուսի համար՝ 100, ամեն ինչ կախված է բանակցությունից՝ ասել էր նա: Ի դեպ, ասել էր այն ժամանակ, երբ Հայաստանը կնքում էր մինչև 2043 թվականը «Գազպրոմ»-ին բացառիկ իրավունքներ տալու պայմանագիրը:
Դեսպանների հայտարարությունները առաջին հերթին քաղաքական մեսիջներ են, որոնք տնտեսագիտական զուտ հիմնավորման տեսանկյունից կարող են լինել խոցելի, ոչ բավարար չափով համոզիչ, սակայն դրանցից հայտարարությունները չեն անլրջանում: Իսկ եթե դրանք, այդուհանդերձ, անլուրջ են, ապա Հայաստանի իշխանությունը ունի այդ անլրջությունը ոչ թե իր տարբեր տեղեկատվական խողովակների, սոցցանցային քարոզչական սուբյեկտների միջոցով «գեներացնելու», այլ ուղիղ և կոնկրետ արձագանքով «բացահայտելու» հնարավորություն:
Օրինակ՝ անո՞ւմ է որևէ երկրի դեսպան Հայաստանի համար որևէ շահեկան հայտարարություն, Հայաստանի իշխանությունը անմիջապես արձագանքում է դրան և հրապարակավ կոչ անում անցնել կոնկրետ քննարկումների: Այդտեղ արդեն կերևա՝ լո՞ւրջ հիմքով է եղել դեսպանի հայտարարությունը, թե՞ հայտարարությունը եղել է ընդամենը մանիպուլյացիա: Ի վերջո, պետք չէ բացառել նաև այդ տարրը, բայց դա հնարավոր է պարզել միայն կոնկրետ արձագանքով:
Հայաստանի էներգետիկայի փոխնախարար Հայկ Հարությունյանը, որն, ի դեպ, վարչապետ Կարեն Կարապետյանի փեսան է, հայտարարում է, որ Հայաստանն ԱՄՆ-ից չի ստացել 8 միլիարդ դոլարի ներդրումների առաջարկ: Իսկ դեսպանի հայտարարությունն ի՞նչ է, առաջարկ չէ՞, թե՞ հեքիաթ: ԱՄՆ դեսպանը 8 միլիարդը սկուտեղի վրա՞ պետք է առաջարկեր Հայաստանի իշխանությանը, որ դա համարվեր առաջարկ, և լիներ կոնկրետ արձագանք: Առաջարկը, քաղաքական մեսիջով, հնչել է շատ հստակ: Գուցե կոնկրետ քննարկումների արդյունքում պարզվի, որ 8-ի փոխարեն կա իրականում ընդամենը 1 միլիարդի կամ 800 միլիոնի իրական ներուժ: Բայց դա պարզելու համար կոնկրետ արձագանք է պետք:
Բայց Հայաստանի իշխանությունը, որպես կանոն, խուսափում է այդպիսի կոնկրետ արձագանքներից: Դա կարող է պայմանավորված լինել երկու հանգամանքով՝ կա՛մ Հայաստանը զերծ է մնում դեսպաններին անհարմար վիճակի մեջ դնելուց և գերադասում է անձամբ հայտնվել անհարմար դրության մեջ, քան այդպիսի դրության մեջ դնել որևէ ազդեցիկ երկրի կամ կառույցի դեսպանի, կա՛մ Հայաստանի իշխանությունը վախենում է կոնկրետ քննարկումներից, քանի որ դրա ընթացքում կբացահայտվեն Հայաստանի զարգացման կոնկրետ հնարավորություններ և դրանց շատ կոնկրետ խոչընդոտներ:
Այդ պատճառով Հայաստանում արտերկրից որևէ դեսպանի այն հայտարարությանն են արագ և կոնկրետ արձագանքում, որը վերաբերում է ոչ թե Հայաստանի զարգացմանն անմիջական որևէ հնարավորության, այլ առնչվում է Հայաստանի կառավարման գործում անսահմանափակ իշխանության հնարավորությունը սահմանափակելուն:
Այդ հնարավորությունները Հայաստանի իշխանությունը կպաշտպանի ատամներով, ինչպես ցույց տվեց Եվրամիության դեսպանի վերջին թարմ դեպքը:
