Երևանում այսօր մեկնարկել է «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի և տեղական մարմինների 26-րդ նիստը, որը նախագահում էր Սերժ Սարգսյանը: Նիստը նաև հոբելյանական է, քանի որ համընկնում է հիմնադրամի գործունեության 25-րդ տարեդարձին: «Հիմնադրամը շարունակում է վայելել մեր ժողովրդի համակրանքն ու վստահությունը»,- ասել է Սարգսյանը: Անկեղծ ասած` չգիտեմ, թե երկրի ղեկավարը որտեղ և ինչ միջավայրում է տեսել այդ վստահությունը` չնայած Հայաստանում ամեն ինչ է հարաբերական, օրինակ` մարդիկ կարող են համատարած զզվել իշխանություններից, բայց 70% քվե տալ ՀՀԿ-ին:
Մոտավորապես նույն սկզբունքով էլ գործում է «Հայաստան» հիմնադրամը, որի նկատմամբ վստահությունը սասանված է հատկապես 2008թ-ի արյունոտ իրադարձություններից հետո, բայց` հիմնավորապես այն պատճսռով, որ Հայաստանում չկա արդյունավետ կառավարում և մեծ չափերի է հասել կոռուպցիան: Օրինակ, սփյուռքի մեր հայրենակիցները կարծում են, որ իրենց նվիրատվությունները Հայաստանում մսխվում են` դառնալով պաշտոնյաների ճոխ առանձնատներ, մեքենաներ, իսկ Հայաստանում գումարները հավաքվում են ճիշտ նույն եղանակով, ինչպես ընտրությունների ժամանակ ապահովվում են իշխանության ձայները` «պետպատվերով» և հարկադրանքով:
Առհասարակ, սխալ, առնվազն հնացած է մեր պատկերացումները համազգային հարթակների մասով: Անցել են ժամանակները, որ Հայաստանը սփյուռքից գումարներ պետք է ակնկալի մուրացիկի կարգավիճակով կամ սփյուռքին «կթու կովի» կարգավիճակ վերապահի` զոռբայի մենթալիտետով: Հայաստանին պետք են երկարաժամկետ, զարգացման ռեսուրս ապահովող ներդրումներ և այս հարցում, անշուշտ, սփյուռքը դեր և անելիք ունի, բայց առաջին հերթին`Հայաստանը, որը որակապես այլ, ժամանակակից երկիր դառնալու խնդիր ունի: Այս հարցում է, որ սփյուռքի կառույցները պետք է Հայաստանի իշխանությունից պահանջատեր լինեն, իսկ այլ երկրների պատկան մարմիններում և միջազգային հարթակներում` Հայաստանի նոր իմիջ ձևավորող:
Այսօրվա սփյուռքում Հայաստանը, դժբախտաբար, ոչ թե հայրենիքի, այլ մեծ գաղթօջախի ընկալում ունի, որը` «մեծի» իր դիրքերից, պետք է մաս կազմի սփյուռքյան հնացած օրակարգին, այն է` հակաթուրքական կամպանիային, ցեղասպանության ճանաչմանը: Վերևում բերված խնդրի լուծումը նոր բովանդակություն պետք է հաղորդի Հայաստան-Սփյուռք հարաբերություններին, խթանի դրանց գործընկերային բնույթը, համազգային հարթակների ստեղծմանը և որ ամենակարևորն է` համազգային նոր օրակարգի ձևավորմանը, որում դոմինանտ պետք է լինեն` ոչ թե պատմական արդարության վերականգնմանը միտված, այլ Հայաստանի զարգացմանն ու անվտանգությանը վերաբերող խնդիրները:
Ասվածի համատեքստում «Հայաստան» հիմնադրամն առնվազն պետք է բարեփոխվի, եթե օրակարգային չդառնա այն փակելու հարցը: Էլ չեմ խոսում բացառապես Հրանուշ Հակոբյանի ամբիցիաների բավարարման համար ստեղծված Սփյուռքի նախարարության մասին, որը, չգիտես ինչու, չփակվեց անգամ սահմանադրական բարեփոխումներով պայմանավորված նախարարությունների թվի օպտիմալացման գործընթացում: Այս նախարարության նույնիսկ անվանումը կոռեկտ չէ(այլ երկրների ներքին գործերին միջամտելու տեսանկյունից), էլ չասած` ԱԳՆ և կրթության նախարարության որոշ ֆունկցիաներ կապելու անհաջող փորձերի մասին: