ՌԴ արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Լավրովի հայտարարությունը, թե ՀԱՊԿ-ի երկրներում, այդ թվում նաև Հայաստանում տեղակայված ռուսական ռազմակայանները պատրաստ են Սիրիայի ահաբեկչական խմբավորումների դեմ պայքարին, ավելի շատ քարոզչական նպատակներ է հետապնդում: Ռուսաստանն ուզում է ցույց տալ, թե անհրաժեշտության դեպքում ՀԱՊԿ անդամ-պետությունները ևս կարող են մասնակցել Սիրիայում հակաահաբեկչական գործողություններին, «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում կարծիք հայտնեց արաբագետ Արմեն Պետրոսյանը:
– Ինչպե՞ս եք մեկնաբանում Լավրովի խոսքերը, թե ռուսական ռազմաբազաները Տաջիկստանում, Ղրղզսստանում և Հայաստանում պատրաստ են «Իսլամական պետություն» ահաբեկչական խմբավորման դեմ գործողություններին: Հայաստանը կարո՞ղ է իսկապես ներքաշվել սիրիական հակամարտությանը: Այս հայտարարությունը վտանգներ չի՞ պարունակում այն առումով, որ Հայաստանը կարող է թիրախավորվել ահաբեկչական խմբավորումների կողմից:
– Կարծում եմ, որ որևէ ուղղակի սպառնալիք չկա ահաբեկչական կառույցներից Հայաստանի Հանրապետությանը, և այդ հայտարարության նման վերլուծությունները կամ շահարկումները ավելի շատ հոգեբանական կամ քարոզչական բնույթ ունեն: Ուղղակի սպառնալիք չկա, և չեմ կարծում, որ ՀՀ տարածքում գործող ռուսական ռազմաբազայի գործարկումը հակաահաբեկչական պայքարի նպատակով կարող է հավելյալ թիրախավորում առաջացնել Հայաստանի նկատմամբ:
Այդուհանդերձ պետք է նշենք, որ Լավրովի հայտարարությունները, բնականաբար, ուղղված են առաջին հերթին սեփական երկրի հնարավորություններն ընդգծելուն: Գիտենք, որ այսօր երկու միջազգային կոալիցիա պայքարում է Մերձավոր Արևելքում գործող ահաբեկչական խմբավորումների դեմ: Դրանցից մեկը Միացյալ Նահանգների գլխավորած միջազգային ռազմական կոալիցիան է, որը միավորում է ավելի քան 60 երկրների: Մյուսը Ռուսաստանի գլխավորած դաշինքն է, որի մեջ մտնում են ավելի սակավ թվով մասնակիցներ: Այս առումով կարծում եմ, որ Ռուսաստանը ցանկանում է նաև ընդգծել սեփական հնարավորությունները, Ռուսասատանի կողմից իրականացվող հակաահաբեկչական գործողությունների բազմակողմանի բնույթը: Հայտարարությունն արվել է առաջին հերթին այս համատեքստում: Համենայն դեպս այս պահին Ռուսաստանի՝ Սիրիայի տարածքում զբաղեցրած դիրքերը թույլ են տալիս այնտեղից, որոշակի պայմանավորվածությունների դեպքում՝ երբեմն նաև Իրանի տարածքից լուծել իր առջև դրված խնդիրները՝ կապված հակաահաբեկչական պայքարի հետ: Իսկ ռազմաբազաները, կարծում եմ, կարող են օգտագործվել մանևրելու կամ ընդամենը Ռուսաստանի ռազմական ուժը ցուցադրելու նպատակով:
– Այո, բայց չէ՞ որ դրանք Ռուսաստանի, ոչ թե Հայաստանի խնդիրներն են: Թերևս հարցը ոչ թե ռազմաբազան օգտագործելն է, այլ նման հայտարարություն անելը, որովհետև մինչ այդ էլ Հայաստանի ռազմաբազան կարող էր օգտագործվել, կարող էին թռիչքներ իրականացվել դեպի Սիրիա՝ թեկուզ հումանիտար նպատակներով: Ուրեմն քաղաքական ի՞նչ նպատակներ էր հետապնդում Լավրովն իր հայտարարությամբ:
– Ամբողջ խնդիրը հենց դա է, որ այս ռազմաբազան մինչ այդ օգտագործվել է տարբեր նպատակներով և օգտագործվելու է նաև հետագայում Ռուսաստանի շահերը Սիրիայում կամ մերձավորարևելյան այլ խնդիրներում սպասարկելու համար: Բացի այդ նշվում է Ռուսաստանի կողմից իրականացվող հակաահաբեկչական տարբեր գործողություններում ՀԱՊԿ-ի դերակատարության ակտիվացման մասին, այսինքն՝ Ռուսաստանի կողմից, այնուամենայնիվ, ինչ-որ գործընթաց իրականացվում է՝ առնվազն իր թիկունքն ընդլայնելու առումով: Կարծում եմ՝ հենց այդ գործողությունն է իրականացվում: Բացի այդ, Միացյալ Նահանգների և Ռուսաստանի գլխավորած կոալիցիաների միջև կա դերակատարների և մասնակիցների թվաքանակի շատ մեծ տարբերություն: Եվ կարծում եմ, որ Ռուսաստանը հատկապես վերջին շրջանում ցանկանում է ցույց տալ իր ունեցած արտաքին աջակցության որոշակի շրջանակ: Այս համատեքստում է, որ ռուսական կողմը ցանկանում է ցույց տալ, թե անհրաժեշտության դեպքում նաև ՀԱՊԿ անդամ-պետությունները կարող են միանալ այս գործողություններին: Այսպիսով, Ռուսաստանը քարոզչական խնդիր է լուծում նման հայտարարությամբ: