Այլընտրանքային գործընկերների բացակայությունը Հայաստանին այլ ընտրություն չի թողել, քան Ռուսաստանի հետ իր դաշնակցային կապերի պահպանումը՝ գրում է Stratfor ամերիկյան վերլուծական կենտրոնը իր նոր զեկույցում:
Չնայած Կովկասի նկատմամբ Մոսկվայի վերահսկողությունն ավարտվել է ԽՍՀՄ-ի փլուզումից հետո, այնուամենայնիվ, անկախությունը կովկասյան երկրներին անխոցելի չդարձրեց ռուսական ազդեցության հանդեպ:
Հայաստանի հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ, որից նա կախվածության մեջ է գտնվում և որի հետ դաշնակից է, փորձության ենթարկվեցին վերջին ամիսներին՝ պայմանավորված Արցախի հակամարտությամբ: Զեկույցը անդրադառնալով հակամարտության՝ 2016թ. ապրիլին տեղի ունեցած էսկալացիային՝ գրում է, որ Ռուսաստանը չեզոք դիրքորոշում գրավեց՝ հիասթափեցնելով Հայաստանին:
Իսկ իրականում Ռուսաստանն ամրապնդել է իր դիրքերը որպես հակամարտության միջնորդ, և Մոսկվան Արցախյան հակամարտությունն օգտագործում է Ադրբեջանում և Հայաստանում իր ռազմավարական շահերը խորացնելու համար: Ադրբեջանը, օրինակ, ցանկանում է վերջ դնել Արցախի ստատուս քվոյին և սերտ համագործակցել Ռուսաստանի հետ՝ բանակցությունները վերսկսելու նպատակով, որոնց արդյունքում Հայաստանը կարող է Լեռնային Ղարաբաղը շրջապատող յոթ շրջանները հանձնել Բաքվին: Ակնհայտ է, որ Ռուսաստանը կարող է հեշտությամբ խաղալ Ադրբեջանի այդ ցանկության հետ՝ իր ազդեցությունը այդ երկրում մեծացնելու համար:
Բայց Հայաստանի կառավարությունը դեմ կլինի նման բանակցություններին: Անգամ եթե Ռուսաստանին հաջողվի համոզել հայ քաղաքական էլիտային զիջումների գնալ տարածքային հարցերում, հայ հասարակությունը նման գործարք չի հանդուրժի՝ ասվում է զեկույցում:
Ցանկացած խոշոր զիջում վտանգի տակ է դնում Հայաստանի իշխանություններին, մասնավորապես՝ կառավարման նախագահական ձևից խորհրդարանական ձևին անցնելու բարդ գործընթացի ժամանակ: Բացի այդ, Մոսկվայի ազդեցությունը Հայաստանում կդրվի հարցականի տակ: Ադրբեջանի կողմից մեկ այլ ռազմական սրացում թույլ տալը կամ կազմակերպելը նույնպես կարող է ավելի արդյունավետ տարբերակ լինել Ռուսաստանի համար, բայց դա ուղեկցվում է վերահսկողությունից դուրս գալու վտանգով:
Անգամ այդ դեպքում այլընտրանքային գործընկերների բացակայությունը Հայաստանին այլ ընտրություն չի թողել, քան Ռուսաստանի հետ իր դաշնակցային կապերը պահպանելը: Տարածաշրջանային այլ ուժեր, ինչպիսիք են Թուրքիան և Իրանը, կարող են ավելի ակտիվանալ Կովկասում՝ մարտահրավեր նետելով Ռուսաստանի գերակայությանը, բայց նրանք ավելի շատ զբաղված են Միջին Արևելքով: Մինչ հակամարտությունը շարունակվում է, ո՛չ Հայաստանը, ո՛չ Ադրբեջանը չեն կարող որևէ վճռական քայլ կատարել հակամարտությունում առանց Ռուսաստանի հետ համաձայնեցման՝ եզրափակում է զեկույցը:
