«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է գործարար Սիլվա Համբարձումյանը:
– Տիկին Համբարձումյան, նոր կառավարությունից ի՞նչ ակնկալիքներ ունեք: Վարչապետը խոսում է հավասար ներդրումային պայմանների անհրաժեշտության մասին: Ի՞նչ եք կարծում՝ կառավարությանը կհաջողվի՞ Հայաստանում ներդրումային դաշտը բարելավել:
– Նախևառաջ ես կուզենայի, որ նոր կառավարության ուշադրությունը հրավիրեինք նրա վրա, թե ինչու են նախկին ներդրողները վերադարձել: Եթե կարողանան նախկին ներդրողների իրավունքները վերականգնել, ներդրողները կշատանան, որովհետև կտեսնեն, որ նախկին անօրինականությունները վերացվում են:
– Իսկ Դուք տեսնո՞ւմ եք նման կամք, կարո՞ղ է այս համակարգը նոր կառավարությանը նման հնարավորություն տալ:
– Իմ կարծիքով՝ այո:
– Այսինքն՝ նոր վարչապետի քայլերը հուսադրո՞ղ են:
– Նա կարողացավ փոխել լճացած նախարարներին, որոնք կարծում էին, թե իրենց ճակատին գրված է հավերժ պաշտոնյա: Բայց կարծում եմ՝ դեռ բավականին փոփոխություններ անելու դաշտ կա կառավարության կազմում: Եթե բոլորս վարչապետին աջակցենք, կարծում եմ՝ կկարողանա ներդրումների նոր դաշտ ստեղծել, բայց հինը ի մի բերելով: Տարբեր երկրների թերթեր կան ձեռքիս տակ, որտեղ գրված է, որ Հայաստանում ներդրումներ չի կարելի անել, խլում են, «գցում» են:
– Վարչապետը հանդիպեց գործարարների հետ, անձամբ Դուք հանդիպե՞լ եք:
– Ես քաղաքում չեմ եղել, դրա համար չեմ հանդիպել, բայց կարծում եմ՝ կհանդիպեմ:
– Ի՞նչ եղավ ԴԱՀԿ-ի հետ կապված պատմությունը: Մասնավորապես, ԴԱՀԿ-ն ՀՀ քննչական կոմիտե համապատասխան գրություն է ուղարկել այն մասին, որ Երևան քաղաքի Կենտրոն և Նորք-Մարաշ վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության դատարանի կողմից տրված կատարողական թերթի հիման վրա հարուցված կատարողական վարույթի շրջանակներում արգելանք կիրառված և հարկադիր էլեկտրոնային աճուրդի ներկայացված Սիլվա Համբարձումյանին պատկանող անշարժ գույքի գնման դիմաց ներկայացրած վճարման համաձայնագրի մեջ առկա են կեղծիքներ:
– Նորմալ ավարտվեց, մենք ճիշտ էինք, ամեն ինչ տեղն ընկավ:
– Մարզպետներից միայն Սյունիքի մարզպետը փոխվեց: Ըստ Ձեզ՝ ո՞րն էր նրան պաշտոնանկ անելու պատճառը:
– Ամեն իրեն հարգող մարդ Խաչատրյան Սուրիկի հետ իրավունք չուներ աշխատելու: Եթե պարոն Կարապետյանը աշխատեր Սուրիկ Խաչատրյանի հետ, այս երկրում ոչ մի փոփոխություն էր լինի:
– Տիկին Համբարձումյան, նախկինում Դուք մտադրություն ունեիք կուսակցություն հիմնելու: Հիմա այդ ուղղությամբ աշխատանքները ո՞ր փուլում են, թե՞ Դուք այլևս անհրաժեշտություն չեք տեսնում՝ հաշվի առնելով, որ նախընտրական տարի է. ի՞նչ ծրագրեր կան:
– Չէ, ես կուսակցություն չեմ ստեղծի, բայց մտորում եմ հունվարի վերջին որևէ կուսակցության անդամակցելու շուրջ:
– Առաջարկներ կա՞ն, թե՞ Դուք եք ուսումնասիրում:
– Կան առաջարկներ, բայց որոշողը ես եմ: ԱԺ-ի ծերակույտը պետք է գնա թոշակի, նոր մարդիկ գան, մարդիկ տասը տարուց ավելի պատգամավոր են, բայց ոչ մի արդյունքի չենք հասել այդ մարդկանցից: Երբ օլիգարխները չեն մտնի ԱԺ, այդ ժամանակ ես պատիվ կհամարեմ մասնակցել ընտրություններին:
– Տիկին Համբարձումյան, իսկ ընդհանուր առմամբ նախընտրական տարին ինչպիսի՞ն է՝ Ձեր գնահատմամբ, բո՞ւռն է, թե՞ պասիվություն եք նկատում:
– Կարծում եմ՝ հունվարին կսկսվի ակտիվությունը: Հիմա բոլորը կողմնորոշվելու փուլում են: Եթե նոր օլիգարխներ են հայտնվելու, որոնք ձայներ կբերեն, կմտնեն ԱԺ, կարծում եմ՝ այդ ԱԺ-ն նույնն է լինելու, փոփոխություն չի լինելու, բայց մեզ համար այսօր շատ կարևոր է, որ բոլոր տեղերում փոփոխություններ լինեն, և իմ կարծիքով՝ ԱԺ պետք է գնան մասնագետներ, որոնք կստեղծեն օրենքներ: Բիզնեսմենն այնտեղ նստած է, չգիտի՝ ինչ օրենքի է քվեարկում, ի վնաս բիզնեսին: Նման մարդիկ պետք չեն ԱԺ-ին:
– Իսկ ինչո՞ւ է մինչև հիմա նրանց մուտքը թույլ տրվել ԱԺ:
– Ձայներ են հավաքել իշխանության համար, հարուստներ են, փող են բաժանել, ձայներ են հավաքել: Եթե մարդիկ ընտրվեն ցուցակով, ամբողջ ազգը կգնա լավ մարդկանց ընտրելու, դրա համար ոչ փող է պետք, ոչ մի բան պետք չէ:
– Առհասարակ Դուք Հանրապետականի հետ քաղաքական ճանապարհ պատկերացնո՞ւմ եք:
– Իմ կարծիքով՝ ՀՀԿ կազմն էլ է փոխվում, որքան որ համացանցով ես ուսումնասիրում եմ: Եթե փոփոխությունները լինեն դրական, կարծում եմ՝ ՀՀԿ-ն կգնա, ՀՀԿ-ին պետք են նոր մարդիկ, նոր ուժեր, որոնք վարկաբեկված չեն: Երբ ՀՀԿ ցուցակում լինեն այդպիսի մարդիկ, հավատացեք՝ ժողովուրդը կընտրի: Կուսակցության ծրագրերը, ինչքան ես հիշում եմ պարոն նախագահի ելույթներից, վատը չէին, եթե դրանք իրականություն դառնան, և եթե բոլորս էլ սատարենք վարչապետին, կլինի տնտեսական աճ: Տնտեսական աճ լինում է գործարաններ ստեղծելուց, որպեսզի մարդիկ աշխատանք ունենան, գործազրկություն չլինի, մեր արտադրանքը կստեղծվի, կարտահանվի, գումարը կգա հանրապետություն:
– Իսկ այս առումով վարչապետին կթողնե՞ն աշխատել, հաճախ այսպիսի կարծիք է հնչում, որ նախ՝ պիտի թողնեն նրան, որ աշխատի: Մինչև հիմա խաղի այլ կանոններ են եղել, ի՞նչ եք կարծում՝ կազատականանա՞ տնտեսական դաշտը:
– Ես կարծում եմ՝ այո: Եթե չազատականանա, ուրեմն այս երկիրը նորից մի 20 տարի հետ կգնա:
– Ինչո՞ւ են ուզում անպայման կառավարությանը կուսակցականացնել՝ ըստ Ձեզ:
– Ես կարծում եմ՝ դա պարտադիր չէ: Եթե հիշում եք, մի անգամ մամուլի ասուլիսի ժամանակ ես հայտարարեցի, որ նախարարները պետք է կուսակցական չլինեն, ոչ մեկը չպետք է կուսակցական լինի, որ եթե վատ աշխատի՝ հանեն, նրա հետևում կուսակցություն չպետք է լինի կանգնած: Այդ ժամանակ մեր երկիրը բավականին առաջ կգնա: Այն մարդը, որը գիտի, որ իր հետևում կուսակցություն չկա, և իր վատ աշխատանքի համար կարող են ամեն րոպե հանել աշխատանքից, ինքը լավ կաշխատի, որովհետև ինքը չունի թիմ, որ իրեն պաշտպանի:
– Իսկ եթե իշխանությունը չկանգնի Կարեն Կարապետյանի ու նրա ծրագրի հետևում, ի՞նչ եք կարծում՝ կարո՞ղ է հաջողել՝ հաշվի առնելով, որ ցանկացած նախագիծ Ազգային ժողովում մեծամասնությունը կարող է տապալել:
– Եթե ժողովուրդը կանգնի Կարեն Կարապետյանի կողքին, ուրեմն կհաղթի նա: ԱԺ-ում ժողովրդի ընտրած մարդիկ են. երբ ժողովուրդը տեսնի, որ լավ ծրագիրը չի ընդունվում իր ընտրած մարդկանց կողմից, կկանգնեն, հետ կկանչեն, կասեն՝ մենք ենք Ձեզ ընտրել և ուզում ենք, որ այս ծրագիրն ընդունվի:
Վարչապետի՝ կուսակցական դառնալուն կարող է համամիտ լինեմ, բայց ոչ մի նախարարի համամիտ չեմ լինի: Պետք է նախարարները կուսակցական չլինեն, որ լավ աշխատեն, վախ ունենան, որ լավ չաշխատելու դեպքում իրենց կազատեն աշխատանքից:
– Իբրև գործարար՝ ի՞նչ կարող եք ասել տնտեսական դաշտի մասին: Այս տարին ինչպե՞ս ենք ամփոփում:
– Այս տարի սարսափելի տարի է ամբողջ աշխարհով մեկ: Տնտեսական աճ չեմ կանխատեսում, եթե մինուս չլինի, գոնե զրո լինի, լավ է:
– Կարծեմ քրեական գործեր կային բացված, տիկին Համբարձումյան, բոլոր գործերն ավարտվեցի՞ն:
– Քրեական գործը, որի մասին ես եմ հայտարարություն տվել, դեռ ավարտված չէ, ընթացքի մեջ է:
– Ո՞ր փուլում է:
– Հարցաքննության փուլում է, որովհետև մասշտաբները մեծ էին, երևի շատ մարդիկ են հարցաքննվում:
– Եթե չեմ սխալվում, նախկինում նաև խոսք կար՝ կապված Վարդան Այվազյանի հետ՝ իբրև նախկին բնապահպանության նախարարի:
– Նրա հետ կապված քրեական գործ չկա: Պարզապես իմ պարտքը չի վերադարձնում առայսօր:
– Իսկ Սուրեն Խաչատրյանը նո՞ւյնպես չի վերադարձրել Ձեր պարտքը:
– Ոչ, ես հենց դա եմ ասում. տեսնում են իրականությունը, բայց չեն ասում՝ ինչո՞ւ չեք վերադարձնում, պարո՛ն Խաչատրյան, պարո՛ն Այվազյան: Ուրեմն ի՞նչ երկիր կլինի:
– Եվ ինչքա՞ն է կազմում նրանցից յուրաքանչյուրի պարտքը:
– Սուրեն Խաչատրյանի պարտքը, եթե ժամանակին վերադարձներ, 450 դոլար էր, բայց հիմա 102 միլիոն դոլարից մի քիչ ավելի է, իսկ Վարդան Այվազյանինը՝ 70 000 դոլար: Երբ որ 2 մետրանոց մարդը կնոջը պարտք է, և նրան չեն ասում՝ ա՛յ տղա, ամոթ է, տա՛ր վերադարձրու, այս երկիրն ի՞նչ: Երբ կանոնակարգվի ամեն ինչ, այն ժամանակ ավելի լավ կլինի, երբ հավասար լինենք օրենքի առջև, ոչ մեկը առավելություն չի ունենա, այն ժամանակ մեր երկիրը շատ լավը կլինի:
– Այս առումով հույսեր կապո՞ւմ եք կառավարության հետ:
– Այո՛: